ekonomista już po skończeniu nagrania opowiadał o swoich problemach ze znalezieniemjakiejkolwiek pracy związanej z ukończonymi studiami. Wielu pracodawców poszukującychspecjalisty takiego jak on, chętnie umawia się z nim telefonicznie na rozmowy rekrutacyjne.Gdy pojawia się na spotkaniu i pokazuje swój paszport, jest automatycznie odrzucany (…)takich problemów nie mają czarnoskórzy Amerykanie i Francuzi” 254 (jak więc widać problemnie wynika z uprzedzenia rasowego, a z niechętnego stosunku do zatrudniania cudzoziemcówz krajów biedniejszych bądź „bardziej egzotycznych”).Odrębny problem stanowi sytuacja mniejszości romskiej w Polsce (warto pamiętać, żeRomowie to przede wszystkim mniejszość etniczna a nie grupa imigrancka). W grupie tejwystępuje około dziewięćdziesięcioprocentowe bezrobocie, a także bardzo niski poziomwykształcenia 255 . Trudna sytuacja Romów na rynku pracy wydaje się wynikać zarówno zprzyczyn społeczno-kulturowych jak i powiązanych z nimi niekiedy zachowańdyskryminacyjnych. Europejskie Centrum Monitorowania Rasizmu i Ksenofobii (obecnieAgencja Praw Podstawowych UE) podaje przykład kobiety, która zgłosiła się do pracodawcyw rezultacie prasowego ogłoszenia o pracy na stanowisku kelnerki. Początkowo była onaprzyjęta przez pracodawcę pozytywnie, myślał on bowiem, że kobieta jest inspektoremsanitarnym. Kiedy wytłumaczyła, że poszukuje pracy, pracodawca natychmiast stwierdził, żenie zatrudni „Cyganów”, żeby „nie odstraszyć klientów” 256 . Jednocześnie warto zauważyć, zedo Państwowej Inspekcji Pracy wpłynęła tylko jedna skarga na dyskryminację z powodównarodowościowych, przy czym skarga ta nie została uznana 257 .W debacie publicznej pojawiają się głosy o niewystarczającej ochronie pracownikówcudzoziemskich pracujących w ramach usługi eksportowej. W 2008 roku Rzecznik PrawObywatelskich zwrócił się do ministra pracy i polityki społecznej o zmianę przepisówdotyczących wykonywania w Polce przez zagraniczne firmy tzw. usługi eksportowej przypomocy delegowanych pracowników z zagranicy. Do rzecznika docierają bowiem informacjeo powszechnym naruszaniu prawa pracowników z zagranicy, dzięki czemu np. firmy z Chinczy Korei mogą konkurować ceną z polskimi przedsiębiorcami. Przedsiębiorcy nie254 M. Jędrkiewicz, Drogi prowadzące do osiedlenia, op.cit., s. 62-63255 A. Mikulska, Ksenofobia i <strong>dyskryminacja</strong>, op.cit., s. 5256 Racism and Xenophobia in the EU Member States trends, developments and good practice. Annual Report2005 – Part 2, European Monitoring Centre on Racism and Xenophobia, 2005, s. 41257 A. Mikulska, Ksenofobia i <strong>dyskryminacja</strong>, op.cit., s. 4120
