Medycyna Wieku Rozwojowego

Analiza wybranych czynników ryzyka zahamowania tempa wzrastania u dzieci po przeszczepie
roku ˝ycia. StwierdziliÊmy równie˝ supresyjne dzia∏anie steroidoterapii na wzrastanie,
ulegajàce eskalacji w miar´ wyd∏u˝ania okresu obserwacji (9). Nale˝y jednak pami´taç,
˝e odstawienie wysokich dawek sterydów cz´sto przyspiesza normalizacj´ procesu
wzrastania. Istotna jest tak˝e ocena stopnia od˝ywienia dzieci w okresie poprzedzajàcym
przeszczep, która mo˝e byç wyra˝ona wskaênikiem WLI. Nale˝y zwróciç uwag´
na nieprawid∏owy stan od˝ywienia u dzieci, który stanowi dodatkowy czynnik mogàcy
przyczyniç si´ do wczesnego ujawnienia si´ zaburzeƒ wzrastania, przy czym interpretacja
wartoÊci BMI w porównaniu do wskaênika WLI wydaje si´ byç mniej przydatnym
parametrem w stratyfikacji ryzyka wystàpienia zaburzeƒ wzrastania (10).
Dodatkowo niekorzystnie na stopieƒ od˝ywienia wp∏ywa zmniejszenie st´˝enia GH
i utrata jego lipolitycznego dzia∏ania oraz stosowanie steroidoterapii z jej wp∏ywem nasilajàcym
obni˝enie wydzielania hormonu wzrostu i nadmiernym rozwojem tkanki
t∏uszczowej.
WNIOSKI
Dzieci po przeszczepie komórek hematopoetycznych nale˝y objàç wczesnà opiekà
endokrynologicznà ze wzgl´du na du˝e ryzyko wystàpienia zaburzeƒ wzrastania.
Ocena tego procesu u pacjentów po HSCT jest szczególnie trudna bioràc po uwag´
niejednorodnoÊç schorzeƒ podstawowych, protoko∏ów leczniczych i zró˝nicowanie
wiekowe badanej grupy, i z tego wzgl´du wymaga wprowadzenia ujednoliconego schematu
post´powania.
PIÂMIENNICTWO
1. Boles∏aw Górnicki [W:] Choroby uk∏adu wewnàtrzwydzielniczego; Boles∏aw Górnicki (red.),
Barbara D´biec (red.), Jan Baszczyƒski (red.) [W:]. PZWL, Pediatria. Tom 1, rok wydania: 2002,
Wydanie II.
2. Cohen A., van-Lint M.T., Uderzo C., Rovelli A., Lavagetto A., Vitale V., Locasciulli A., Bacigalupo
A., Romano C.: Growth in patients after allogenic bone marrow transplant for hematological
diseases in childhood. BMT (1995), 15, 343-348.
3. Cohen A., Rovelli A., Bakker B., Uderzo C., van Lint M.T., Esperou H., Gaiero A., Leiper
A.D., Dopfer R., Cahn J.Y., Merlo F., Kolb H.J., Socie G.: Final Height of patients who underwent
bone marrow transplantation for hematological disorders during childchood:a study by
the Working Party for Late Effects -EBMT Blood, 1999, 93, 12 (June 15), 4109-4115.
4. Cohen A., van-Lint M.T., Uderzo C., Rovelli A., Lavagetto A., Vitale V., Morchio A., Locasciulli
A., Bacigalupo A. Romano C.: Growth in patients after allogenic bone marrow transplant
for hematological diseases in childhood. BMT 1995, 15, 343-348.
5. Leiper A.: Growth hormone deficiency in children treated for leukaemia. Acta Pediatr.,
1995, 411 (Suppl.), 41-44.
6. Wallace H.: Late endocrine effects of cancer treatment in childhood. Colwood House Medical
Publications (UK) Ltd. 1994.
7. Cicognani A., Cacciari E., Pession A., Pasini A., De Iasio R., Gennari M., Alvisi P., Pirazzoli
P.: Insulin – like Growth factor-I(IGFI)and IGF-binding proteine – 3
(IGFBP-3) concentrations compared to stimulated growth hormone (GH) in the evaluation of
children treated for malignancy. J. Pediatr. Endocrinol. Metab., 1999, 12(5), 629-638.
847