Untitled - Stichting Papua Erfgoed

de rimboe te bieden heeft. Zij hebben een ware afschuw van de
Manoewee, de kannibalen aan de zuidkust, die vaak de rivieren
zijn opgevaren, totdat zij de Meren bereikten. Dan vielen zij in de
vroege morgen de kampongs der bergstammen aan. Over het lot
van de gevangenen had niemand illusies. De Kapaukoe's bouwen
zelden hun dorpen aan de rivieren, maar zorgen er voor dat er een
stuk rimboe tussen hun huizen en het water ligt, zodat zij onzichtbaar
zijn voor de aanvallers.
Deze overvallen behoren nu tot het verleden, wat de Meren betreft.
Jan van Eechoud had slechts enkele mensen tot zijn beschikking,
maar hun aanwezigheid was al genoeg om een einde te maken aan
deze strooptochten op mensenvlees.
De Kapaukoe's kregen, van de andere kant, in de gaten, dat zij niet
lang meer hun eigen, wrede oorlogjes zouden kunnen voortzetten.
Nog altijd maken zij elkander af als vliegen, als zij een kans krijgen.
Nog altijd leggen zij elkaar hinderlagen en schieten een vijand of
een ontrouwe vrouw een pijl in de rug. Dat de rode toeans dit nogal
hoog opnamen, konden zij niet waarderen, maar toch waren zij
scherpzinnig genoeg om de voordelen van de tegenwoordigheid der
blanken op prijs te stellen. Zij behandelden de Controleurs en hun
staven met genegenheid en enige minachting tegelijkertijd, maar
toen de Japanners kwamen, slaagde Controleur de Bruijn er in zich
in dit gebied te handhaven, dank zij de hulp van Kapaukoe's en
Moni's. De Jappen waren ook hun vijanden. Daarom waarschijnlijk
zijn zij er nooit in geslaagd De Bruijn, die jarenlang achter de
Japanse linies heeft gewerkt, te pakken te krijgen.
Enarotali ging in vlammen op, maar is na de oorlog herbouwd. En
toen eindelijk kon met de pacificatie van de stammen in volle ernst
worden begonnen. Nog altijd is er veel te doen.
Controleur Den Haan beschikte over een vijftigtal politie-agenten,
Kapaukoe's met een echte broek, die in een modelkampong op de
heuvel achter zijn huis wonen. Nog wat hoger ligt het kerkhof van
Enarotali. „Als je daar staat, zie je ongeveer het hele gebied, dat ik
bestuur," zei Den Haan. Voor je liggen het meer en de dorpjes aan
zijn oevers, zo rustig die Zondagmiddag, toen ik naar boven was
geklommen. En aan alle kanten zijn bergen.
Achter die bergen liggen de twee andere meren. Bij het grootste,
het Tigimeer, was ook een politiepost. Maar in de meeste dorpen,
die ik bezocht, leefden de Kapaukoe's, zoals zij altijd hadden geleefd,
min of meer, want zij hielden er toch rekening mee dat
44