Steeds gewoner, nooit gewoon.pdf - Sociaal en Cultureel Planbureau

‘gewurgd door taboes’
Ik denk, dat we via allochtonen een heel belangrijke en vitale impuls kunnen krijgen. [...]
We moeten ze wel een beetje te vriend houden. We moeten niet een soort splitsing in de
samenleving hebben. [...] Het zijn problemen van voorbijgaande aard, kijk maar naar het
verschijnsel homoseksualiteit. [...] Als je ziet, hoe in een periode van 25 jaar de positie van
homoseksuelen is geëvolueerd naar iets waar velen, met name in ons soort milieus, niet meer
exclusief op aangesproken willen worden, dan ben ik even optimistisch over allochtonen.
(GayKrant,
8 maart 1994)
Vanaf het midden van de jaren negentig verschenen er steeds meer berichten over de
pesterijen die homo’s en lesbo’s op school of in hun buurt te verduren hadden van
allochtone, met name Marokkaanse jongens (zie o.a. Overbeek 1996). Berichtgeving
daarover door nova, op 3 mei 2001, leidde tot de bekende ‘El Moumni-affaire’. 4 Nog geen
twee maanden later zond de ikon een documentaire uit over een homoseksuele jongen
van Turkse komaf en zijn ouders: Angst voor de liefde en de imams. En in datzelfde jaar maakte
Julia von Graevenitz, in opdracht van coc Nederland, de documentaire Achter elke kleur,
over allochtone homojongeren. 5 In 2002 begon De Dialoog, een reeks bijeenkomsten
‘over homoseksualiteit, religie, levensbeschouwing, cultuur en ethiek’. 6
Homozelforganisaties
In maart 2001 had Atef Salib, een ondernemer van Egyptische, Koptische komaf, in
Amsterdam het café Habibi Ana (‘M’n liefje’) geopend: de eerste openlijke Arabische
homobar ter wereld. Vanaf 2004 kreeg de bar een gelijknamige stichting naast zich, die
gedurende enkele jaren informatie, sociaal-culturele activiteiten en opvang aanbood.
De drijvende kracht was een student van Palestijnse komaf, Ossama Abu Amar. Een eigen
kantoor en ‘inloopruimte’ voor deze stichting werd in 2005 geopend door toenmalig
wethouder Ahmed Aboutaleb. Stichting Habibi Ana werkte bij tijd en wijle samen met
Stichting Yoesuf (1998-2008), opgericht door Omar Nahas: een socioloog van Syrische
afkomst, die enkele boeken schreef over islam en homoseksualiteit (Nahas 1997, 2001,
2005). Yoesuf verbreedde later haar werkterrein tot islam en seksuele diversiteit, jongeren
en vrouwen.
De dansfeesten van Habibi Ana trokken aanzienlijke aantallen Marokkaanse homojongeren
– net als, jaren eerder, de avonden van Secret Garden (1996) – maar deze
jongeren speelden noch in de stichting, noch in de bar een prominente rol. De meeste
vrijwilligers of medewerkers hadden hun roots in het Midden-Oosten, en waren zonder
hun familie naar Nederland gekomen. Bovendien spreken veel Marokkaanse Nederlanders
nauwelijks Arabisch (of Frans), zodat ze weinig inspiratie kunnen ontlenen aan
ontwikkelingen in Marokko of de wijdere Arabische wereld. 7
Een van de zeer weinig openlijke homo’s van Marokkaanse komaf is Chafik Gadir, die
sinds jaar en dag couscousmaaltijden organiseert voor homojongeren. Nadat Stichting
Habibi Ana ter ziele was gegaan, legde hij – samen met twee autochtone Nederlanders
– de grondslag voor een soortgelijke zelforganisatie, maar dan specifiek voor Noord-
Afrikaanse jongeren: Stichting Nafar. Ook deze stichting is niet langer actief. Opvang
van homojongeren die door hun ouders zijn verstoten of worden bedreigd, wordt sinds
267