Türkiye Nüfus ve SaÄlık AraÅtırması, 2008 - Hacettepe Ãniversitesi ...
Türkiye Nüfus ve SaÄlık AraÅtırması, 2008 - Hacettepe Ãniversitesi ...
Türkiye Nüfus ve SaÄlık AraÅtırması, 2008 - Hacettepe Ãniversitesi ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
İshal tedavisine ilişkin bulgular Tablo 11.6’da sunulmaktadır. İshalin neden olduğu<br />
dehidratasyona en basit <strong>ve</strong> etkili tedavi çocuğun aldığı sıvı miktarını oral rehidratasyon tedavisi<br />
(ORT) ile arttırmaktır. Ağızdan sıvı tedavisi (AST) olarak da bilinen ORT, hazır olarak satılan<br />
oral rehidrasyon tuzlarından oluşan paketin suyla karıştırılmasıyla oluşan eriyiği, ya da evde,<br />
önerilen şekilde hazırlanan tuz, şeker <strong>ve</strong> sudan oluşan ishal sıvısını (AST) içermektedir. İshali<br />
olan beş yaş altı çocukların büyük bir kısmı, ishal sırasında tedavi almıştır. Annelerin yüzde<br />
63’ü ishalli çocuklarının tedavisinde ya <strong>ve</strong>rdikleri sıvı miktarını arttırmış, ya da ağızdan sıvı<br />
tedavisi paketlerini kullandıklarını bildirmişlerdir. Beş yaş altı çocuklardan ishal görülenlerin<br />
neredeyse yarısı, ishal sırasında bir sağlık kuruluşuna götürülmüşlerdir (yüzde 47).<br />
12 aylık <strong>ve</strong>ya daha büyük çocuklar arasında ishal dönemi süresince ağızdan sıvı tedavisi<br />
uygulanması, ya da <strong>ve</strong>rilen sıvı miktarının arttırılması, 12 aydan küçük çocuklara göre daha<br />
fazladır. Kız çocuklar, ishal sırasında erkek çocuklara kıyasla daha az sağlık kuruluşuna<br />
götürülmekte olup ORT <strong>ve</strong>ya <strong>ve</strong>rilen sıvı miktarının arttırılması gibi tedavilerden daha az<br />
faydalanmaktadırlar. İshalin türüne göre sağlık kurluşuna başvurma ihtimali değişmektedir: Az<br />
sayıda görülen kanlı ishal vakalarının yüzde 70’i sağlık kuruluşuna götürülürken, diğer vakaların<br />
yüzde 46’sı için sağlık kuruluşuna başvurulmuştur. Öte yandan, kanlı <strong>ve</strong> kansız ishali olan<br />
çocuklar için ağızdan sıvı tedavisi alma <strong>ve</strong>ya aldıkları sıvı miktarının arttırılma oranları<br />
neredeyse aynıdır. Kentsel yerleşim yerlerinde yaşayan anneler arasında, kırsal yerleşimlerde<br />
yaşayanlara göre ağızdan sıvı tedavisini uygulama oranı daha yüksek olmasına rağmen, kırsal<br />
alanlardaki anneler de, kentsel alanlardakiler kadar sağlık kuruluşuna başvurma eğilimindedirler.<br />
Bölgelere bakıldığında, Batı tedavi talebinde <strong>ve</strong> ORT kullanımında <strong>ve</strong>ya çocuğa <strong>ve</strong>rilen sıvının<br />
arttırımında en yüksek yüzdelere sahiptir (sırasıyla yüzde 54 <strong>ve</strong> yüzde 75). Uygulanan tedaviler,<br />
annenin eğitimine, ya da hanehalkı refah düzeyine göre sürekli değişim göstermemektedir.<br />
TNSA-<strong>2008</strong>’de annelere ishal dönemi süresince çocukların aldıkları katı <strong>ve</strong> sıvı gıdaların<br />
miktarında değişiklik yapıp yapmadıkları da sorulmuştur. Bu bilgiyi edinmek için, ishalli çocuğu<br />
olan her anneye, <strong>ve</strong>rdikleri sıvı <strong>ve</strong> yemek miktarını değiştirip değiştirmediği sorulmuştur. Tablo<br />
11.7, ishali olan çocukların yüzde 27’si için <strong>ve</strong>rilen sıvı miktarının öncekiyle aynı tutulduğunu,<br />
yüzde 49’u için sıvı miktarının arttırılmış, <strong>ve</strong> yüzde 16’sı için ise <strong>ve</strong>rilen sıvı miktarıın<br />
azaltıldığını göstermektedir. Vakaların yalnızca yüzde 6’sında ishal öncesine göre daha çok katı<br />
gıda <strong>ve</strong>rilirken, yarısından fazlasında <strong>ve</strong>rilen katı gıda azaltılmıştır.<br />
İshali olan çocuklar için en uygun olan beslenme, katı gıda miktarının öncesi ile aynı<br />
seviyede tutulup, sıvı miktarının arttırılmasıdır. Buna göre Tablo 11.7’ye bakıldığında, araştırma<br />
tarihinden önceki iki hafta içinde ishali olan çocukların yalnızca yüzde 17’sinin uygun biçimde<br />
beslendiği görülmektedir. Genel olarak, vakaların yüzde 22’si ishal dönemi süresince uygun<br />
miktarda katı <strong>ve</strong> sıvı gıda <strong>ve</strong>ya herhangi bir ağızdan sıvı tedavisi almışlardır. Annelerinin<br />
öğrenim düzeyi lise <strong>ve</strong>ye üzeri olan, yüksek <strong>ve</strong> en yüksek refah düzeyine sahip olan, Batı’da<br />
<strong>ve</strong>ya İstanbul’da yaşayan çocukların, AST tedavisi alma <strong>ve</strong>ya uygun şekilde beslenme<br />
olasılıkları diğerlerine göre daha yüksektir.<br />
Çocuk Sağlığı | 167
![1 YAZARLARA BİLGİ [1] Nüfusbilim alanında yapılan bilimsel ...](https://img.yumpu.com/22296551/1/184x260/1-yazarlara-balga-1-na-1-4-fusbilim-alananda-yapalan-bilimsel-.jpg?quality=85)
Change language