Steeds gewoner, nooit gewoon.pdf - Sociaal en Cultureel Planbureau

steeds gewoner, nooit gewoon
9 Acceptatie en negatieve ervaringen van
homojongeren
154
Diana van Bergen en Jantine van Lisdonk (scp)
9.1 Homojongeren in hun leefomgeving
Homoseksualiteit in Nederland wordt zo geaccepteerd, maar ja, ik ervaar dat dus niet zo.
Wel gewoon de mensen die je goed kennen en die van je houden, en dat zit allemaal wel goed.
Maar gewoon zo op straat of omdat je het minder vaak ziet, dus dat mensen kijken dat vind ik
dan nog wel oké, maar gekke scheve blikken en zo, dan denk ik: Het is niet echt geaccepteerd.
Of als iemand iets roept of lelijk doet. En ik wil ook niet... we moeten echt niet van die gefrustreerde
gekken worden die... want als je je dat elke dag zo gaat aantrekken, dan wordt het wel
heel belangrijk, en dat is juist wat we niet willen. We leven toevallig samen, en verder zijn we
gewoon net zoals ieder ander mens.
(vrouw, 25 jaar, zij valt op vrouwen)
Heterojongeren zijn niet altijd positief over homoseksualiteit en oordelen soms zelfs
uitgesproken negatief over homoseksuelen (zie hoofdstuk 3). Dit geeft aanleiding om
te bekijken hoe homojongeren hun acceptatie ervaren. In dit hoofdstuk concentreren
we ons op de sociale acceptatie van homojongeren en ook op de negatieve ervaringen
die zij kunnen hebben in hun leefomgeving. Of deze jongeren zich geaccepteerd voelen,
is achterhaald aan de hand van hun perceptie van de houding van personen in de
directe leefomgeving. Het betrof hun ouders, familie, heterovrienden, medestudenten
of medeleerlingen, collega’s en medesporters. Daarnaast is uitgezocht in hoeverre
deze jongeren de verschillende domeinen van hun sociale omgeving beoordelen als
homovriendelijk. Vervolgens is aan hen gevraagd of zij weleens een negatieve ervaring
of reactie hebben meegemaakt vanwege hun seksuele voorkeur (homonegativiteit). Als
dat zo was, is aansluitend bekeken om wat voor soort gebeurtenis dit ging en van welke
personen de negatieve reactie afkomstig was (de ‘dader(s)’).
Het hoofdstuk is zo opgezet dat eerst de ervaringen rond acceptatie aan de orde komen,
en dan het meemaken van homonegatief gedrag. Vervolgens richten we ons op een
domein dat specifiek aandacht behoeft, namelijk de situatie voor homojongeren op
school. Er wordt ook bestudeerd of er bij de acceptatie en ten aanzien van homonegativiteit
verschillen bestaan tussen jongens en meisjes. Eveneens worden opvallende uitkomsten
vermeld tussen biseksuele en (overwegend) homoseksuele jongeren. Bovendien
bekeken wij of er verschillende resultaten zijn voor respondenten die zichzelf (enigszins)
jongensachtig of meisjesachtig voelen. Dit wordt ook wel aangeduid als de mate van
‘sekseconformiteit’ en is gemeten door aan de respondenten vijf vragen voor te leggen
over zowel gevoelens als gedrag. De jongens vinkten hiervoor stellingen aan zoals: ‘Ik
voel mij niet erg mannelijk’ en ‘Ik heb meer overeenkomsten met meisjes dan met jongens’;
bij de meisjes waren deze stellingen uiteraard andersom geformuleerd. Onder de