Duurzame inzetbaarheid van de oudere werknemer - Handreiking ...

Verschillende methoden werden gebruikt om informatie te verzamelen: te weten deskresearch,
literatuuronderzoek, interviews, kenniskring/expertraadpleging, vragenlijstonderzoek en secundaire analyses op
bestaande databestanden. Het niveau van literatuuronderzoek verschilt sterk in zoekstrategie en daarmee de
reikwijdte van geïncludeerde literatuur. Ten aanzien van secundaire analyses wordt in een aantal rapporten
gebruik gemaakt van databestanden die reeds beschikbaar zijn, zoals het NEA bestand, POLS, CBS en/of
administratieve bedrijfsgegevens. Deze bestanden bevatten data van vaak vele duizenden personen, wat voor het
uitvoeren van kwantitatieve databestanden een groot voordeel is. Echter, het beperkt de onderzoeker om
potentieel relevante andere informatie te verzamelen. Gevolg is tevens dat als uitkomstmaat veelal wordt
teruggevallen op de ‘traditionele’ uitkomstmaten van inzetbaarheid, als verzuim, arbeidsongeschiktheid,
pensionering en kunnen doorwerken tot het 65 e levensjaar, omdat dit in de dataregisters terug te vinden is.
Bovendien valt op dat in deze rapporten de resultaten veelal in de vorm van beschrijvende statistiek worden
weergegeven (frequentietabellen), en dat het gebruik van statistisch toetsingsmethodieken ontbreekt, terwijl dat
op basis van de omvang van de databestanden wel tot de mogelijkheden behoort; dat maakt het niet mogelijk om
resultaten uit de rapporten onderling te vergelijken en harde uitspraken te doen over de samenhang van een
determinant met de uitkomstmaat.
3.6 Determinanten van duurzame inzetbaarheid in de wetenschappelijke literatuur
In de wetenschappelijke literatuur zijn 24 artikelen gevonden waarin determinanten van duurzame inzetbaarheid
worden vermeld. De determinanten in de wetenschappelijke literatuur zijn geordend naar vier uitkomstmaten van
duurzame inzetbaarheid, namelijk werkvermogen (n = 2), werkprestaties (functioneren in het werk) (n = 5),
vervroegde pensionering (n = 12) en doorwerken na pensionering (‘bridge employment’) (n = 5). Er is gekozen om
alleen positieve indicatoren van participatie (aan het werk zijn en blijven) mee te nemen en de negatieve
participatie indicatoren als verzuim en arbeidsongeschiktheid buiten beschouwing te laten (zie hoofdstuk 2,
Methoden).
In tabel 3.2 is een overzicht van de gevonden determinanten weergegeven per uitkomstmaat. Aan het eind van
dit hoofdstuk zijn de resultaten van de individuele studies zijn gepresenteerd in tabel 3.6-3.9.
In secties 3.6.1, 3.6.2, 3.6.3 en 3.6.4 wordt een beschrijving van de gevonden relaties tussen de verschillende
determinanten en de uitkomstmaten gegeven.
Tabel 3.2
39
Overzicht resultaten wetenschappelijke literatuur per soort uitkomstmaat
Uitkomstmaten van duurzame inzetbaarheid*
Werkvermogen
(sectie 3.6.1)
Werkprestatie
(sectie 3.6.2)
Pensionering
(sectie 3.6.3)
Doorwerken na
pensionering
(sectie 3.6.4)
Persoonskenmerken
Sociodemografische gegevens
Leeftijd X - X + X -/o
Geslacht X o X o X +♂/o
Hogere opleiding X + X - X +
Hoger inkomen X + X +/- X -/o
Woongebied platteland X +
Etniciteit
X o
Gezondheidskenmerken
Pijn intensiteit X -
Pijn interferentie werk X -
Pijn interferentie slaap X -
Goede fysieke gezondheid X + X - X +/o
Goede mentale gezondheid (depressie) X + X -
Houding & bewegingsaandoeningen
X o
Andere aandoeningen
X o
Eerdere verzuimepisoden
X o
Longziekte, kanker, artritis, diabetes mellitus X +
Hartinfarct, beroerte, hypertensie,
botbreuken en incontinentie
X o