Türkiye Nüfus ve SaÄlık AraÅtırması, 2008 - Hacettepe Ãniversitesi ...
Türkiye Nüfus ve SaÄlık AraÅtırması, 2008 - Hacettepe Ãniversitesi ...
Türkiye Nüfus ve SaÄlık AraÅtırması, 2008 - Hacettepe Ãniversitesi ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Eğitim ile çocuk sahibi olmayı sonlandırma isteği arasında ters yönde bir ilişki olduğu<br />
bilinmektedir. Bu durum daha çok yüksek eğitimli kadınların daha genç <strong>ve</strong> de aile kurma<br />
sürecinin başında olmalarından kaynaklanmaktadır. TNSA-<strong>2008</strong> sonuçları bu örüntüyle<br />
uyumludur, doğurganlıklarını sonlandırmayı isteyen kadınlarının oranı, eğitim düzeyinin<br />
artmasıyla düşmektedir. Dolayısıyla, eğitimi olmayan <strong>ve</strong>ya ilkokulu tamamlamamış evli<br />
kadınların yüzde 73’ü daha fazla çocuk sahibi olmak istemez iken bu oran ilköğretim ikinci<br />
kademeyi bitirenler arasında yüzde 48’dir. Benzer bir örüntü TNSA-2003’te de gözlenmiştir.<br />
Genel olarak refah düzeyi ile doğurganlığı sonladırma isteği arasında tam anlamıyla<br />
tutarlı bir ilişki bulunmamaktadır. Ancak, bir <strong>ve</strong>ya iki çocuğu olan kadınlar arasında daha<br />
fazla çocuk sahibi olmak istemeyen kadınların oranında önemli farklılıklar söz konusudur.<br />
Örneğin, iki çocuğu olan en düşük refah düzeyindeki kadınların yüzde 69’u, en yüksek refah<br />
düzeyindeki kadınların ise yüzde 87’si doğurganlıklarını sonlandırmayı istemektedirler.<br />
8.2 Aile Planlaması Hizmetlerine Olan Talep<br />
Aile planlaması hizmetlerinin en temel ilgi alanlarından biri, gebeliği önleyici yöntem<br />
kullanımına yönelik potansiyel talebi <strong>ve</strong> bu konudaki hizmetlere ihtiyaç duyan kadınları<br />
belirlemektir. Başka bir çocuk sahibi olmadan önce beklemek isteyen (doğumların arasını<br />
açma ihtiyacı) ya da artık başka çocuk sahibi olmak istemeyen (doğurganlığı sonlandırma<br />
ihtiyacı), <strong>ve</strong> gebeliği önleyici herhangi bir yöntem kullanmayan doğum yapabilme yetisine<br />
sahip halen evli kadınların karşılanmamış aile planlaması ihtiyacı içerisinde oldukları<br />
düşünülmektedir. Hamile kadınlar da, eğer gebelik daha sonraki bir zamanda istenmiş <strong>ve</strong>ya<br />
hiç istenmemişse, doğumların arasını açmak <strong>ve</strong>ya doğurganlığını sonlandırmak için<br />
karşılanmamış aile planlaması ihtiyacı kapsamında değerlendirilmişlerdir. Benzer şekilde,<br />
yeni doğum yapmış kadınlar da eğer son doğumlarını istememiş <strong>ve</strong>ya daha sonra istemişlerse<br />
karşılanmamış aile planlaması hizmeti kapsamına alınmışlardır. Başka bir çocuk daha isteyip<br />
istemedikleri <strong>ve</strong>ya ne kadar zaman sonra istedikleri konusunda kararsız olan <strong>ve</strong> yöntem<br />
kullanmayan kadınlar doğumlarının arasını açmak için karşılanmamış aile planması ihtiyacı<br />
içinde olan gruba dahil edilmişlerdir, çünkü bu kadınların yakın zamanda çocuk sahibi olmak<br />
istediklerine <strong>ve</strong>ya daha fazla çocuk istemediklerine kesin olarak karar <strong>ve</strong>rinceye kadar<br />
gebeliği önleyici bir yöntem kullanmaları gerekmektedir. Halen herhangi bir yöntem kullanan<br />
kadınlar ise karşılanmış aile planlaması hizmeti içinde değerlendirilmektedir. Karşılanmamış<br />
aile planlaması ihtiyacı olan kadınlar ile halen gebeliği önleyici bir yöntem kullanan<br />
kadınların tamamı toplam aile planlaması talebini oluşturmaktadırlar.<br />
Tablo 8.4 halen evli kadınların karşılanmamış aile planlaması ihtiyacını, halen yöntem<br />
kullanımlarını <strong>ve</strong> toplam aile planlaması talebinin doğumların arasını açma <strong>ve</strong>ya doğurganlığı<br />
sonlandırma ihtiyacına <strong>ve</strong> seçilmiş bazı temel özelliklere göre yüzde dağılımını <strong>ve</strong>rmektedir.<br />
15-49 yaşlarındaki halen evli kadınların yüzde 79’unun aile planlaması hizmeti talebi olup,<br />
yüzde 92’sinin bu talebi karşılanmıştır. Doğurganlığı sonlandırma ihtiyacından doğan talep,<br />
doğumların arasına açmaya duyulan talebin üç katından daha fazladır (sırasıyla yüzde 59 <strong>ve</strong><br />
yüzde 20). Genel olarak Türkiye’de halen evli kadınların yüzde 6’sının aile planlamasına<br />
yönelik hizmet ihtiyaçları karşılanmamıştır ki bunun yüzde 4’ü doğurganlığı sınırlama yüzde<br />
2’si de doğumların arasını açmak amaçlıdır. Karşılanmamış aile planlaması ihtiyacı, 2003-<br />
<strong>2008</strong> arasındaki dönemde farklılık göstermemekle (TNSA-2003’te yüzde 6.0, TNSA-<strong>2008</strong>’de<br />
ise yüzde 6.2’dir) birlikte TNSA-1993’teki (yüzde 12) değerin oldukça altındadır.<br />
Doğurganlık Tercihleri | 123
![1 YAZARLARA BİLGİ [1] Nüfusbilim alanında yapılan bilimsel ...](https://img.yumpu.com/22296551/1/184x260/1-yazarlara-balga-1-na-1-4-fusbilim-alananda-yapalan-bilimsel-.jpg?quality=85)
Change language