Medycyna Wieku Rozwojowego

AktywnoÊç enzymów: dysmutazy ponadtlenkowej i peroksydazy glutationowej
nych rodników lub niewydolnoÊç mechanizmów obrony antyoksydacyjnej jest wa˝nym
czynnikiem w patogenezie wielu chorób. Konsekwencjà nadmiernej produkcji wolnych
rodników, zwanych inaczej reaktywnymi formami tlenu (RTF) jest oksydacja czàsteczek
organicznych w tym lipidów, bia∏ek i kwasów nukleinowych (1).
Miernikiem oksydacji lipidów mo˝e byç oznaczanie aldehydu dwumalonowego
(malonylodialdehyde, MDA), który jest produktem peroksydacji lipidów a jego st´˝enie
jest dobrym wskaênikiem stanu oksydacji (2). Obrona antyoksydacyjna sk∏ada si´
mi.in z enzymów dysmutazy nadtlenkowej (superoxide dismutase, SOD), proksydazy
glutationowej (glutathione peroxidase, GPX) i innych. Niektóre witaminy (np. vitamina
E) oraz pewne substancje fizjologiczne (albuminy, bilirubina) równie˝ majà w∏asno-
Êci neutralizacji wolnych rodników i tà zdolnoÊç mo˝na oceniaç poprzez oznaczenie
ca∏kowitego potencja∏u antyoksydacyjnego (total antioxidant status, TAS) (3).
Stres oksydacyjny jest jednym z przypuszczalnych mechanizmów karcynogenezy.
Teoria ta jest oparta badaniach, w których wolne rodniki tlenowe mogà reagowaç
z DNA czego wynikiem mogà byç mutacje prowadzàce do nowotworzenia (4). Z drugiej
strony reaktywne formy tlenu sà czynnikiem indukujàcym apoptoz´ w zmutowanych
komórkach, w zwiàzku z czym, paradoksalnie, wi´ksza aktywnoÊç obrony antyoksydacyjnej
mo˝e hamowaç mo˝liwoÊci eliminacji zmutowanych komórek i zwiekszaç
szans´ na promocj´ przemiany nowotworowej (5).
Stres oksydacyjny mo˝e byç te˝ czynnikiem modulujàcym reakcje immunologiczne
poprzez aktywacj´ czynników transkrypcyjnych kontrolujàcych geny cytokin m.in
IL-2, IL-10 i TNF-alfa. Wp∏yw zaburzeƒ równowagi oksydacyjno-antyoksydacyjnej
na uk∏ad immunologiczny jest aktualnie przedmiotem wielu badaƒ (6).
CEL PRACY
Celem pracy jest ocena równowagi oksydacyjno-antyoksydacyjnej we krwi dzieci
chorych na ostrà bia∏àczk´ limfoblastycznà. Jako wskaênik oksydacji oznaczono st´˝enie
aldehydu dwumalonowego (MDA) a jako sk∏adniki obrony antyoksydacyjnej oznaczono
aktywnoÊci enzymów: dysmutazy ponadtlenkowej (SOD) i peroksydazy glutationowej
(GPX) oraz st´˝enia witaminy E i ca∏kowitego potencja∏u antyoksydacyjnego
(TAS). Badano równie˝ wp∏yw zaburzeƒ równowagi oksydacyjno-antyoksydacyjnej na
poziom zewnàtrzkomórkowych cytokin IL-2, IL-4, IL-5, IL-10, TNF-alfa i INF-gamma
MATERIA¸ I METODY
Badaniom poddano 17 dzieci hospitalizowanych w naszej Klinice w 2004 roku,
u których rozpoznano ostrà bia∏aczk´ limfoblastycznà. W grupie tej by∏o 11 ch∏opców
i 6 dziewczàt, wiek grupy badanej wynosi∏ od 0,5 do 12 lat, mediana wieku 4,2 roku.
Wyniki porównano z grupà kontrolnà, w sk∏ad której wesz∏o 15 dzieci, 8 ch∏opców
i 7 dziewczàt w wieku od dwu do 13 lat (mediana wieku 4,8 roku). Dzieci z grupy
kontrolnej to pacjenci kierowani do planowych zabiegów chirurgicznych i laryngologicznych,
u których na podstawie badania klinicznego i badaƒ dodatkowych wykluczono
stan zapalny i chorob´ nowotworowà.
863