Integracja i dyskryminacja – krajobraz 2009 - Instytut Spraw ...

Stosunek do cudzoziemców w Polsce w świetle badań dyskursu medialnegoi politycznegoBadania dyskursu medialnego prowadzone w roku 2002 wskazują na spadek zainteresowaniapolskiej prasy tematyką obcokrajowców przebywających w Polsce w stosunku do lat 90. 304 .Wizerunki cudzoziemców i imigrantów w polskiej prasie osadzane były w roku 2002 raczej wkontekście ich działalności legalnej a nie kontekście zagrożenia, jakie mogą stanowić dlaspołeczeństwa przyjmującego 305 – jak pisze M. Mrozowski: „po wyraźnej demonizacjicudzoziemców w tekstach z roku 1996, w tekstach z roku 2002 można dostrzec elementy ichidealizacji” 306 . Autor poddał analizie 95 tekstów (dotyczących konkretnych cudzoziemców), z12 tytułów prasowych, które ukazały się w okresie lipiec-grudzień 2002 roku. Łączniebohaterami tekstów było 158 cudzoziemców 307 . Najczęściej byli wśród nich Rosjanie (17osób) Afrykanie (14), Wietnamczycy (12), Ormianie (10), Ukraińcy (9), Niemcy (8) 308 .Z badań A. Grzymały-Kazłowskiej wynika, że „po okresie dużego zainteresowaniaimigrantami w pierwszych latach transformacji ustrojowej, gdy pojawiło się zjawiskoimigracji do Polski, można obserwować tendencję do stabilizacji tej tematyki w prasie” 309 .Obserwowalna jest „coraz większa konkretyzacja przedstawień obcokrajowców” 310 , którzypostrzegani są przez polską prasę coraz bardziej wielowymiarowo i różnorodnie.Przykładowo Wietnamczycy przedstawiani są w polskiej prasie z jednej strony jakoprzedsiębiorczy kupcy, z drugiej – jako osoby „w nieuczciwy sposób osiągające swojewyniki” 311 . Z jednej strony daje się zauważyć fascynacja odmiennością kulturową, z drugiejwciąż dostrzegalne jest poczucie zagrożenia obcością (która bywa akcentowana). Jak wynikaz badań autorki, publikacji poświęconych Wietnamczykom jest przy tym więcej niż publikacjipoświęconych Ukraińcom (których jest w Polsce więcej). Ukraińców jednak – wprzeciwieństwie do Wietnamczyków pokazywanych niekiedy jako niebezpiecznych304 M. Mrozowski, Obrazy cudzoziemców i imigrantów w Polsce w prasie polskiej, w: Integracja czydyskryminacja. Polskie wyzwania u progu wielokulturowości (red. K. Iglicka), Fundacja Instytut SprawPublicznych, Warszawa 2003, s. 186305 Ibidem, s. 159305 Ibidem, s. 193306 Ibidem, s. 159306 Ibidem, s. 233307 Ibidem, s. 185,186,194308 Ibidem, s. 195309 A. Grzymała-Kazłowska, Konstruowanie „innego”. Wizerunki imigrantów w Polsce, WydawnictwaUniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007, s. 132310 Ibidem, s. 133311 Ibidem, s. 164130