вÚàò ä²îØàôÂÚ²Ü Ð²ðòºð THE PROBLEMS OF THE HISTORY OF ...
вÚàò ä²îØàôÂÚ²Ü Ð²ðòºð THE PROBLEMS OF THE HISTORY OF ...
вÚàò ä²îØàôÂÚ²Ü Ð²ðòºð THE PROBLEMS OF THE HISTORY OF ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
հեղկոմի նախագահ Ս. Կասյանի դեկտեմբերի 6-ի առաջին իսկ<br />
դեկրետով հիմնված Արտակարգ հանձնաժողովին (ԱՀ): Հենց այս<br />
պատժիչ մարմնի վրա է հիմնականում դրվում ոչ պրոլետարա-<br />
կան կուսակցությունների վերացման և այլ բռնաճնշումների կա-<br />
տարումը:<br />
Արտակարգ Հանձնաժողովը կոչված էր պայքարելու «հա-<br />
կահեղափոխության, սպեկուլյացիայի և պաշտոնական հանցա-<br />
գործությունների դեմ» 1 :<br />
Հավելենք նաև, որ նույն դեկրետով, Հայաստանի կարմիր<br />
բանակում հակահեղափոխական հանցագործությունների դեմ<br />
պայքարելու նպատակով ստեղծվեց ԱՀ-ին կից Հատուկ բաժին:<br />
1921 թ. հունիսին ԱՀ-ն արդեն կոչվում էր ՀՍԽՀ հակահեղա-<br />
փոխության, զեղծումների, չարաշահության և լրտեսության դեմ<br />
պայքարող Արտակարգ Հանձնաժողով 2 :<br />
ՀՍԽՀ ԱՀ-ի առաջին նախագահ է նշանակվում Այվազյանը,<br />
տեղակալ` Ամատունին, 1921 թ. հունվարի վերջին այն արդեն ղե-<br />
կավարում էր բոլշևիկ Շավարշ Ամիրխանյանը (մինչև 1924 թ.), որի<br />
տեղակալն էր Սերգեյ Մելիք-Օսիպովը (1924-1929 թթ. ղեկավարել<br />
է այդ համակարգը): 1921թ. հունվարի կեսին Հայաստան գործուղ-<br />
վեց ՀԱՀ-ի համակարգում աշխատանքի մեծ փորձ ունեցող Գ. Ա-<br />
թարբեկյանը 3 :<br />
Հայաստանում բռնաճնշիչ այդ մարմնի ստեղծումը կատար-<br />
վում էր Ռուսաստանի փորձի հիման վրա, որտեղ ճանաչված բո-<br />
լշևիկ Ֆ. Ձերժինսկու ղեկավարությամբ Համառուսաստանյան ԱՀ-<br />
1<br />
Апинян Н.А., Органы Государственной безопасности Советской Армении в<br />
период строительства социализма, Е., 1980, с. 15.<br />
2<br />
ՀԱԱ, Ֆ. 113, ց. 3, գ. 19, թ.90:<br />
3<br />
Մանուկյան Ա., Քաղաքական կյանքը Հայաստանում 1920-1940 թթ., Ե., 2002, էջ<br />
22:<br />
287