Duurzame inzetbaarheid van de oudere werknemer - Handreiking ...

Aanbevelingen voor specifieke risicogroepen
In zowel de wetenschap als de praktijk wordt weinig gedifferentieerd tussen specifieke subgroepen van
ouderen. Een belangrijke vraag die daarbij speelt is of de verzamelde kennis over determinanten en
interventies algemeen geldend is voor de groep ‘oudere werknemers’ of dat er rekening dient te worden
gehouden met specifieke risicogroepen. Hierbij gaat het niet alleen om een indeling van risicogroepen op basis
van persoonskenmerken (geslacht, opleidingsniveau, leeftijd, chronische ziekte), maar ook om risicogroepen op
basis van werkkenmerken cq sectorverschillen.
Concrete aanbevelingen:
Meer onderzoek naar de specificiteit van een aantal relevante subgroepen (werknemers met ‘zwaar werk’,
werknemers met een chronische ziekte).
Vergelijkend onderzoek tussen verschillende groepen om de generaliseerbaarheid over groepen van
determinanten en interventies te bepalen.
Vertalen van kennis over specifieke risicogroepen naar een gedifferentieerd beleid in de praktijk.
7.4.2 Aanbevelingen bij determinanten
De wetenschap en het veld moeten overeenstemming bereiken over een set van relevante determinanten voor
duurzame inzetbaarheid van oudere werknemers. Een goed onderbouwde theorie en onderzoeksmodel zullen
richting moeten geven aan het onderzoek naar een dergelijke set van relevante determinanten en aan de
duiding van uitkomsten bij diverse doelgroepen en in verschillende sectoren. Ondanks dat tot op heden niet
voldoende wetenschappelijke onderbouwing is voor een ‘evidence based’ beleid, kan hieronder een aantal
concrete aanbevelingen voor de praktijk worden gegeven. Het overzicht van determinanten in dit onderzoek
biedt al de structuur om per gewenste uitkomst (indicator) inzicht te krijgen in welke determinanten een rol
spelen in relatie tot specifieke uitkomsten.
Concrete aanbevelingen voor de wetenschap
Determinanten op zowel werknemers-, werkgevers- als macro-economisch niveau dienen te worden
meegenomen in onderzoek om het verband tussen deze factoren in relatie tot uitkomstmaten van
duurzame inzetbaarheid te kunnen onderzoeken.
Longitudinale studies dienen te worden opgezet om uitspraken over de causaliteit, de rol van mogelijke
moderatoren en/of mediatoren, de precieze valentie (positieve of negatieve waarde) en effectgrootte van
gevonden relaties tussen een determinant en duurzame inzetbaarheid te bepalen.
Beïnvloedbare determinanten als tevredenheid met het werk, ondersteuning van leidinggevende en
aanpassingen in werktaken dienen meer te worden gemeten in onderzoek naar duurzame inzetbaarheid.
Concrete aanbevelingen voor de praktijk
De praktijk dient er alert op te zijn dat een laag opleidingsniveau, een slechtere gezondheid en een hogere
‘kalenderleeftijd’ en een slechte leefstijl aanleiding kunnen geven tot een afname in duurzame
inzetbaarheid.
In een arbeidssituatie die zich kenmerkt door hoge (fysieke) belasting, slechte arbeidsomstandigheden en
functie-inhoudelijke aspecten als weinig stimulerend werk, lage autonomie, weinig gelegenheid om
vaardigheden toe te passen, dient de praktijk alert te zijn op een afname in duurzame inzetbaarheid.
Bedrijven moeten per risicosituatie een kernset aan determinanten selecteren die kunnen worden
meegenomen in metingen in het bedrijf. De uitkomsten van dergelijke metingen kunnen
aangrijpingspunten geven voor maatregelen en interventies.
150