Integracja i dyskryminacja – krajobraz 2009 - Instytut Spraw ...

móc nazwać dyskryminacją powinno ono być długotrwałe i systematyczne 39 . KrzysztofOlechnicki i Paweł Załęcki wspominają, że dyskryminacja oznacza „nierówne traktowaniekonkretnych jednostek albo grup społecznych (…) oparte jedynie na nieprzychylnymnastawieniu i uprzedzeniach ze względu na pewne ich rzeczywiste lub domniemane (…)cechy, np. przynależność klasową, rasę, płeć, wyznanie.” 40 Warto w tym miejscu odwołać siędo słów Gordona Allporta, który stwierdził, że zróżnicowane traktowanie ze względu nacechy indywidualne (niezwiązane z generalizacją płynącą z przynależności jednostki dogrupy) raczej nie powinno być klasyfikowane jako dyskryminacja 41 . Podobnie wydaje sięuważać Piotr Sztompka, kiedy pisze, że dyskryminacja ma miejsce wtedy, kiedy nieuwzględnia się czyichś indywidualnych kwalifikacji i zasług, a traktuje się go w określonysposób jedynie wskutek przynależności grupowej 42 . Dyskryminacja może wynikać zwyborów behawioralnych poszczególnych jednostek, jak i może być wynikiemoddziaływania dominującego w danym społeczeństwie systemu normatywnego 43 .Jako przeciwieństwo dyskryminacji podaje się zwykle równouprawnienie, równe traktowaniebądź równość szans. Są to jednak antonimy nieprecyzyjne. Nie każde bowiem nierównetraktowanie i nie każda nierówność szans jest dyskryminacją. Wynika to zresztą zprzytoczonych powyżej definicji. Przykładowo cudzoziemiec nie ma praw równych zobywatelem danego państwa (np. prawa do pracy), co wcale nie oznacza, że jestdyskryminowany. Najbardziej precyzyjnym antonimem wydaje się nie-dyskryminowanie.Ze względu na dziedzinę życia, w której dyskryminacja występuje można wyróżnić takie jejtypy, jak:− Dyskryminacja społeczna (w życiu codziennym ze strony przedstawicieli innych grup);− Dyskryminacja instytucjonalna, tj. nierówne traktowanie przez oficjalne instytucje zewzględu na przynależność do danej grupy;39 wspominają także inni badacze, patrz np. G. Firlit-Fesnak, G. Magnuszewska-Otulak, Dyskryminacja arównouprawnienie; zadania dla polityki społecznej, w: Polityka społeczna. Podręcznik akademicki (red. G.Firlit-Fesnak, M. Szylko-Skoczny), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, s. 26340 Hasło: dyskryminacja, w: K. Olechnicki, P. Załęcki, Słownik socjologiczny, op.cit., s. 4941 G.W. Allport, The nature of prejudice (25th Anniversary Edition), Perseus Books Publishing, L.L.C., NewYork, 1979, 1958, 1954, s. 5142 P. Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Wydawnictwo Znak, Kraków 2002, s. 30643 J. Mucha, Badania stosunków kulturowych z perspektywy mniejszości, w: Kultura dominująca jako kulturaobca. Mniejszości kulturowe a grupa dominująca w Polsce (red. J. Mucha), Oficyna Naukowa, Warszawa 1999,s. 2213