Duurzame inzetbaarheid van de oudere werknemer - Handreiking ...

Op het niveau van de werkgever wordt de Benchmark Duurzaam Personeelsbeleid (TNO, 2010) genoemd. Door de
experts wordt genoemd dat een obstakel bij het bepalen van duurzame inzetbaarheid is dat er een
verscheidenheid aan conceptualisaties van het begrip bestaat. Bovendien worden in veel instrumenten, door het
ervaren gebrek aan gevalideerde instrumenten, ook determinanten van duurzame inzetbaarheid (zogenaamde
‘proxies’) meegenomen, wat vaak leidt tot een zeer uitgebreide lijst van factoren. Het lijkt de experts wenselijk om
duurzame inzetbaarheid, indien mogelijk, op een betrouwbare en valide manier te meten, zodat effecten van
inzetbaarheidbeleid nauwkeurig in kaart gebracht kunnen worden.
5.4 Resultaten veldraadpleging
Het doel van deze veldraadpleging was inzicht te verkrijgen in de stand van zaken in Nederland op het gebied van
duurzame inzetbaarheid van oudere werknemers. Tijdens deze bijeenkomst werd van de professionals uit de
overheid, instituten, bedrijven, werkgevers- en werknemersorganisaties gevraagd om hun kennis, kunde en
ervaring ten aanzien van duurzame inzetbaarheid met elkaar en met ons te delen (zie sectie 2.2 voor meer
specifieke informatie).
De volgende instrumenten werden door de professionals besproken:
‘Work Ability Index’ (WAI); hiervan werd aangegeven dat dit instrument beschouwd wordt als een
betrouwbare lijst, die echter alleen maar aangeeft dat het werkvermogen verminderd of juist toeneemt, maar
niet waardoor het werkvermogen wordt beïnvloed. De licentie van de WAI ligt in handen van Blik op Werk; het
kwaliteitsinstituut dat bijdraagt aan een leven lang gezond en met plezier werken, aan het werk blijven en werk
verkrijgen. Blik op Werk gebruikt daarvoor het Blik op Werk, Keurmerk en het concept van de Work Ability
Index.
Perceptie van de individuele werknemer ten aanzien van de kansen die hij/zij heeft binnen of buiten het bedrijf
(een aanpassing van de langere lijst van Rothwell & Arnold, 2007). Er werd gewezen op het grote voorspellende
vermogen van deze items.
Vragenlijst Beleving en Beoordeling van de Arbeid (VBBA2.0): De VBBA 2.0 (Van Veldhoven & Meijman, 1994) is
een betrouwbare vragenlijst voor onderzoek naar ‘work engagement’, motivatie, organisatieklimaat,
werkorganisatie, psychosociale arbeidsbelasting en (mentale) gezondheid (Van Veldhoven & Meijman, 1994).
VBBA 2.0 wordt gebruikt bij complexe HRM-vraagstukken, maar is ook in vereenvoudigde vorm beschikbaar
voor gebruik in het MKB. Validatiestudies laten zien dat de VBBA een breed spectrum van voorspellende
indicatoren oplevert, variërend van persoonlijke prestaties, klanttevredenheid en winst tot de kans op
bedrijfsongevallen en langdurig verzuim (Dorenbosch, 2009; Van de Voorde, 2009; Van Veldhoven, 1996; Van
Veldhoven, Koenders, & Dijkstra, 2009).
Medewerkersbetrokkenheidonderzoek: de terugkoppeling naar de leidinggevende van resultaten van
onderzoek naar de betrokkenheid van deelnemende teams (+/- 10 personen) van werknemers geeft input voor
beleid. Meer specifiek, de conclusies uit de terugkoppeling naar de leidinggevende worden gedeeld met de HR
afdeling die een en ander vertaalt in beleid.
Betrokkenheidonderzoek uitvoeren in combinatie met informatie over door wie het opleidingsbudget
opgebruikt wordt, gemaakte planningsafspraken en uitgevoerde beoordelingsgesprekken geeft volgens de
professionals een goede indicatie van inzetbaarheid.
Bevlogenheid (UBES, Schaufeli & Bakker, 2003): de professionals gaven aan hier veel van te verwachten als
onderdeel van een meting gericht op het bevorderen van duurzame inzetbaarheid.
Functieverblijfstijd van werknemers zou volgens de professionals ook een indicatie van inzetbaarheid kunnen
zijn.
Engagement onderzoeksvragenlijsten en tevredenheidonderzoek onder werknemers. Daarnaast werden de
PDD (Performance and Development Dialog) en de PAGO (een vrijwillig periodiek arbeidsgezondheidskundig
onderzoek, zie http://www.arbounie.nl/www/producten/PAGO.htm) ingezet; hieronder valt eventueel ook een
lichamelijk onderzoek.
121