Duurzame inzetbaarheid van de oudere werknemer - Handreiking ...

Referenties werden geëxcludeerd indien het een ‘casestudie’ betrof, indien het tijdschrift als nietwetenschappelijk
geclassificeerd kon worden aan de hand van de Thomson Reuters lijst en indien het niet in het
Engels was geschreven.
De artikelen met empirische data die aan bovenstaande inclusiecriteria voldeden werden vervolgens in een
tweede ronde geselecteerd op:
Het jaar van publicatie (2000 of later);
Indien oudere werknemers een subgroep was dan diende wel separaat resultaten over deze subgroep te
worden gerapporteerd met specifiek een separate determinantenanalyse, tenzij de uitkomstmaat bijzonder
relevant was (bijvoorbeeld ‘work ability’);
Land waarin het onderzoek was uitgevoerd (exclusie van Aziatische landen (behalve Japan), Afrikaanse landen,
([Zuid]-Oost Europese landen en India).
Tijdens deze selectieronde bleek dat ondanks de op duurzame inzetbaarheid gerichte zoekstrategie er ook
artikelen werden gevonden met uitkomstmaten die niet aan het doel van dit literatuuronderzoek beantwoorden
zoals ziekteverzuim, arbeidsongeschiktheid, uitval uit arbeid et cetera. Om deze reden is een extra criterium met
betrekking tot de uitkomstmaat opgesteld:
De uitkomstmaat van een studie moet in te delen zijn bij een operationalisatie van duurzame inzetbaarheid
(werkvermogen, functioneren in het werk, productiviteit, arbeidsprestatie, [vervroegde] pensionering en
doorwerken na pensionering).
De toepassing van de inclusiecriteria werd per database uitgetest in een pilot waarna consensusbespreking plaats
vond. Vervolgens hebben twee onderzoekers separaat van elkaar de referenties geselecteerd.
De inclusie- en exclusiecriteria voor referenties met betrekking tot interventies waren hetzelfde als de criteria voor
de eerste selectieronde van determinanten zoals hiervoor is beschreven. De evaluatiestudie diende uitgevoerd te
zijn bij een onderzoekspopulatie ≥40 jaar óf er dienden analyses te zijn uitgevoerd voor deze subgroep van oudere
werknemers. De uitkomstmaat waar de interventie zich op richtte moest in te delen zijn bij een operationalisatie
van duurzame inzetbaarheid (werkvermogen, functioneren in het werk, productiviteit, arbeidsprestatie,
[vervroegde] pensionering en doorwerken na pensionering).
Bovenstaande inclusie- en exclusiecriteria werden ook gehanteerd bij het zoeken naar meetinstrumenten met
dit verschil dat het leeftijdscriterium (≥40 jaar) niet werd toegepast bij het selecteren van artikelen.
Beoordeling kwaliteit
De kwaliteit van de determinantenstudies werd bepaald aan de hand van het onderzoeksdesign. Prospectief
onderzoek verdient de voorkeur boven een cross-sectioneel design, omdat op basis van een prospectief design
uitspraken over causaliteit kunnen worden gedaan. Bij een cross-sectioneel design kan hoogstens over samenhang
tussen determinanten en de uitkomstmaat worden gesproken.
De kwaliteit van de interventiestudies werd evenals bij de determinantenstudies vastgesteld aan de hand van
het onderzoeksdesign. De methodologische kwaliteit van experimentele studies met gebruik van randomisatie en
een controlegroep is hoger dan die van observationele studies.
De kwaliteit van de gevonden meetinstrumenten werd vastgesteld aan de hand van informatie over de
psychometrische eigenschappen van het instrument, waaronder betrouwbaarheid en validiteit.
Opbrengst zoekstrategie en selectieproces
Het zoekproces leverde in totaal 2804 referenties op, exclusief dubbelingen (Medline n = 608; PsycINFO n = 1163;
Business Source n = 1424). Na de eerste selectieronde werd het totaal aantal gereduceerd tot 290 referenties
(Medline n = 64; PsycINFO n = 186; Business Source n = 40).
In de database Business Source Premier is het merendeel van de referenties (86%) in niet-wetenschappelijke
tijdschriften gepubliceerd.
17