uwzględniają często polskich norm czasu pracy czy prawa do urlopu wypoczynkowego 258 .Podobnymi sprawami zajmuje się Państwowa Inspekcja Pracy 259 .W przeważającej liczbie przypadków dobrze wygląda sytuacja dzieci cudzoziemskich wpolskich szkołach. Przykładowo dzieci wietnamskie i ormiańskie osiągają bardzo dobrewyniki w nauce, nie mają większych problemów z integracją i cieszą się pozytywną opiniąnauczycieli 260 : (…) jak bym miała do wyboru uczyć w klasie gdzie są sami Wietnamczycy lubPolacy, to wybrałabym Wietnamczyków, bo oni są pracowici [wypowiedź nauczycielki] 261 ;ogólnie rzecz biorąc, zawsze miałam piątkę z historii i zawsze nauczyciele mnie chwalili, że„Boże kochany, Ormianka lepiej zna historię Polski niż nasi właśni uczniowie” [wypowiedźimigrantki ormiańskiej] 262 . Problemy szkolne dotyczą za to uczniów czeczeńskich, coponiekąd wynika z całkowitego braku stabilności pobytowej tej grupy w Polsce. Jednocześnienauczyciele polscy twierdzą, że polskie uczelnie wyższe nie przygotowują ich do pracy zmłodzieżą niepolską 263 .Ponownie odrębny problem stanowi sytuacja mniejszości romskiej. Zwraca się uwagę nasegregację uczniów romskich (tworzenie odrębnych klas romskich) w polskich szkołach 264 .Problemem jest fakt nieuczęszczania wielu dzieci romskich do szkół, czego przyczyny – jaksądzę – leżą w dużej mierze w uwarunkowaniach kulturowych tej grupy, a nie dyskryminacji.W 2008 roku do szkół chodziło 2,6 tysięcy dzieci z 3,1 tysiąca objętych obowiązkiemszkolnym. Średnia ich ocen wynosiła 3,1. 265 . W związku z trudnościami dotyczącymi tejgrupy , Romowie objęci są w Polsce specjalnym rządowym Programem na rzeczSpołeczności Romskiej.Imigranci najczęściej nie narzekają na opiekę zdrowotną w Polsce. Dostrzegają jej braki,twierdzą jednak, że Polaków braki te dotykają w podobnym stopniu. Przykładowo stosunekpracowników ochrony zdrowia do cudzoziemców został pozytywnie oceniony zarówno przez258 M. Rzemek, Pracownicy z importu są wyzyskiwani, Rzeczpospolita, 3 października 2008; Chińscy niewolnicyw Polsce, w: Gazeta Wyborcza, 6. czerwca 2008259 PIP bada sprawę protestujących robotników z Chin, PAP, 21 lipca <strong>2009</strong>, za: www.onet.pl260 T. Halik, E. Nowicka, W. Połeć, Dziecko wietnamskie, op.cit., s. 82; Ł. Łotocki, Pomiędzy swojskością aobcością?, op.cit.; E. Nowicka, Uczniowie wietnamscy w oczach nauczycieli szkół podstawowych, w: Kulturowewymiary imigracji do Polski, op.cit., s. 256261 T. Halik, E. Nowicka, W. Połeć, Dziecko wietnamskie, op.cit., s. 81262 Ł. Łotocki, Pomiędzy swojskością a obcością?, op.cit.263 T. Halik, E. Nowicka, W. Połeć, Dziecko wietnamskie, s. 102264 European Union Agency for Fundamental Rights, Annual Report <strong>2009</strong>, s. 47265 Dane Ministerstwa <strong>Spraw</strong> Wewnętrznych i Administracji121
- Page 7 and 8:
grupami odmiennymi kulturowo i etni
- Page 9:
9. Udział imigrantów w procesie d
- Page 12 and 13:
Dyskryminacja jako kategoria socjol
- Page 14:
− Dyskryminacja zawodowa, tj. uni
- Page 17 and 18:
deklaracji przedstawicieli grupy do
- Page 20 and 21:
przedstawione respondentom w odnies
- Page 22 and 23:
pełnowartościowe ‘przeznaczone
- Page 24 and 25:
Dyskryminacja jako kategoria prawno
- Page 26 and 27:
czasu pracy - jest niedopuszczalna.
