Steeds gewoner, nooit gewoon.pdf - Sociaal en Cultureel Planbureau

steeds gewoner, nooit gewoon
de kerk die haar bewaart) echter hoogst belangrijk. Maar terwijl laatstgenoemden, met
name vrijgemaakten, dat paren aan een sterke gerichtheid op de buitenwereld (bijvoorbeeld
politiek engagement), richten bevindelijken (met name de Gereformeerde
Gemeenten) hun aandacht veeleer op het (gelovig) innerlijk, en neigen ze tot ‘wereldmijding’.
Zoals we zullen zien, hebben deze stijlverschillen gevolgen voor de omgang
met homoseksualiteit.
Figuur 13.1
Typologie van behoudende protestanten in Nederland
orthodoxgereformeerd
222
Vrijgem. Ger.
'institutie'
Chr. Ger.
Ned. Ger.
buitenwereld
Ger. Bond
Baptisten
Leger des Heils
bevindelijk
Ger. Gem.
reformatorisch
Pinkstergemeenten
evangelisch
innerlijk
13.3 Opinie- en besluitvorming in de mainline protestantse kerken
In een recent verschenen, vuistdik handboek over de geschiedenis van het Nederlandse
christendom in de twintigste eeuw (Meijering 2007) komt het woord homoseksualiteit
niet voor. 7 Wat de eerste helft van die eeuw betreft, is dat geen wonder. Alle kerkgenootschappen
stonden toen heel afwijzend tegenover homoseksualiteit. Christelijke
denominaties onderscheidden zich van elkaar door hun opvattingen over ‘kerkorde’ en
geloofsleer, maar nauwelijks door een eigen seksuele moraal. Zoals we zagen in hoofdstuk
12, ontwikkelde de Nederlandse Hervormde Kerk in 1952 echter een nieuwe visie op
seksualiteit, waarmee ze zich profileerde ten opzichte van haar grote rivaal, ‘Rome’ (Bos
2009). In de decennia daarna werd seksuele ethiek een godsdienstige identity marker, ook
voor protestanten onderling.
Tegen het einde van de twintigste eeuw hadden de drie protestantse kerkgenootschappen
die vanouds naast de Nederlandse Hervormde Kerk bestonden – de doopsgezinden,
lutheranen en remonstranten – homoseksualiteit zo goed als volledig aanvaard. Elk van