Na akty dyskryminacji a także inne uciążliwe zachowania ze strony społeczeństwaprzyjmującego narażeni są przybysze z krajów afrykańskich. Tak jak wielu cudzoziemcówstwierdza wyższy poziom tolerancji w Polsce (w stosunku do innych krajów): (…) ogólniePolacy są bardziej tolerancyjni. To znaczy to różnie bywa, ale w porównaniu z innymikrajami, to naprawdę są tolerancyjni 240 , tak wydaje się, że najwięcej negatywnychdoświadczeń mają przybysze z krajów afrykańskich: ludzie w Kenii nie chcą przyjeżdżać doPolski. Ci, którzy byli w Polsce uważają, że Polacy są nietolerancyjni (…) 241 . W przypadkuimigrantów czarnoskórych problematyczne jest niekiedy natrętne przyglądanie się im 242 (cojednak trudno jest nazywać dyskryminacją), a także agresja słowna 243 (przy znikomej skaliagresji fizycznej, choć taka również niekiedy ma miejsce 244 ). Problemem pozostaje tzw.„rasizm stadionowy” tj. rasistowskie zachowania chuliganów i pseudokibiców. Akty„dyskryminacji stadionowej” wiążą się przede wszystkim z okrzykami czy rzucaniembananami w czarnoskórych piłkarzy. Na problem „rasizmu stadionowego” zwraca uwagęm.in. Rzecznik Praw Obywatelskich, który stwierdził w jednym z komunikatów, że „nieodważyłby się dzisiaj na stwierdzenie, że nasz kraj uporał się całkowicie z problememdyskryminacji rasowej”. Zdaniem rzecznika dowodzi tego właśnie koniecznośćpodejmowania przez niego spraw dotyczących rasizmu w polskim sporcie, w tym wśródkibiców piłkarskich 245 . Należy jednak zauważyć że polskie sądy wymierzają dość surowekary za takie zachowanie. W lipcu <strong>2009</strong> roku Sąd Rejonowy w Gdańsku skazał 25-letniegokibica na karę pół roku więzienia w zawieszeniu na dwa lata oraz 600 zł grzywny zaobrzucenie bananami czarnoskórych zawodników Pogoni Szczecin podczas meczu tejdrużyny z Lechią Gdańsk we wrześniu 2006 roku. Sędzia uzasadniła wyrok wysokimikosztami społecznymi: „Oto ci pokrzywdzeni piłkarze mogą teraz mówić, że to właśnie wGdańsku spotkała ich taka <strong>dyskryminacja</strong> tylko dlatego, że mają inny kolor skóry. Godzi to wmiasto i ludzi, którzy tu mieszkają i nie podzielają opinii garstki kibiców. Można oczekiwać,że taki wyrok będzie miał też charakter wychowawczy” 246 .240 T. Halik, E. Nowicka, W. Połeć, Dziecko wietnamskie, op.cit., s. 164241 Ibidem242 J. Supińska, G. Firlit-Fesnak, Ł. Łotocki, Zogniskowane wywiady grupowe, op.cit; M. Jędrkiewicz, Drogiprowadzące do osiedlenia. Cudzoziemcy zamieszkali na stałe w Polsce, w: Kulturowe wymiary imigracji doPolski, op.cit., s. 79243 E. Jaroszewska, Sytuacja cudzoziemców w Polsce, op.cit., s. 97244 Patrz np. Pobity ciemnoskóry lekarz chciał uciec z Polski, PAP, 10 marca <strong>2009</strong>, za: www.onet.pl245 RPO: nie uporaliśmy się całkowicie z problemem dyskryminacji rasowej, PAP, 20 marca <strong>2009</strong>, za:www.onet.pl246 Pół roku w zawieszeniu za rasizm, PAP, 21 lipca <strong>2009</strong>, za: www.onet.pl118