- Page 28 and 29:
instytucji równościowej określon
- Page 30 and 31:
− posiada zezwolenie na pracę al
- Page 32 and 33:
poniżej danych, duża część cud
- Page 34 and 35:
Liczba osób, którym wydano zezwol
- Page 36 and 37:
Liczba osób składających wniosek
- Page 38 and 39:
W roku 2003 przeprowadzono tzw. pie
- Page 40 and 41:
Liczba cudzoziemców, którzy w okr
- Page 42 and 43:
dziecka, przyjętej przez Zgromadze
- Page 44 and 45:
Liczba osób, które otrzymały sta
- Page 46 and 47:
Liczba osób, które posiadają wa
- Page 48 and 49:
Dane dotyczące wydaleń cudzoziemc
- Page 50 and 51:
Dane dotyczące cudzoziemców na po
- Page 52 and 53:
Mołdawii 124 . Z obowiązku uzyska
- Page 54 and 55:
przepis dotyczył znacznie węższe
- Page 56 and 57:
Indywidualne zezwolenia na pracę d
- Page 58 and 59:
Zatrudnienie cudzoziemców z państ
- Page 60 and 61:
Dane dotyczące cudzoziemców w pol
- Page 62 and 63:
Studenci zagraniczni w Polsce. Wybr
- Page 64 and 65:
Zgodnie z § 4 ust. 2. Rozporządze
- Page 66 and 67:
nich wspomnieć, ponieważ istniej
- Page 68 and 69:
Liczba placówek szkolnych dla mnie
- Page 70 and 71: Małżeństwa mieszane: Mąż-cudzo
- Page 72 and 73: Cudzoziemcy podejrzani o popełnien
- Page 74 and 75: Cudzoziemcy pokrzywdzeni według ob
- Page 76 and 77: Dane dotyczące organizacji społec
- Page 78 and 79: 5. Organizacje, które nie identyfi
- Page 80 and 81: Dane dotyczące pomocy społecznej
- Page 82 and 83: pomocy społecznej znaleźli się w
- Page 84 and 85: Stosunek Polaków do cudzoziemców
- Page 86 and 87: STOSUNEK POLAKÓW DO POSZCZEGÓLNYC
- Page 88 and 89: Zmiany niechęci do poszczególnych
- Page 90 and 91: stosunku do podejmowania pracy prze
- Page 92 and 93: (wobec 25% będących innego zdania
- Page 94 and 95: Dystans społeczny wobec Romów (Ro
- Page 96 and 97: Z analiz A. Jasińskiej-Kani i S.
- Page 98 and 99: Dystans społeczny do cudzoziemców
- Page 100 and 101: Dystans społeczny do cudzoziemców
- Page 102 and 103: dobra znajomość języka polskiego
- Page 104 and 105: Źródło: Tożsamość narodowa Po
- Page 106 and 107: że odsetek polskich respondentów
- Page 108 and 109: przypadkach jest niższa). Badania
- Page 110 and 111: dyskryminacji symbolicznej oraz prz
- Page 112 and 113: 8. Nowym pracownikom przywiezionym
- Page 114 and 115: Funkcjonariusze wietnamskiej służ
- Page 116 and 117: 3. Akty dyskryminacji w miejscu pra
- Page 118 and 119: Na akty dyskryminacji a także inne
- Page 122 and 123: imigrantów ukraińskich i wietnams
- Page 124 and 125: systemowy” 275 . Rzeczywiście pr
- Page 126 and 127: Warto wspomnieć, że imigranci dos
- Page 128 and 129: Jako barierę w zatrudnianiu cudzoz
- Page 130 and 131: Stosunek do cudzoziemców w Polsce
- Page 132 and 133: antysemickich 320 , a w 2002 - w wy
- Page 134 and 135: zakresie tzw. „obszarów stosowan
- Page 136 and 137: temat istnieją i przeczą tezom pr
- Page 138 and 139: instytucji publicznej ochrony zdrow
- Page 140 and 141: BibliografiaWydawnictwa książkowe
- Page 142 and 143: Kultura grup mniejszościowych i ma
- Page 144 and 145: Wędrowcy i migranci. Pomiędzy mar
- Page 146 and 147: Wilga G., Spółdzielczość socjal
- Page 148 and 149: Dyrektywa 2001/55/WE z dn. 20 lipca