вÚàò ä²îØàôÂÚ²Ü Ð²ðòºð THE PROBLEMS OF THE HISTORY OF ...
вÚàò ä²îØàôÂÚ²Ü Ð²ðòºð THE PROBLEMS OF THE HISTORY OF ...
вÚàò ä²îØàôÂÚ²Ü Ð²ðòºð THE PROBLEMS OF THE HISTORY OF ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
րություններով 1 : Կարևորելով Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Ալեք-<br />
սանդր Ջուղայեցու և ռուսաց թագավորի միջև նամակագրական<br />
կապի հաստատումը, Լեոն եզրակացրել է, որ «Օրին այլևս պատ-<br />
ճառ չուներ դժգոհ լինելու հայ հոգևորականությունից, որն այժմ<br />
նրա հետ միասին կանգնած էր հայրենիքի գործն առաջ տանելու<br />
համար» 2 : Միաժամանակ Լեոն ընդգծել է Եսայի կաթողիկոսի ու-<br />
նեցած դերը Ս. Էջմիածնում տիրող տրամադրությունների հարցո-<br />
ւմ. «Գուցե առանց նրա ջանքերի չէր, որ նույն ճանապարհի վրա<br />
կանգնած ենք տեսնում և Էջմիածնի աթոռը» 3 :<br />
Ինչպես տեսնում ենք, արդեն իսկ նամակագրական կապի<br />
հաստատումն Ամենայն Հայոց կաթողիկոսի և ռուսական ցարի<br />
միջև Լեոյի կողմից դիտվում էր որպես առաջընթաց քայլ ազա-<br />
տագրական շարժման գործում: Հարկ է նշել, որ նամակում շատ<br />
են հաճոյախոսություններն ու բարեմաղթանքները, սակայն այն-<br />
տեղ չի խոսվում Իսրայել Օրիի ձեռնարկած գործի մասին: Հնարա-<br />
վոր է, որ Ամենայն Հայոց կաթողիկոսն ստիպված էր ի պաշտոնե<br />
զգուշություն դրսևորել և հնարավորություն չուներ ավելին գրելո-<br />
ւ 4 :<br />
Հետաքրքիր է դիտարկել նաև Գանձասարի կաթողիկոսու-<br />
թյան վերաբերմունքը Օրիի և նրա ձեռնարկած գործի նկատմամբ:<br />
Դեռևս 1699 թ. Գանձասարի հոգևոր ներկայացուցիչները մերժո-<br />
ղական դիրքորոշում էին դրսևորել Օրիի նկատմամբ՝ զգուշանա-<br />
լով, որ, լինելով Պֆալցի կողմից ուղարկված դեսպան, Օրին կփոր-<br />
1<br />
Հովհաննիսյան Ա., նշվ. աշխ., էջ 604:<br />
2<br />
Լեո, Հայոց պատմություն, հ. 3, գ. 2, Ե., 1973, էջ 99:<br />
3<br />
Նույն տեղում:<br />
4<br />
Ամենայն Հայոց կաթողիկոսությունը բազմաթիվ թեմեր ուներ Պարսկաստա- -<br />
նում և Օսմանյան կայսրությունում, ուստի ակնհայտ ռուսամետ դիրքորոշման<br />
դեպքում կարող էր վտանգի տակ դնել դրանց հետագա գործունեությունը (Մկրտումյան<br />
Լ., նշվ. աշխ., էջ 87):<br />
159
Change language