12.09.2013 Views

вÚàò ä²îØàôÂÚ²Ü Ð²ðòºð THE PROBLEMS OF THE HISTORY OF ...

вÚàò ä²îØàôÂÚ²Ü Ð²ðòºð THE PROBLEMS OF THE HISTORY OF ...

вÚàò ä²îØàôÂÚ²Ü Ð²ðòºð THE PROBLEMS OF THE HISTORY OF ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

չակյան կուսակցությունը եւս արմենականների նման չունի կու-<br />

սակցական պատմագրություն 1 : Ուստի, ինչպես Արմենական կու-<br />

սակցության պարագայում, այս դեպքում էլ, խոսք կարող է լինել<br />

այդ ժամանակաշրջանի հայ ազատագրական պայքարի վերաբե-<br />

րյալ հնչակյան կուսակցականների հիմնականում պատմագիտա-<br />

կան մտքի մասին: Չնայած առաջին հայացքից այդպիսի տպավո-<br />

րություն է թողնում, սակայն լիարժեք եւ ամբողջական պատմա-<br />

գիտական ուսումնասիրություն դժվար է համարել նույնիսկ Ա.<br />

Կիտուրի հեղինակած երկհատոր աշխատությունը 2 :<br />

Իր բնույթով քննական-վերլուծական գործ կարելի է համա-<br />

րել Ս. Սապահ-Գյուլյանի «Պատասխանատուները» աշխատու-<br />

թյունը 3 : Այն գրվել է հիմնականում մեկ նպատակով` ապացուցե-<br />

լու, թե, ի բացառյալ հնչակյանները, ովքեր էին պատասխանատու 4<br />

հայոց ազգային-ազատագրական պայքարը հաղթական ավար-<br />

տին չհասցնելու համար: Գնահատելի է, որ նա փորձում է բացա-<br />

հայտել հայերի գործած սխալները, թերացումներն ու բացթողում-<br />

ները: Սակայն, ընդունելի չէ, որ մեղադրելով հայ մտավորական,<br />

ազգային, քաղաքական եւ այլ ղեկավար ուժերին, նա ճիգ ու եռա-<br />

նդ չի խնայում արդարացնելու Հնչակյան կուսակցությանը, նրա<br />

գործունեությունը ներկայացնելով անսխալ կամ` գրեթե անսխալ:<br />

1<br />

Արմենական կուսակցական գործիչների պատմագիտական բնույթի եւ հուշագրությունների<br />

մանրամասն քննական վերլուծությունը տես Ս. Սարգսյան, 1885-<br />

1908 թթ. հայ ժողովրդի ազգային-ազատագրական պայքարի գնահատումը արմենական<br />

գործիչների գնահատմամբ, Ե., 2010:<br />

2<br />

Տե'ս Պատմութիւն Ս.Դ. Հնչակեան կուսակցութեան, 1887-1962, խմբագիր Ա. Կիտուր<br />

ուսուցչապետ, Պէյրութ, 1962:<br />

3<br />

Տե'ս Սապահ-Գյուլեան Ս., Պատասխանատուները, Փրովիտէնս, 1916:<br />

4<br />

Հեղինակն ընկնելով չափազանցությունների գիրկը եւ լավ չպատկերացնելով<br />

իրերի իսկական դրությունը, հայ քաղաքական ղեկավարությանը, կուսակցություններին,<br />

մտավորականությանը, մեծահարուստներին եւ այլ ուժերի ու կառույցների<br />

մեղադրում է ոչ ավել ոչ պակաս հայկական ջարդերի համար:<br />

261

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!