przypadkach jest niższa). Badania opinii publicznej wskazują na swoisty podział nacudzoziemców pochodzących z krajów zachodnich i wschodnich (szczególnie z byłegoZwiązku Radzieckiego, a także biedniejszych krajów azjatyckich). Zauważalna jest jednakpoprawa stosunku wobec cudzoziemców ze Wschodu i generalny wzrost akceptacji dlaobecności cudzoziemców w Polsce. Jak już przed kilku laty napisali E. Nowicka i S.Łodziński: „(…) badani są otwarci na przyjazdy do kraju cudzoziemców, a postawyzdecydowanie restryktywne należą raczej do rzadkości (…). W społeczeństwie polskimtendencji wzrostu otwartości na odmienność kulturową towarzyszy tendencja do otwartościwobec odmienności religijnych” 195 .195 E. Nowicka, S. Łodziński, U progu otwartego świata, op.cit., s. 149108
Sytuacja cudzoziemców w Polsce w świetle badań wśród cudzoziemcówBrak kompleksowych danych dotyczących cudzoziemców powoduje, że liczbacudzoziemców rzeczywiście mieszkających i pracujących w Polsce – tj. równieżpodejmujących pracę na rynku nieformalnym – jest nieznana (niektórzy szacują ją nawet nakilkaset tysięcy, co jednak wydaje się pewną przesadą). Wobec braku informacji orzeczywistej skali migracji do Polski, trudno jest przeprowadzić reprezentatywne badaniailościowe dotyczące różnych kategorii imigrantów. Badania ilościowe nad migrantami sąprowadzone, nie można jednak ich uznać za reprezentatywne w rozumieniu statystycznym.Istnieją także liczne badania jakościowe dotyczące funkcjonowania cudzoziemców wPolsce 196 .Z wielu badań wynika, że <strong>dyskryminacja</strong> etniczna jako taka nie jest traktowana przezcudzoziemców jako problem powszechny. Jak pokazują badania <strong>Instytut</strong>u Polityki SpołecznejUW, cudzoziemcy traktują akty dyskryminacji zwykle jako incydenty 197 . E. Nowicka i S.Łodziński z <strong>Instytut</strong>u Socjologii UW omawiając wyniki aktualnych badań w tym zakresietakże twierdzą, że „Polacy są w zasadzie dobrze nastawieni do obcych, otwarci na przyjęcie wkraju cudzoziemców. Zarazem postawy zdecydowanie restrykcyjne należą do rzadkości” 198 .Potwierdzają to badania <strong>Instytut</strong>u <strong>Spraw</strong> Publicznych, których autorzy formułują takiewnioski jak np. ten, że „społeczeństwo jest otwarte na przybyszów z innych krajów także naobcokrajowców na polskim rynku pracy, a sami cudzoziemcy nie spotykają się na ogół zprzejawami dyskryminacji” 199 . Również z badań wśród liderów mniejszości narodowychwynika, że brak jest w Polsce jawnych form dyskryminacji bezpośredniej. Inne zdanie mielijedynie – na 13 mniejszości – liderzy mniejszości romskiej i słowackiej 200 . Liderzymniejszości narodowych badani przez S. Łodzińskiego wspominali za to o aktach196 Patrz np. CMR Working Papers, Ośrodek Badań nad Migracjami UW, www.migracje.uw.edu.pl; SeriaRaporty Migracyjne <strong>Instytut</strong>u Polityki Społecznej UW, www.ips.uw.edu.pl , a także szereg publikacjiwymienionych w bibliografii niniejszego raportu (i innych)197 Patrz np. J. Supińska, G. Firlit-Fesnak, Ł. Łotocki, Zogniskowane wywiady z imigrantami, Seria RaportyMigracyjne <strong>Instytut</strong>u Polityki Społecznej UW, 2/2003, <strong>Instytut</strong>u Polityki Społecznej UW, Warszawa 2003; Ł.Łotocki, Pomiędzy swojskością a obcością?, op.cit.198 Wprowadzenie, w: E. Nowicka, S. Łodziński (red.), Kulturowe wymiary imigracji do Polski. Studiasocjologiczne, Wydawnictwo ProLog, Warszawa 2006, s. 13199 H. Bojar, A. Gąsior-Niemiec, M. Bieniecki, M. Pawlak, Migranci na rynku pracy w Polsce. Wyniki badańprzeprowadzonych wśród migrantów ekonomicznych i pracowników polskich, <strong>Instytut</strong> <strong>Spraw</strong> Publicznych, s. 79,patrz także: J. Frelak, Analizy i Opinie nr 38, Praca Ukraińców w Polsce – rekomendacje dla politykimigracyjnej, ISP, Warszawa 2005, s. 4200 S. Łodziński, Równość i różnica, op.cit., s. 227109
- Page 7 and 8:
grupami odmiennymi kulturowo i etni
- Page 9:
9. Udział imigrantów w procesie d
- Page 12 and 13:
Dyskryminacja jako kategoria socjol
- Page 14:
− Dyskryminacja zawodowa, tj. uni
- Page 17 and 18:
deklaracji przedstawicieli grupy do
- Page 20 and 21:
przedstawione respondentom w odnies
- Page 22 and 23:
pełnowartościowe ‘przeznaczone
- Page 24 and 25:
Dyskryminacja jako kategoria prawno
- Page 26 and 27:
czasu pracy - jest niedopuszczalna.
