kerkpostillen iii, jezus en zijn werk.

102
dag in de week te nemen en daarvan een zondag te maken. Maar zó, dat het ook
hiermede ordelijk toegaat, en er een dag of tijd is, die ons allen gelegen komt. En het
niet in ieders macht staat om zich wat afzonderlijk op te richten in datgene, wat de
gehele menigte of de kerk in het algemeen aangaat; of geordende dagen of tijden te
veranderen, tenzij het vereist wordt door een bijzondere algemene noodzakelijkheid.
Gelijk dan ook degene, die tot het ambt geroepen is en de opdracht heeft te prediken,
niet alleen zichzelf, maar ook de gehele gemeente prediken moet.
Daarom moet men het ook zo regelen, dat allen op bepaalde en gelegen tijd, op welke
de gewone man zich van zijn arbeid en zijn hantering kan ontslaan, samenkomen aan
een bepaalde plaats, waar zij hun prediker kunnen vinden en horen. Indien echter de
nood het mocht medebrengen, dat men heden als op de bepaalde dag niet zou kunnen
prediken of samenkomen, welnu, dan kan men zulks evengoed morgen of op een
andere dag doen.
Omdat nu echter algemeen de zondag als onze Sabbat of vierdag is aangenomen, blijft
het daarbij: alleen dat wij daarover heren zijn en niet de zondag over ons. Want het
zou ook niet recht zijn, als iedereen wat nieuws zou maken naar zijn goeddunken, met
betrekking tot dag, uur en plaats. Allen samen moeten in dit opzicht eenstemmig zijn
en zich bereiden en samenkomen om Gods Woord te horen, en Hem met elkaar aan te
roepen en te bidden voor allerlei noden en te danken voor ontvangen weldaden. Kan
zulks niet geschieden onder dak of in de kerk, dan geschiede het op een plein onder de
blote hemel, of waar er plaats voor is. Gelijk Paulus predikte aan het water te Filippi
(Hand. 16 vs. 13) en te Troas in een zaal (Hand. 20 vs. 16). Maar zo, dat er een
ordelijke, algemene, eerlijke bijeenkomst is; omdat men niet aan een ieder een
bijzondere plaats kan of moet aanwijzen, en geen verborgen hoeken opzoeken, alwaar
men zich verbergt, gelijk de Wederdopers doen.
Deze vrijheid hebben wij Christenen ook op grond van de leer van het huidig
Evangelie. Wij moeten er ook aan vasthouden, dat wij heren zijn over de Sabbat en
andere dagen en plaatsen. En er geen bijzondere heiligheid of godsdienstigheid in
zoeken gelijk de Joden of onze pausgezinden doen.
Zo ook moet dit huis overeenkomstig zodanige vrijheid gebouwd zijn en verordend
voor degenen, die hier in het slot en op de hof thuis behoren, of er overigens in willen
gaan; niet, opdat men daaruit een bijzondere kerk maakt, als was deze beter dan
andere huizen, alwaar men Gods Woord predikt. Als men er echter door de nood toe
gedrongen mocht worden, dat men hier niet kon of wilde samenkomen, dan zou men
evengoed buiten bij de bron of ergens anders kunnen prediken. Want de profeten
hebben ook de tempel te Jeruzalem niet zó hoog gesteld (bijzonder, daar zij daar de
hogepriesters niet wilden dulden) evenmin als zij daarin altijd gepredikt hebben. Maar
zij predikten hier en daar, waar en naardat de gelegenheid zich aanbood; gelijk men
uit hun schriften zien kan. Echter verlangden zij dikwijls te midden van de menigte te
zijn en bij de plaats, waar men openlijk samenkwam, gelijk Psalm 42 vs. 5 zegt: ik
wilde gaarne heengaan met de schare en met hen wandelen naar het huis van God,
met vrolijkheid en lofgezang onder de feestvierende menigte. Nu moet deze schare een
plaats en een dag of uur hebben, welke voor de toehoorders gemakkelijk is. Daarom
heeft God het zo verordend en ingericht, dat Hij de heilige Sacramenten heeft
ingesteld om ze te bedienen in de gemeente en aan een plaats waar wij samenkomen,
bidden en God danken; gelijk dan ook op wereldlijk gebied geschiedt, als er iets te
behandelen valt, wat de gehele gemeente aangaat. Des te meer moet het hier plaats
vinden als het geldt het Woord van God te horen.