Warto też nadmienić, że czarnoskórzy imigranci cieszą się niekiedy w Polsce większymzainteresowaniem płci przeciwnej. Jak pisze M. Ząbek: „Wokół akademików, gdziemieszkają studenci z Afryki (…) zawsze kręci się sporo dziewczyn (…) Podobne obserwacjemożna poczynić też w piwnicy warszawskiego klubu „Harenda”, do którego na imprezy hiphopoweprzychodzi sporo młodych Afrykanów (…) Afrykanie fascynują tu polskie kobietypod każdym względem: wyglądu fizycznego, siły, męskości, elegancji, elokwencji isprawności w tańcu” 247 .Ciekawych wyników dostarczyły badania E. Nowickiej i I. Osińskiej przeprowadzone wśródmuzułmanów przebywających w Polsce. Okazało się, że w Polsce – kraju, w którym religiaodgrywa znaczną rolę – inne wyznania traktowane są z większą tolerancją niż w kraju, gdziereligia funkcjonuje na marginesie życia społecznego 248 . Jak piszą autorki, wielu imigrantówmuzułmańskich osiadło w Polsce, ponieważ jest im ona bliższa kulturowo, „ludzie są religijnii tolerancyjni oraz mniej zorientowani materialistycznie, niż na Zachodzie” 249 . Muzułmaniebadani przez E. Nowicką, w większości spotykali się z brakiem wiedzy Polaków na temat ichreligii, z drugiej jednak strony „głęboko wierzący muzułmanie nie odnotowują niechętnychzachowań Polaków, np. wówczas gdy modlą się w miejscach publicznych” 250 .Migranci rzadko skarżą się na dyskryminację ze strony pracodawców 251 . Z różnych badańwynikają jednak niekiedy trudności w podjęciu pracy przez cudzoziemców, a takżekonieczność pracy poniżej kwalifikacji (co pojawia się w badaniach prowadzonych w takichgrupach jak Ukraińcy, Wietnamczycy 252 i Ormianie 253 ). Trudności te mogą być zarównorezultatem przeszkód formalnych jak i pewnych uprzedzeń pracodawców. W badaniach M.Jędrkiewicz prowadzonych wśród cudzoziemców mieszkających w Polsce na stałe pojawił sięproblem niepodejmowania pracy przez cudzoziemców wskutek – jak pisze autorka –dyskryminacji ze strony pracodawców: „Pochodzący z Gwinei Francuskiej 31-letni247 M. Ząbek, Fascynacja i niechęć do obcego innej płci. O stosunku Polaków do małżeństw z cudzoziemcami naprzykładzie związków polsko-afrykańskich, w: Kulturowe wymiary imigracji do Polski, op.cit., s. 95248 E. Nowicka, I. Osińska, Wspólnota sytuacji i odmienność korzeni? Muzułmańscy imigranci w Polsce, w:Kulturowe wymiary imigracji do Polski, op.cit., s. 155249 Ibidem, s. 156250 Ibidem, s. 154251 M. Bieniecki, J. Frelak, Non-Poles on the Polish labour market. Problems and Challenges. An overview ofthe issue of racial/ethnic discrimination in the private sector in Poland, Caritas Polska/Lublin, Gliwice 2005, s.15; Ł. Łotocki, Pomiędzy swojskością a obcością?, op.cit.252 Między jednością a wielością, op.cit., s. 106253 Ł. Łotocki, Pomiędzy swojskością a obcością?, op.cit.119
- Page 7 and 8:
grupami odmiennymi kulturowo i etni
- Page 9:
9. Udział imigrantów w procesie d
- Page 12 and 13:
Dyskryminacja jako kategoria socjol
- Page 14:
− Dyskryminacja zawodowa, tj. uni
- Page 17 and 18:
deklaracji przedstawicieli grupy do
- Page 20 and 21:
przedstawione respondentom w odnies
- Page 22 and 23:
pełnowartościowe ‘przeznaczone
- Page 24 and 25:
Dyskryminacja jako kategoria prawno
- Page 26 and 27:
czasu pracy - jest niedopuszczalna.
