Steeds gewoner, nooit gewoon.pdf - Sociaal en Cultureel Planbureau

steeds gewoner, nooit gewoon
die als in de kast zitten – ongewenst voor Nederlanders, door Chinezen eerder als hun
leefwijze ervaren.
Op basis van onze interviews valt niet te bepalen welke rol opleiding speelt in acceptatie
van homo’s en lesbo’s. De bezwaren lijken vooral cultureel te zijn en de jongere generatie,
die meer is geïntegreerd en hoger is opgeleid, zou volgens onze respondenten
iets toleranter zijn. De invloed van religie op de houding tegenover homoseksualiteit
lijkt beperkt. Anders dan bij christelijk-orthodoxe of islamitische Nederlanders vormt
godsdienst nauwelijks een obstakel onder Chinese Nederlanders. In de regel wordt het
confucianisme ook niet als een religie maar als een filosofie gezien. De grote waarde die
daarin wordt toegekend aan huwelijk en voortplanting leeft in ieder geval heel sterk in
de Chinese gemeenschap. Van de ruimte die in het confucianisme werd geboden aan
seksuele escapades buiten het huwelijk wordt geen melding meer gemaakt en ook niet
van personen die daarvan gebruikmaken. De meer seksueel repressieve kant van de
Chinese filosofie leeft voort, de liberalere kant wordt miskend. Toch vallen er bij heteroseksuele
relatievorming veranderingen te constateren zoals een vrijere partnerkeuze en
een zwakkere voortplantingsplicht, die hoop geven dat ook homoseksualiteit meer geaccepteerd
zal raken.
Onder Chinezen bestaan ideeën van genderinversie – dat homomannen geen echte mannen
zijn en lesbische vrouwen geen echte vrouwen. Hierover hebben we slechts weinig
informatie gevonden in interviews en literatuur. Het lijkt vooral te maken te hebben met
de verplichting voor mannen en vrouwen om te trouwen en kinderen te krijgen. Mensen
die daar niet aan voldoen, zijn genderdissidenten, die op afwijzing kunnen rekenen.
Gezien de voorbeelden die de respondenten geven, lijken die ideeën onder Chinezen in
zowel Nederland als China te leven en zijn dus niet ontstaan na de migratie. Deze voorstelling
dat homo’s en lesbo’s niet voldoen aan gendernormen en dat dit een bezwaar is,
delen Chinezen met de meeste andere (nieuwe) Nederlanders.
Hoe kan de situatie voor Chinees-Nederlandse homo’s en lesbo’s worden verbeterd? Een
belangrijke optie ligt in het meer op elkaar afstemmen van de eisen van de familie en de
wensen van homo’s en lesbo’s. Een manier is om duidelijk te maken dat homoseksualiteit
en reproductie elkaar niet uitsluiten, zeker niet nu het huwelijk is opengesteld voor
paren van hetzelfde geslacht, en te wijzen op mogelijkheden voor lesbo’s en homo’s van
biologische en kunstmatige voortplanting en adoptie. Aansluiting met de allochtone
of autochtone homo- en lesbobeweging is gewenst zodat Hollandse tongzhi een gezicht
krijgen. Homovriendelijke moeders en zusters die zelf hebben geleden onder de patriarchale
verhoudingen kunnen voorlichting geven, ouders helpen hun schaamte te overwinnen,
sociale druk doorbreken en vertellen dat homoseksualiteit geen gekte is. Gezien
het belang van internet voor jonge Chinezen kunnen mogelijkheden daarvan beter worden
ingezet, zoals met een website over homoseksualiteit gericht op Nederlandse Chinezen
of met filmpjes op YouTube. Ouders kunnen benaderd worden via de Chinese media.
Er zit voorlopig nog weinig beweging in de houding van Chinese Nederlanders tegenover
homoseksualiteit en hun gemeenschap blijft relatief gesloten, maar kansen op positieve
ontwikkelingen rond homo-emancipatie lijken bij hen beter dan bij Marokkaanse of
Turkse Nederlanders, bij wie culturele en religieuze afwijzing sterker is.
318