εδώ - Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση
εδώ - Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση
εδώ - Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Η φυλακή ως θεσμός οριοθετεί χρονικά <strong>και</strong> τοπικά το «έγκλημα» <strong>και</strong> τον «εγκληματία» δίνοντας<br />
την ευ<strong>και</strong>ρία για δεύτερη ματιά <strong>και</strong> σκέψη. Ο σύγχρονος νομοθέτης ορίζει ως στόχο της<br />
ποινής της φυλάκισης τη βελτίωση του εγκληματία.<br />
Στο ερώτημα αν τελικά πέτυχε η φυλακή ως θεσμός, ο Δασκαλάκης (1988) απαντά: «Η ιστορική<br />
εμπειρία μας δείχνει ότι η φυλακή είναι ένας κρατικός μηχανισμός κοινωνικού ελέγχου που<br />
η λειτουργία του είναι <strong>και</strong> ιδεολογική <strong>και</strong> κατασταλτική... Στο επίπεδο της ιδεολογίας, η λειτουργία<br />
της φυλακής συνίσταται στο να παράγει, αναπαράγει <strong>και</strong> διαιωνίζει το στερεότυπο του ε<br />
γκληματία».<br />
Για το ίδιο θέμα, ο Foucault (1989) τονίζει ότι: «...η φυλακή, τόσο στην ουσία της όσο <strong>και</strong> στα<br />
ορατά της αποτελέσματα, καταγγέλθηκε ως μια τεράστια αποτυχία της ποινικής δι<strong>και</strong>οσύνης...»,<br />
γιατί η φυλακή όχι μόνο δεν μειώνει το ποσοστό της εγκληματικότητας αλλά προκαλεί την υποτροπή<br />
<strong>και</strong> κατασκευάζει έμμεσα εγκληματίες εξαθλιώνοντας τις οικογένειες των κρατουμένων.<br />
Από την άλλη πλευρά, ο Κουράκης (1990) αναφέρει ότι οι τόποι διαμονής των κρατουμένων<br />
<strong>και</strong> ο τρόπος απασχόλησης τους στους χώρους κράτησης εμφανίζονται να αποκτούν σταδιακά<br />
ένα νέο, πιο ανθρώπινο χαρακτήρα. Σημειώνεται διεθνώς κάμψη <strong>και</strong> τίθεται υπό αμφισβήτηση<br />
το αναμορφωτικό ιδεώδες ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του '70. Ωστόσο, καταλήγει στη<br />
διαπίστωση ότι οι φυλακές, στη μεγάλη τους πλειονότητα, εξακολουθούν ακόμα να αποτελούν<br />
απλώς έναν υπολειτουργοΰντα χώρο ανθρωποσυσσώρευσης.<br />
Η φυλακή φαίνεται να λειτουργεί περισσότερο ως μέσο τιμωρίας <strong>και</strong> καταστολής της ανθρώπινης<br />
δραστηριότητας, με έμφαση στην εξουσία που ασκεί στο σώμα <strong>και</strong> στην ψυχή κάθε κρατουμένου.<br />
Αν σκεφθούμε τις συνθήκες διαβίωσης <strong>και</strong> τον υπερπληθυσμό, σχηματίζεται μια εικόνα<br />
που αφαιρεί κάθε ίχνος αξιοπρέπειας <strong>και</strong> σεβασμού του ατόμου. Η καθημερινότητα είναι<br />
αυστηρά προκαθορισμένη βάσει χρονοδιαγράμματος, συμφωνά με το σύστημα συγκεκριμένων<br />
κανόνων που επιβάλλονται άνωθεν. Η έννοια του προσωπικού χώρου <strong>και</strong> χρόνου δεν υ<br />
πάρχει (Τσαλΐκογλου, 1989).<br />
1.1.2. Εστιάζοντας στην ελληνική πραγματικότητα<br />
Στην Ελλάδα, ο νέος Σωφρονιστικός Κώδικας αποτελεί ένα από τα αρτιότερα <strong>και</strong> πλέον ριζοσπαστικά-φιλελεΰθερα<br />
νομοθετικά κείμενα σωφρονιστικής πολιτικής. Ωστόσο, η εφαρμογή του<br />
απέχει πολΰ από την πρόθεση του νομοθέτη.<br />
Αυτό, σε σημαντικό βαθμό, οφείλεται στο γεγονός ότι οι μεταρρυθμίσεις στη χώρα μας είναι<br />
μικρές <strong>και</strong> χωρίς συνέχεια. Οι όποιες προσπάθειες για παρέμβαση στις συνθήκες φυλάκισης συνήθως<br />
είναι αποσπασματικές.<br />
Στην Ελλάδα λειτουργούν:<br />
- 20 Γενικά Καταστήματα Κράτησης (6 Κλειστές Φυλακές Ανδρών, 1 Φυλακή Γυναικών <strong>και</strong><br />
13 Δικαστικές Φυλακές)<br />
- 8 Ειδικά Καταστήματα Κράτησης (4 Αγροτικές Φυλακές Ενηλίκων <strong>και</strong> 4 Σωφρονιστικά Καταστήματα<br />
Ανηλίκων)<br />
- 3 Θεραπευτικά Καταστήματα<br />
6
Change language