Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
107<br />
Zo ligt dus in dit gebod van de Sabbat de gehele wet opgeslot<strong>en</strong>; zodat omwille van<br />
dit gebod de andere gebod<strong>en</strong> niet beschouwd mog<strong>en</strong> word<strong>en</strong> als te <strong>zijn</strong> opgehev<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
voor dood verklaard. Wanneer ik bijvoorbeeld mijn naaste in nood of gevaar van lijf<br />
<strong>en</strong> led<strong>en</strong> zie, dan moet ik niet voorbijgaan, gelijk de priester <strong>en</strong> de Leviet, <strong>en</strong> hem<br />
lat<strong>en</strong> ligg<strong>en</strong> <strong>en</strong> omkom<strong>en</strong> (Lucas 10 vs. 31). Want door zulk bewer<strong>en</strong>, dat ik<br />
onberispelijk de Sabbat houd, word ik e<strong>en</strong> moord<strong>en</strong>aar van mijn broeder. Maar ik<br />
moet hem di<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> help<strong>en</strong>, gelijk de Samaritaan de gewonde verbond <strong>en</strong> hem op <strong>zijn</strong><br />
lastdier leidt, om hem onder dak te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> in de herberg.<br />
Zo zi<strong>en</strong> wij, dat onze Heere Christus Zelf gedaan heeft <strong>en</strong> ons door Zijn voorbeeld<br />
heeft onderwez<strong>en</strong>. Want het was, gelijk de geschied<strong>en</strong>is in het Evangelie bewijst, Zijn<br />
wijze van do<strong>en</strong>, om gewoonlijk op de Sabbat in de school te gaan (hetwelk bij h<strong>en</strong><br />
was ev<strong>en</strong>als bij ons de kerk) <strong>en</strong> e<strong>en</strong> preek te houd<strong>en</strong> voor de schare, die dan bad <strong>en</strong><br />
psalm<strong>en</strong> zong. En dan als de preek uit was, maakte Hij in die school of als Hij daarna<br />
door iemand ter maaltijd g<strong>en</strong>odigd was, de ziek<strong>en</strong>, die er war<strong>en</strong> of tot Hem gebracht<br />
werd<strong>en</strong>, gezond. Dat war<strong>en</strong> Zijn goede <strong>werk</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> aalmoez<strong>en</strong>; Hij strooit om Zich<br />
he<strong>en</strong> het heerlijk deel, namelijk de heilzame leer <strong>en</strong> gav<strong>en</strong> van de gezondheid. En<br />
geeft bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> vergeving van zond<strong>en</strong> <strong>en</strong> g<strong>en</strong>ade van God aan all<strong>en</strong>, die dit bij Hem<br />
zoek<strong>en</strong>; gelijk Hij nog hed<strong>en</strong> t<strong>en</strong> dage doet in Zijn kerk door het predikambt, dat Hij<br />
Zelf heeft waarg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
Daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong> kan m<strong>en</strong> aan deze huichelaars, die Christus berisp<strong>en</strong> <strong>en</strong> bestraff<strong>en</strong>, als<br />
Eén, die de Sabbat niet houdt, niets opmerk<strong>en</strong>, als juist het teg<strong>en</strong>deel van dit <strong>en</strong> de<br />
andere gebod<strong>en</strong>; zowel in leer als in lev<strong>en</strong>. Want eerst ler<strong>en</strong> zij niet recht <strong>en</strong><br />
verdraai<strong>en</strong> van God gebod; zij ler<strong>en</strong> noch God te bidd<strong>en</strong> noch te dank<strong>en</strong>; ja, zij ler<strong>en</strong><br />
de rechte <strong>werk</strong><strong>en</strong> van de liefde veronachtzam<strong>en</strong> jeg<strong>en</strong>s de naaste, namelijk, om hem<br />
zowel geestelijk te help<strong>en</strong> tot het rijk van God, als ook lichamelijk hem in <strong>zijn</strong> nood<br />
