Steeds gewoner, nooit gewoon.pdf - Sociaal en Cultureel Planbureau

steeds gewoner, nooit gewoon
Het is duidelijk van belang om in het beleid gericht op een grotere acceptatie van homoseksualiteit
oog te hebben voor verschillende groepen. De specifieke initiatieven van
de afgelopen paar jaar om de zichtbaarheid van lesbische vrouwen te vergroten, zijn
daarvan een goed voorbeeld, evenals de naamsverbreding: van homo-emancipatiebeleid
naar homo- en lesbisch emancipatiebeleid. Recentelijk wordt meer aandacht besteed
aan transgenders, maar voor biseksuelen is nog nauwelijks aandacht.
De huidige naamgeving van het overheidsbeleid verdient bovendien wellicht heroverweging,
aangezien de aandacht voor transgenders en biseksuelen daarin blijft onderbelicht.
Internationaal is het inmiddels vrij gangbaar om over beleid gericht op lgbt’s te
spreken (Lesbians, Gays, Bisexuals and Transgenders). Het valt te overwegen om daarbij
aan te sluiten, eventueel door te kiezen voor de hier en daar al in Nederland gebezigde
variant: lhbt-beleid.
Gelijke rechten
Hoewel het kabinet duidelijk stelling heeft genomen voor acceptatie van homoseksualiteit,
zijn er nog enkele politieke kwesties op het terrein van de gelijkberechtiging,
die niet geregeld zijn. Een daarvan betreft de zogeheten ‘enkelefeitconstructie’ in
de Algemene Wet Gelijke Behandeling. 3 Over deze constructie was een wijziging van
de wetgeving in gang gezet. Door de val van het vierde kabinet-Balkenende heeft het
wetgevings overleg echter nog niet plaatsgevonden en dit dossier is door de Kamer
inmiddels controversieel verklaard.
Een tweede kwestie betreft de zogenoemde weigerambtenaren: een ambtenaar van
de burgerlijke stand mag weigeren om een homopaar wettelijk in de echt te verbinden.
Hierover was in het coalitieakkoord van het kabinet-Balkenende iv een politieke
afspraak gemaakt, die voorzag in voortzetting van de status quo (die overigens al in een
eerder kabinet was afgesproken).
En een derde kwestie die we hier willen noemen, betreft het lesbisch ouderschap, dat
nog niet goed is geregeld: de vrouwelijke partner van een lesbische vrouw die een kind
krijgt, kan niet zomaar juridisch ouder worden, maar moet het kind adopteren. Hiervoor
is een wetgevingstraject in gang gezet. Minister Hirsch Ballin van Justitie heeft een voorontwerp
van de wet ter consultatie aan het veld voorgelegd.
Acceptatie van homoseksualiteit in de openbaarheid
Hiervoor stipten we al aan dat openlijk zichtbare blijken van homoseksualiteit door
velen worden afgekeurd (zie § 19.4). In migrantenkring blijven homo’s en lesbo’s echter
veelal onzichtbaar en als ze wel zichtbaar zijn, is het voor de betreffende individuen
doorgaans geen prettige situatie. Hoewel de vraag hoe open mensen willen zijn over hun
seksuele voorkeur ten principale een privékwestie is, werkt een situatie waarin iedereen
dat doet toch wel ongunstig uit. Uit de studies over de minderheidsgroeperingen is
immers gebleken dat het belangrijk is dat er mensen zijn die zich openlijk sterk maken
voor acceptatie van homoseksualiteit. Daarbij dienen zowel gezaghebbende heteroseksuelen
van zich te laten horen, als homo’s en lesbo’s zelf. Het verdient aanbeveling
dat zowel vanuit het onderwijs, het jeugd- en jongerenwerk en de Centra voor Jeugd en
Gezin als vanuit organisaties van nieuwe Nederlanders initiatieven worden genomen om
350