Integracja i dyskryminacja – krajobraz 2009 - Instytut Spraw ...

Ocena sytuacji wybranych grup „obcych” w stosunku do sytuacji osób narodowościpolskiej w ocenie PolakówLepsza Gorsza Podobna Nie mam zdaniaNiemcy, Litwini 17% 11% 56% 16%Romowie 11% 45% 28% 16%Uchodźcy polityczni 5% 42% 20% 34%Obywatele b. ZSRR 6% 42% 33% 20%Wietnamczycy 8% 35% 29% 28%Źródło: A. Jasińska Kania, S. Łodziński, Wykluczani z narodu: mniejszości narodowe, migranci, uchodźcy, w:Wykluczeni. Wymiar społeczny, materialny i etniczny (red. M. Jarosz), Instytut Studiów Politycznych PAN,Warszawa 2008, s. 270-271; badanie przeprowadzono na reprezentatywnej próbie dorosłej ludności liczącej1078 respondentówJak wynika z badań A. Jasińskiej-Kani i S. Łodzińskiego, jedynie 4% polskich respondentówodpowiadając na pytanie otwarte stwierdziło, że takie grupy jak „mniejszości narodowe”,„inne narodowości”, „cudzoziemcy”, „obcokrajowcy” podlegają społecznemu wykluczeniu,tj. „doświadczają większych niż inni trudności, nie uczestniczą na równi z innymi w życiuspołecznym, mają mniejsze możliwości realizowania swoich potrzeb życiowych, planów iaspiracji” 189 . Jednocześnie, po przedstawieniu 15 różnych kategorii społecznych (a więcodpowiadając na pytanie zamknięte), 58% respondentów wskazało kategorię „niektóremniejszości narodowe – jak np. Cyganie” 190 . Kategoria ta wydaje się jednak myląca ponieważCyganie są na tyle specyficzną grupą, że nie powinno się na podstawie stosunku do tej grupywnioskować o stosunku do mniejszości narodowych w ogóle. W związku z powyższymtrafność odpowiedzi na to pytanie dotyczy w moim przekonaniu wyłącznie Cyganów.Badania przeprowadzone przez A. Jasińską-Kanię i S. Łodzińskiego wykazały, że największąskłonność do wykluczania „obcych” mają ci, którzy sami znajdują się w warunkachspołecznie wykluczających 191 .Badania Eurobarometru pokazują z kolei, że dyskryminacja etniczna jest powszechna w krajuwedług 28% polskich respondentów (dla porównania według Holendrów jest to 79%,Greków, Francuzów, Włochów, Szwedów, 76% Duńczyków; w przypadku Litwinów – 23%,Łotyszy – 27%; przy średniej dla Unii Europejskiej wynoszącej 62%) 192 . Należy zaznaczyć,189 Ibidem, s. 267190 Ibidem191 Ibidem, s. 273192 Discrimination in the European Union, op.cit., s. 34105