Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, 2008 - Hacettepe Üniversitesi ...

Tablo 4.9, araştırma tarihindeki yaşa ve temel özelliklere göre ortanca ilk doğum
yaşını göstermektedir. Ortanca ilk doğum yaşı, kırsal yerleşim yerlerinde yaşayan 25-49 yaş
grubundaki kadınlar arasında, kentsel yerleşim yerlerinde yaşayan kadınlara göre yaklaşık 1.5
yıl daha yüksektir. Bulgular ortanca ilk doğum yaşındaki kır-kent farkının zamanla arttığını
göstermektedir, genç kadınlar (25-29) arasındaki fark iki yılı geçerken, daha yaşlı (45-49)
kadınlar arasındaki bir yıldan azdır. Bölgelere göre bakıldığında, İstanbul (22.9) en yüksek,
Orta Anadolu Bölgesi (21.0) ise en düşük ortanca ilk doğum yaşına sahiptir. Bu bulgu, Orta
Anadolu Bölgesi’ndeki kadınların ilk doğumlarını İstanbul’da yaşayan kadınlara göre
ortalama olarak yaklaşık iki yıl daha erken yaptığını göstermektedir. Eğitim düzeyi ile ortanca
ilk doğum yaşı arasında güçlü bir ilişki bulunmaktadır. İlköğretimin en az ikinci basamağını
tamamlamış kadınların ilk anne olma yaşının (22.7) eğitimsiz kadınlara (20.5) göre iki yıl
daha yüksek olduğu görülmektedir. Ayrıca, en yüksek refah düzeyine sahip kadınlar ilk
doğumlarını en düşük refah düzeyine sahip kadınlara göre 3 yıl daha geç yapmaktadır.
Tablo 4.9 Temel özelliklere göre ortanca ilk doğum yaşı
Araştırma tarihindeki yaşa ve bazı temel özelliklere göre 25-49 yaşındaki kadınlar arasında ortanca ilk doğum
yaşı, Türkiye 2008
Yaş
25-49 yaşındaki
Temel özellikler 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 kadınlar
Yerleşim Yeri
Kent 24.4 23.3 22.0 22.2 21.2 22.7
Kır 22.2 21.6 21.0 21.2 20.4 21.3
Bölge
Batı 24.6 23.7 22.2 22.4 21.3 22.8
Güney 22.9 22.9 22.5 22.5 22.1 22.7
Orta 23.1 22.0 20.9 20.9 20.0 21.4
Kuzey 24.6 23.6 22.3 22.5 21.6 22.9
Doğu 22.9 21.6 21.0 21.3 19.8 21.6
NUTS 1 Bölgeleri
İstanbul a 23.9 21.8 22.8 21.0 22.9
Batı Marmara 24.2 23.0 22.9 22.4 20.6 22.5
Ege 23.2 22.6 22.3 21.4 21.2 22.0
Doğu Marmara a 24.5 21.4 21.9 21.9 23.1
Batı Anadolu 23.1 22.5 21.8 21.9 20.6 22.2
Akdeniz 22.9 22.9 22.5 22.5 22.1 22.7
Orta Anadolu 22.4 21.0 20.7 20.5 20.0 21.0
Batı Karadeniz 24.3 22.4 21.8 21.3 20.5 22.0
Doğu Karadeniz 24.0 24.0 22.5 22.4 22.0 22.8
Kuzeydoğu Anadolu 22.3 22.5 21.0 20.2 21.2 21.5
Ortadoğu Anadolu 23.2 21.2 21.4 22.0 20.6 21.8
Güneydoğu Anadolu 23.1 21.5 20.7 21.0 18.9 21.4
Eğitim
Eğitimi yok/İlk. bitirmemiş 23.0 20.6 20.4 20.3 19.7 20.5
İlköğretim birinci kademe 23.0 21.7 21.6 21.5 20.7 21.7
İlköğretim ikinci kademe a 23.7 21.4 21.2 20.7 22.7
Lise mezunu ve üstü a 26.2 25.0 24.6 23.8 a
Hanehalkı refah düzeyi
En düşük 21.3 20.9 20.7 21.6 19.9 20.9
Düşük 21.8 21.6 21.1 21.7 20.7 21.4
Orta 23.8 22.0 21.8 21.1 20.7 22.0
Yüksek 24.2 23.0 21.8 21.9 20.8 22.3
En yüksek a 24.8 23.3 23.0 22.3 24.0
Toplam 21.3 20.9 20.7 21.6 19.9 20.9
Not: 20 veya 25 yaşına gelmemiş kadınların yarısından fazlası henüz çocuk doğurmadıklarından sırasıyla
halen 15-19 ve 20-24 yaşlarında olan kadınlar için ortanca hesaplanamamaktadır.
a Bazı gruplardaki kadınlarda ortanca ilk doğum yaşının 25’ten yüksek olması nedeniyle bu kadınlar için 25-29
ve 25-49 yaş gruplarının ortancaları hesaplanamamaktadır.
72 | Doğurganlık