terzijde te staan; terwijl zij toch zelf op de Sabbat zulke <strong>werk</strong><strong>en</strong> do<strong>en</strong> (<strong>en</strong> daarmede<br />
geacht will<strong>en</strong> word<strong>en</strong> goed te do<strong>en</strong>), doordat zij hun nooddruft volbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun<br />
buik di<strong>en</strong><strong>en</strong>. Bijvoorbeeld: zij lat<strong>en</strong> hun os of ezel, als deze dorst heeft of in e<strong>en</strong><br />
greppel gevall<strong>en</strong> is, niet in de nood; op de Sabbatdag slacht<strong>en</strong> zij (gelijk Christus<br />
elders leert, Matth. 12 vs. 5) oss<strong>en</strong>, kalver<strong>en</strong> <strong>en</strong> schap<strong>en</strong>, <strong>en</strong> bereid<strong>en</strong> dat tot offers, <strong>en</strong><br />
ler<strong>en</strong> het volk maar vele van zulke offers tot h<strong>en</strong> te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Of dat ge<strong>en</strong> hand<strong>en</strong>arbeid<br />
is, moet u maar e<strong>en</strong>s aan e<strong>en</strong> slager vrag<strong>en</strong>.<br />
En dat do<strong>en</strong> zij niet om Gods wil, gelijk zij bewer<strong>en</strong>, maar omwille van hun buik <strong>en</strong><br />
van het g<strong>en</strong>ot, dat zij er van hebb<strong>en</strong>; gelijk zij dit zelf daardoor bewez<strong>en</strong>, dat zij op de<br />
grote feest<strong>en</strong> schap<strong>en</strong>, oss<strong>en</strong> <strong>en</strong> duiv<strong>en</strong> t<strong>en</strong> verkoop in de tempel toeliet<strong>en</strong>, opdat m<strong>en</strong><br />
hun maar vele offers mocht br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Anders hadd<strong>en</strong> zij ook wel tot de lied<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
zegg<strong>en</strong>, gelijk de overste van de school zegt (Lucas 13 vs. 14): Daar <strong>zijn</strong> zes dag<strong>en</strong> in<br />
de week; br<strong>en</strong>gt <strong>en</strong> bereidt op deze uw offers, maar niet op de Sabbatdag.<br />
Zo hebb<strong>en</strong> wij tot hiertoe onder het pausdom ook gedaan; ik kan mijzelf wel als<br />
voorbeeld noem<strong>en</strong>, daar ik meer dan vijfti<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> in <strong>en</strong>kel afgoderij <strong>en</strong> godslastering<br />
geleefd heb, in ongeloof aan God <strong>en</strong> in ijdel vertrouw<strong>en</strong> op de dode heilig<strong>en</strong>, welke ik<br />
aanriep. Ev<strong>en</strong>zo stelde ik vertrouw<strong>en</strong> in mijn miss<strong>en</strong> <strong>en</strong> mijn kloosterlev<strong>en</strong>. En zou<br />
bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> (gelijk zij nog do<strong>en</strong> in hun verstoktheid) hebb<strong>en</strong> geholp<strong>en</strong> om vrome,<br />
onschuldige Christ<strong>en</strong><strong>en</strong> te veroordel<strong>en</strong>, te vervolg<strong>en</strong> <strong>en</strong> dood te slaan, wanneer zij<br />
zodanige afgoderij niet hadd<strong>en</strong> will<strong>en</strong> prijz<strong>en</strong>. Ik zou ook geme<strong>en</strong>d hebb<strong>en</strong>, daarmede<br />
God e<strong>en</strong> grote di<strong>en</strong>st te do<strong>en</strong>; terwijl ik intuss<strong>en</strong> met grote ernst mijn dagelijkse<br />
godsdi<strong>en</strong>st <strong>en</strong> mijn kerkgaan waarnam.<br />
Maar nu heeft God mij hiervan g<strong>en</strong>adig verlost <strong>en</strong> mij gegev<strong>en</strong>, dat ik zie, dat dat alles<br />
<strong>en</strong>kel verleiding <strong>en</strong> goddeloosheid is, <strong>en</strong> dat het gehele pausdom niets anders of beters