12.01.2014 Views

Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, 2008 - Hacettepe Üniversitesi ...

Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, 2008 - Hacettepe Üniversitesi ...

Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, 2008 - Hacettepe Üniversitesi ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ÇOCUKLARIN VE ANNELERİN BESLENME DURUMU 12<br />

Elif Kurtuluş Yiğit, Sabahat Tezcan <strong>ve</strong> Hande Tunçkanat<br />

TNSA-<strong>2008</strong>’de emzirme süresi <strong>ve</strong> sıklığı, <strong>ve</strong>rilen ek gıdaların çeşidi <strong>ve</strong> biberon kullanımı<br />

gibi çeşitli bebek beslenmesi konuları ile ilgili bilgi toplanmıştır. Beş yaşın altındaki çocuklar <strong>ve</strong><br />

15-49 yaş arasındaki kadınların beslenme durumlarını daha iyi saptamak amacıyla antropometrik<br />

(boy <strong>ve</strong> kilo) ölçümlere dayanan bilgi de elde edilmiştir. Bebek beslenmesi, çocukların beslenme<br />

durumlarını etkileyen bir gösterge olup erken yaştaki çocukların hastalık <strong>ve</strong> ölüm riskini<br />

etkilemektedir. Anne sütünün bu etkisi emzirme süresi <strong>ve</strong> sıklığı ile çocuğa ek gıdaların <strong>ve</strong><br />

sıvıların <strong>ve</strong>rilmeye başlandığı yaşa göre değişmektedir.<br />

Kadınların antropometrik ölçümleri de beslenme durumlarını değerlendirmeye yardımcı<br />

olmaktadır. Annenin beslenmesi, anne sağlığını olduğu kadar çocuk sağlığını da önemli ölçüde<br />

etkilemektedir. Yetersiz beslenen bir kadın olumsuz gebelik sonuçları açısından daha fazla risk<br />

taşımaktadır <strong>ve</strong> düşük ağırlıklı bebek doğurma olasılığı daha yüksektir.<br />

12.1 Emzirmeye Başlama<br />

Bebeklerin emzirilmesi çocukların sağlıklı büyümesine katkıda bulunan en önemli<br />

unsurlardan biridir. Anne sütü bebeğin yaşamındaki ilk 4-6 ayda gereksinimi olan tüm besinleri<br />

içerir. Ayrıca, anne sütü temizdir, her zaman aynı ısıdadır <strong>ve</strong> anne ile çocuk arasında yakın bir bağ<br />

oluşmasını sağlamaktadır. Bunlara ek olarak, anne sütü annenin antikorları aracılığı ile bebeklerin<br />

yaşamlarının ilk 6 ayında hastalıklara karşı bağışık olmasını sağlamakta <strong>ve</strong> beslenme<br />

bozukluklarının prevalansını azaltmakta <strong>ve</strong> gıda kaynaklı enfeksiyonları önlemektedir.<br />

Tablo 12.1 araştırma tarihinden önceki beş yıl içinde doğmuş çocukların temel özelliklere<br />

göre emzirilme durumlarını <strong>ve</strong> ilk emzirmeye başlama zamanını göstermektedir. Emzirme<br />

Türkiye’de oldukça yaygındır, temel özelliklere göre çok küçük farklılıklar gösterse de tüm<br />

çocukların yüzde 97’si bir süre emzirilmiştir.<br />

Emzirmeye erken başlanması hem anne, hem de bebek için yararlıdır. Emzirmek anne<br />

rahminin doğumdan sonra kasılmasını sağlayan oksitosin hormonun yapımını uyararak rahmin kısa<br />

sürede normal ölçüsüne <strong>ve</strong> fonksiyonuna ulaşmasını sağlar. Kolostrum denilen ilk anne sütü çok<br />

yoğun şekilde antikor içerdiği için yenidoğanı enfeksiyonlardan korur. TNSA-<strong>2008</strong>’den elde<br />

edilen tüm çocukların emzirilmeye başlama zamanı ile ilgili bilgiler, ülkemizde anne sütü ile<br />

beslemeye başlamanın oldukça geç olduğunu göstermektedir (Tablo 12.1). Emzirilen çocukların<br />

sadece yüzde 39’u doğumdan sonraki ilk bir saat içinde emzirilmeye başlanmıştır; yüzde 27’si ise<br />

doğumdan sonraki ilk 24 saatte hiç emzirilmemiştir. Bu yüzdelerin TNSA-2003’deki sonuçlara<br />

göre daha düşük olması, Türkiye’de erken emzirmeye başlama pratiğinden uzaklaşmanın<br />

sürdüğünü göstermektedir.<br />

Çocukların <strong>ve</strong> Annelerin Beslenme Durumu | 171

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!