- Page 28 and 29:
instytucji równościowej określon
- Page 30 and 31:
− posiada zezwolenie na pracę al
- Page 32 and 33:
poniżej danych, duża część cud
- Page 34 and 35:
Liczba osób, którym wydano zezwol
- Page 36 and 37:
Liczba osób składających wniosek
- Page 38 and 39:
W roku 2003 przeprowadzono tzw. pie
- Page 40 and 41:
Liczba cudzoziemców, którzy w okr
- Page 42 and 43:
dziecka, przyjętej przez Zgromadze
- Page 44 and 45:
Liczba osób, które otrzymały sta
- Page 46 and 47:
Liczba osób, które posiadają wa
- Page 48 and 49:
Dane dotyczące wydaleń cudzoziemc
- Page 50 and 51:
Dane dotyczące cudzoziemców na po
- Page 52 and 53:
Mołdawii 124 . Z obowiązku uzyska
- Page 54 and 55:
przepis dotyczył znacznie węższe
- Page 56 and 57:
Indywidualne zezwolenia na pracę d
- Page 58 and 59: Zatrudnienie cudzoziemców z państ
- Page 60 and 61: Dane dotyczące cudzoziemców w pol
- Page 62 and 63: Studenci zagraniczni w Polsce. Wybr
- Page 64 and 65: Zgodnie z § 4 ust. 2. Rozporządze
- Page 66 and 67: nich wspomnieć, ponieważ istniej
- Page 68 and 69: Liczba placówek szkolnych dla mnie
- Page 70 and 71: Małżeństwa mieszane: Mąż-cudzo
- Page 72 and 73: Cudzoziemcy podejrzani o popełnien
- Page 74 and 75: Cudzoziemcy pokrzywdzeni według ob
- Page 76 and 77: Dane dotyczące organizacji społec
- Page 78 and 79: 5. Organizacje, które nie identyfi
- Page 80 and 81: Dane dotyczące pomocy społecznej
- Page 82 and 83: pomocy społecznej znaleźli się w
- Page 84 and 85: Stosunek Polaków do cudzoziemców
- Page 86 and 87: STOSUNEK POLAKÓW DO POSZCZEGÓLNYC
- Page 88 and 89: Zmiany niechęci do poszczególnych
- Page 90 and 91: stosunku do podejmowania pracy prze
- Page 92 and 93: (wobec 25% będących innego zdania
- Page 94 and 95: Dystans społeczny wobec Romów (Ro
- Page 96 and 97: Z analiz A. Jasińskiej-Kani i S.
- Page 98 and 99: Dystans społeczny do cudzoziemców
- Page 100 and 101: Dystans społeczny do cudzoziemców
- Page 102 and 103: dobra znajomość języka polskiego
- Page 104 and 105: Źródło: Tożsamość narodowa Po
- Page 106 and 107: że odsetek polskich respondentów
- Page 110 and 111: dyskryminacji symbolicznej oraz prz
- Page 112 and 113: 8. Nowym pracownikom przywiezionym
- Page 114 and 115: Funkcjonariusze wietnamskiej służ
- Page 116 and 117: 3. Akty dyskryminacji w miejscu pra
- Page 118 and 119: Na akty dyskryminacji a także inne
- Page 120 and 121: ekonomista już po skończeniu nagr
- Page 122 and 123: imigrantów ukraińskich i wietnams
- Page 124 and 125: systemowy” 275 . Rzeczywiście pr
- Page 126 and 127: Warto wspomnieć, że imigranci dos
- Page 128 and 129: Jako barierę w zatrudnianiu cudzoz
- Page 130 and 131: Stosunek do cudzoziemców w Polsce
- Page 132 and 133: antysemickich 320 , a w 2002 - w wy
- Page 134 and 135: zakresie tzw. „obszarów stosowan
- Page 136 and 137: temat istnieją i przeczą tezom pr
- Page 138 and 139: instytucji publicznej ochrony zdrow
- Page 140 and 141: BibliografiaWydawnictwa książkowe
- Page 142 and 143: Kultura grup mniejszościowych i ma
- Page 144 and 145: Wędrowcy i migranci. Pomiędzy mar
- Page 146 and 147: Wilga G., Spółdzielczość socjal
- Page 148 and 149: Dyrektywa 2001/55/WE z dn. 20 lipca