12.09.2013 Views

вÚàò ä²îØàôÂÚ²Ü Ð²ðòºð THE PROBLEMS OF THE HISTORY OF ...

вÚàò ä²îØàôÂÚ²Ü Ð²ðòºð THE PROBLEMS OF THE HISTORY OF ...

вÚàò ä²îØàôÂÚ²Ü Ð²ðòºð THE PROBLEMS OF THE HISTORY OF ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

կարողացավ վերաբնակվել Կարսի մարզում: Փաստի առաջ կանգ-<br />

նելով` ցարական կառավարությունն ստիպված էր որոշակի օ-<br />

ժանդակություն ցուցաբերել վերաբնակիչներին, որը, սակայն,<br />

նրանց թշվառ վիճակը չբարելավեց և ըստ էության, հայ վերաբնա-<br />

կիչները Կարսի մարզի և մասնավորապես Օլթիի օկրուգի բնակ-<br />

չության ամենաանապահով մասն էին 1 : Ավելին, կառավարությու-<br />

նը հետագայում ավելի խստացրեց իր վերաբեր- մունքը հայ վե-<br />

րաբնակիչների նկատմամբ: 1900 թ. Կարսի մարզի ղեկավարը վե-<br />

րադասից թույլտվություն էր խնդրում, որպեսզի կարողանա մար-<br />

զի տարածքում հաստատված արևմտահայությանը վտարել ռու-<br />

սական կայսրության սահմաններից: 2 Իբրև պատճառ նա ներ-<br />

կայացնում էր մարզի հայության ծանր վիճակը, որն էլ ավելի էր<br />

ծանրացել, քանի որ նրանք ստիպված էին հոգ տանել նաև արևմ-<br />

տահայ հայրենակիցների մասին: Նրա պնդմամբ, միայն 1899 թ.,<br />

ռուս-թուրքական սահմանն ապօրինաբար հատելով, Կարսի մար-<br />

զում հաստատվել էին 80 արևմտահայեր, իսկ ընդհանուր առմա-<br />

մբ, մարզի տարածքում այդպիսիք 14400 հոգի էին, որոնք, չնայած<br />

սահմանների խիստ հսկողությանը, փոքր խմբերով հատել էին<br />

պետական սահմանը 3 :<br />

Մահմեդականների արտագաղթից և նրանց տեղում ռուսնե-<br />

րի հայտնվելուց հետո, այսուհանդերձ, Օլթիի օկրուգում մահմե-<br />

դականները շարունակում էին մեծամասնություն կազմել: 1880-ա-<br />

կան թվականներին Տայոցքարի տեղամասում նրանք կազմում էին<br />

բնակչության շուրջ 89 %-ը, իսկ Օլթիի տեղամա- սում` 43,1%-ը 4 :<br />

Հետագա տարիներին Օլթիի օկրուգում հայ բնակչության թիվը<br />

1<br />

Նույն տեղում, էջ 125:<br />

2 ЦГИАГ, ф. 1438, оп. 1, д. 734, л. 1.<br />

3<br />

Նույն տեղում, էջ 2:<br />

4<br />

Տե´ս Погосян А. М., նշվ. աշխ., էջ 126:<br />

218

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!