Naar een visionaire woningbouw
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
69<br />
NAAR EEN VISIONAIRE WONINGBOUW<br />
2.3 Interpretatie van de ruimtelijke<br />
context op basis van<br />
verstedelijkingsprocessen<br />
en migratiedynamieken<br />
Het RSV vertrekt vandaag van <strong>een</strong> indeling van Vlaanderen<br />
in ‘stedelijke gebied’ en ‘buitengebied’. Deze interpretatie lijkt<br />
steeds minder en minder over<strong>een</strong> te stemmen met de realiteit.<br />
Op basis van onderzoek naar verstedelijkingsprocessen en<br />
migratiedynamieken van onder andere het Steunpunt Ruimte<br />
en Wonen, dringt zich <strong>een</strong> alternatieve lectuur op. Het gaat<br />
hierbij niet om <strong>een</strong> nieuwe afbakening, maar om de definitie,<br />
op <strong>een</strong> meer conceptueel niveau, van verschillende ruimtes<br />
die op morfologisch vlak <strong>een</strong> coherente logica kennen.<br />
2.3.1 STADSREGIONALE SCHAAL<br />
Met deze term wordt de dynamiek aangeduid die bestaat<br />
tussen de kernstad en het randstedelijk gebied. Vandaag<br />
bestaat er <strong>een</strong> grote discrepantie tussen de werking van het<br />
stedelijk systeem en de administratieve indeling. De kernsteden<br />
in Vlaanderen hebben <strong>een</strong> heropleving gekend die zich<br />
niet doorzet buiten het kernstedelijk gebied.<br />
Morfologie van de stadsregio<br />
Binnen stadsregionale schaal kunnen deelgebieden onderscheiden<br />
worden. De kernstad is het gebied dat bestaat uit<br />
het historisch hart van de stad en de 19de eeuwse gordel<br />
er rond. Deze 19de eeuwse gordel bestaat grotendeels uit<br />
dichtbebouwde wijken met hoofdzakelijk oudere rijwoningen,<br />
aangevuld met andere activiteiten zoals handel, diensten,<br />
bedrijvigheid etc. In dit gebied liggen nog grotere gebieden<br />
zoals kanaalzones en industriegebieden die nog ontwikkelingsmogelijkheden<br />
bieden. De laatste jaren zien we ook <strong>een</strong><br />
heropleving van de 19de eeuwse gordel. Via <strong>een</strong> projectmatig<br />
georiënteerde aanpak ondersteund door <strong>een</strong> uitgebreid palet<br />
aan instrumenten (stedenfonds, conceptsubsidies,…) en<br />
stadsontwikkelingsbedrijven worden strategische plekken in<br />
de stad getransformeerd in nieuwe hippe wijken (vaak ook<br />
met gentrificatie-effecten tot gevolg). 10<br />
Rond deze kernsteden ligt <strong>een</strong> gebied met hoofdzakelijk<br />
woongebouwen die dateren uit de 20ste eeuw. De woningen<br />
zijn er in het algem<strong>een</strong> goedkoper, van <strong>een</strong> betere kwaliteit<br />
en minder oud. Deze 20ste eeuwse gordel – die niet echt<br />
<strong>een</strong> concentrische gordel is, maar eerder uitlopers zijn langs<br />
belangrijke assen – kent nog grote open, groene gebieden en<br />
heeft nog <strong>een</strong> groot potentieel tot verdichting. 11 In deze gebieden<br />
kunnen ook nog secundaire handels- en dienstenkernen<br />
voorkomen. Morfologisch vormt de 20ste eeuwse gordel<br />
Fig. 2.5 Kaart van de evolutie van het aantal<br />
huishoudens per oppervlakte-<strong>een</strong>heid<br />
1997-2007.<br />
Uit: Ruimte voor wonen.<br />
Bron: Rijksregister. Cartografie: OSA.<br />
Fig. 2.6 Illustratie van de migratiedynamieken<br />
in Vlaanderen.<br />
Bron: MOORTGAT, W.,<br />
VANDEKERCKHOVE, B., “Ruimtelijke<br />
analyse van de migratie in en naar<br />
Vlaanderen”, in: Ruimte & Planning, nr. 4,<br />
2007, pp. 6-17.
Change language