Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, 2008 - Hacettepe Üniversitesi ...

Tablo 5.7’de yerleşim yeri ve bölgelere göre son 15 yıl içerisinde gebeliği önleyici
yöntem kullanımındaki değişimler sunulmaktadır. Bu dönemde kırsal ve kentsel yerleşim
yerlerindeki ve tüm bölgelerdeki modern yöntem kullanımında artış gerçekleşmiştir.
Geleneksel yöntem kullanımındaki değişimler ise daha düzensiz olmakla beraber, 2003-2008
yılları arasındaki dönemde tüm yerleşim kategorilerinde düşüş göstermiştir. Genel olarak son
15 yıllık döneme bakıldığında, gebeliği önleyici tüm yöntemler için kırsal alanlarda (yüzde
23), Orta, Kuzey ve özellikle de Doğu’da gözlemlenen artış (sırasıyla yüzde 20, yüzde 18 ve
yüzde 45), tüm Türkiye’de meydana gelen artıştan fazla olmuştur (yüzde 17).
Tablo 5.7 Yerleşim yeri ve bölgelere göre gebeliği önleyici yöntemlerin halen kullanımındaki değişmeler
Yerleşim yeri ve bölgelere göre halen herhangi bir yöntem, modern bir yöntem ve geleneksel bir yöntem
kullanan 15-49 yaşlarındaki halen evli kadınların yüzde dağılımı, TNSA -1993, TNSA-1998, TNSA-2003
ve TNSA-2008
Yerleşim yeri
Bölge
Araştırmalar Kent Kır Batı Güney Orta Kuzey Doğu Toplam
TNSA-1993
Herhangi bir yöntem 66.2 56.1 71.5 62.8 62.7 64.2 42.3 62.6
Herhangi bir modern 38.9 26.8 37.3 36.7 36.6 29.8 26.3 34.5
Herhangi bir geleneksel 27.3 29.3 34.2 26.0 26.1 34.4 16.0 28.1
TNSA-1998
Herhangi bir yöntem 66.7 58.1 70.5 60.3 68.3 67.0 42.0 63.9
Herhangi bir modern 40.8 31.4 40.5 35.1 42.8 35.2 26.7 37.7
Herhangi bir geleneksel 25.2 31.4 29.2 24.6 24.7 31.5 15.2 25.5
TNSA-2003
Herangi bir yöntem 73.6 64.5 74.2 70.8 74.2 71.9 57.9 71.0
Herhangi bir modern 45.8 34.4 45.7 44.8 46.6 32.5 31.4 42.5
Herhangi bir geleneksel 27.8 30.1 28.6 26.0 27.6 39.4 26.5 28.5
TNSA-2008
Herangi bir yöntem 74.3 68.9 76.3 70.4 75.5 75.6 61.4 73.0
Herhangi bir modern 47.8 40.4 48.2 45.8 48.8 41.4 37.8 46.0
Herhangi bir geleneksel 26.5 28.6 28.1 24.6 26.7 34.2 23.5 27.0
5.5 İlk Gebeliği Önleyici Yöntem Kullanımı Sırasında Sahip Olunan Çocuk Sayısı
Tablo 5.8’de daha önce gebeliği önleyici bir yöntem kullanmış olan evlenmiş
kadınların yaş gruplarına ve ilk defa bir yöntem kullandıklarında sahip oldukları çocuk
sayılarına göre yüzde dağılımları gösterilmektedir. Bu bilgiler, aile planlaması kullanımının
ne ölçüde benimsendiğini göstermenin yanı sıra, kadınların evlilik yaşantılarının hangi
aşamasında ilk kez aile planlaması yöntemlerini kullanmaya başladıklarını göstermesi
açısından da faydalıdır.
Sonuçlar, Türkiye’deki kadınların gebeliği önleyici yöntemleri az sayıda çocuk sahibi
iken kullanmaya başladıklarını göstermektedir. Evlenmiş kadınların yüzde 26’sı gebeliği
önleyici yöntem kullanmaya çocukları olmadan başlamış, yüzde 39’u ise bir çocuk sahibi
olduktan sonra ilk kez gebeliği önleyici bir yöntem kullanmışlardır (Tablo 5.8). Aile
planlamasına başvurulması genç yaş gruplarındaki kadınlarda daha yaygındır; evlenmiş 15-19
yaş grubundaki kadınların yüzde 38’i gebeliği önleyici yöntem kullanmaya çocuk sahibi
84 | Aile Planlaması