12.09.2013 Views

вÚàò ä²îØàôÂÚ²Ü Ð²ðòºð THE PROBLEMS OF THE HISTORY OF ...

вÚàò ä²îØàôÂÚ²Ü Ð²ðòºð THE PROBLEMS OF THE HISTORY OF ...

вÚàò ä²îØàôÂÚ²Ü Ð²ðòºð THE PROBLEMS OF THE HISTORY OF ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

կաններին քրիստոնյա ստրուկներ վաճառել 1 : Իսկ այն, որ մամլո-<br />

ւքների համար Կիլիկյան Հայաստանը ստրուկների ձեռք բերման<br />

կարևոր աղբյուր է եղել, վկայում է հայ-մամլուքյան 1285 թ. խա-<br />

ղաղության պայմանագիրը 2 :<br />

Այս իրադարձություններն ընթանում էին Մերձավոր Արևել-<br />

քում ռազմաքաղաքական որոշիչ ուժերի հարաբերակցության ա-<br />

նընդհատ տատանումների պայմաններում: Թեև Հուլավյան խան<br />

Ղազանը (1295-1304 թթ.) Եգիպտոսի սուլթանության դեմ առաջին<br />

արշավանքում (1299 թ.) կարողացել էր հաղթանակ տանել, սա-<br />

կայն նրա կազմակերպած մյուս երեք արշավանքները (1300, 1303<br />

թթ.) ձախողվել էին: 1305 թ. Հալեպի էմիրի զորքերը ներխուժում<br />

են Կիլիկյան Հայաստան, սակայն Այասի մոտ ջախջախվում են<br />

Հեթում Բ-ի գլխավորած հայկական ուժերի կողմից: Նույն թվա-<br />

կանին Հայոց թագավորության և Եգիպտոսի սուլթանության միջև<br />

կնքվում է խաղաղության պայմանագիր, որից հետո 15 տարի<br />

մամլուքները չեն արշավում Կիլիկյան Հայաստանի դեմ 3 : Անտա-<br />

րակույս, մամլուքների համար այս զինադադարի կնքման հիմնա-<br />

կան շարժառիթը միմյանց անընդհատ հաջորդած պատերազմնե-<br />

րից քայքայված և խիստ խոցելի իրենց տնտեսության վերականգ-<br />

նումն էր: Թեև ուղղակի վկայությունների չենք հանդիպել, սա-<br />

կայն չի բացառվում, որ հիշյալ պայմանագրի կնքման մեջ բավա-<br />

կան մեծ է եղել նաև Վենետիկի, Ջենովայի և Արագոնի թագավո-<br />

րության դերակատարությունը, որոնց համար Կիլիկյան Հայաս-<br />

տանը և Կիպրոսը, պապական արգելքների խստացման պայման-<br />

ներում, անփոխարինելի էին մամլուքների հետ առևտրական<br />

1 Langlois V., նշվ. աշխ., էջ 155:<br />

2 Բակուրան, նշվ. աշխ., էջ 75-77:<br />

3 Տե°ս Микаелян Г., նշվ. աշխ., էջ 434-435: Մութաֆյան Կ., Կիլիկիան կայսրությո-<br />

ւնների խաչմերուկում, Ե., 2001, էջ 459:<br />

109

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!