- Page 28 and 29:
instytucji równościowej określon
- Page 30 and 31:
− posiada zezwolenie na pracę al
- Page 32 and 33:
poniżej danych, duża część cud
- Page 34 and 35:
Liczba osób, którym wydano zezwol
- Page 36 and 37:
Liczba osób składających wniosek
- Page 38 and 39:
W roku 2003 przeprowadzono tzw. pie
- Page 40 and 41:
Liczba cudzoziemców, którzy w okr
- Page 42 and 43:
dziecka, przyjętej przez Zgromadze
- Page 44 and 45:
Liczba osób, które otrzymały sta
- Page 46 and 47:
Liczba osób, które posiadają wa
- Page 48 and 49:
Dane dotyczące wydaleń cudzoziemc
- Page 50 and 51:
Dane dotyczące cudzoziemców na po
- Page 52 and 53:
Mołdawii 124 . Z obowiązku uzyska
- Page 54 and 55:
przepis dotyczył znacznie węższe
- Page 56 and 57:
Indywidualne zezwolenia na pracę d
- Page 58 and 59:
Zatrudnienie cudzoziemców z państ
- Page 60 and 61:
Dane dotyczące cudzoziemców w pol
- Page 62 and 63:
Studenci zagraniczni w Polsce. Wybr
- Page 64 and 65:
Zgodnie z § 4 ust. 2. Rozporządze
- Page 66 and 67:
nich wspomnieć, ponieważ istniej
- Page 68 and 69: Liczba placówek szkolnych dla mnie
- Page 70 and 71: Małżeństwa mieszane: Mąż-cudzo
- Page 72 and 73: Cudzoziemcy podejrzani o popełnien
- Page 74 and 75: Cudzoziemcy pokrzywdzeni według ob
- Page 76 and 77: Dane dotyczące organizacji społec
- Page 78 and 79: 5. Organizacje, które nie identyfi
- Page 80 and 81: Dane dotyczące pomocy społecznej
- Page 82 and 83: pomocy społecznej znaleźli się w
- Page 84 and 85: Stosunek Polaków do cudzoziemców
- Page 86 and 87: STOSUNEK POLAKÓW DO POSZCZEGÓLNYC
- Page 88 and 89: Zmiany niechęci do poszczególnych
- Page 90 and 91: stosunku do podejmowania pracy prze
- Page 92 and 93: (wobec 25% będących innego zdania
- Page 94 and 95: Dystans społeczny wobec Romów (Ro
- Page 96 and 97: Z analiz A. Jasińskiej-Kani i S.
- Page 98 and 99: Dystans społeczny do cudzoziemców
- Page 100 and 101: Dystans społeczny do cudzoziemców
- Page 102 and 103: dobra znajomość języka polskiego
- Page 104 and 105: Źródło: Tożsamość narodowa Po
- Page 106 and 107: że odsetek polskich respondentów
- Page 108 and 109: przypadkach jest niższa). Badania
- Page 110 and 111: dyskryminacji symbolicznej oraz prz
- Page 112 and 113: 8. Nowym pracownikom przywiezionym
- Page 114 and 115: Funkcjonariusze wietnamskiej służ
- Page 116 and 117: 3. Akty dyskryminacji w miejscu pra
- Page 120 and 121: ekonomista już po skończeniu nagr
- Page 122 and 123: imigrantów ukraińskich i wietnams
- Page 124 and 125: systemowy” 275 . Rzeczywiście pr
- Page 126 and 127: Warto wspomnieć, że imigranci dos
- Page 128 and 129: Jako barierę w zatrudnianiu cudzoz
- Page 130 and 131: Stosunek do cudzoziemców w Polsce
- Page 132 and 133: antysemickich 320 , a w 2002 - w wy
- Page 134 and 135: zakresie tzw. „obszarów stosowan
- Page 136 and 137: temat istnieją i przeczą tezom pr
- Page 138 and 139: instytucji publicznej ochrony zdrow
- Page 140 and 141: BibliografiaWydawnictwa książkowe
- Page 142 and 143: Kultura grup mniejszościowych i ma
- Page 144 and 145: Wędrowcy i migranci. Pomiędzy mar
- Page 146 and 147: Wilga G., Spółdzielczość socjal
- Page 148 and 149: Dyrektywa 2001/55/WE z dn. 20 lipca