Integracja i dyskryminacja – krajobraz 2009 - Instytut Spraw ...

Sytuacja cudzoziemców w Polsce w świetle badań wśród cudzoziemcówBrak kompleksowych danych dotyczących cudzoziemców powoduje, że liczbacudzoziemców rzeczywiście mieszkających i pracujących w Polsce – tj. równieżpodejmujących pracę na rynku nieformalnym – jest nieznana (niektórzy szacują ją nawet nakilkaset tysięcy, co jednak wydaje się pewną przesadą). Wobec braku informacji orzeczywistej skali migracji do Polski, trudno jest przeprowadzić reprezentatywne badaniailościowe dotyczące różnych kategorii imigrantów. Badania ilościowe nad migrantami sąprowadzone, nie można jednak ich uznać za reprezentatywne w rozumieniu statystycznym.Istnieją także liczne badania jakościowe dotyczące funkcjonowania cudzoziemców wPolsce 196 .Z wielu badań wynika, że dyskryminacja etniczna jako taka nie jest traktowana przezcudzoziemców jako problem powszechny. Jak pokazują badania Instytutu Polityki SpołecznejUW, cudzoziemcy traktują akty dyskryminacji zwykle jako incydenty 197 . E. Nowicka i S.Łodziński z Instytutu Socjologii UW omawiając wyniki aktualnych badań w tym zakresietakże twierdzą, że „Polacy są w zasadzie dobrze nastawieni do obcych, otwarci na przyjęcie wkraju cudzoziemców. Zarazem postawy zdecydowanie restrykcyjne należą do rzadkości” 198 .Potwierdzają to badania Instytutu Spraw Publicznych, których autorzy formułują takiewnioski jak np. ten, że „społeczeństwo jest otwarte na przybyszów z innych krajów także naobcokrajowców na polskim rynku pracy, a sami cudzoziemcy nie spotykają się na ogół zprzejawami dyskryminacji” 199 . Również z badań wśród liderów mniejszości narodowychwynika, że brak jest w Polsce jawnych form dyskryminacji bezpośredniej. Inne zdanie mielijedynie – na 13 mniejszości – liderzy mniejszości romskiej i słowackiej 200 . Liderzymniejszości narodowych badani przez S. Łodzińskiego wspominali za to o aktach196 Patrz np. CMR Working Papers, Ośrodek Badań nad Migracjami UW, www.migracje.uw.edu.pl; SeriaRaporty Migracyjne Instytutu Polityki Społecznej UW, www.ips.uw.edu.pl , a także szereg publikacjiwymienionych w bibliografii niniejszego raportu (i innych)197 Patrz np. J. Supińska, G. Firlit-Fesnak, Ł. Łotocki, Zogniskowane wywiady z imigrantami, Seria RaportyMigracyjne Instytutu Polityki Społecznej UW, 2/2003, Instytutu Polityki Społecznej UW, Warszawa 2003; Ł.Łotocki, Pomiędzy swojskością a obcością?, op.cit.198 Wprowadzenie, w: E. Nowicka, S. Łodziński (red.), Kulturowe wymiary imigracji do Polski. Studiasocjologiczne, Wydawnictwo ProLog, Warszawa 2006, s. 13199 H. Bojar, A. Gąsior-Niemiec, M. Bieniecki, M. Pawlak, Migranci na rynku pracy w Polsce. Wyniki badańprzeprowadzonych wśród migrantów ekonomicznych i pracowników polskich, Instytut Spraw Publicznych, s. 79,patrz także: J. Frelak, Analizy i Opinie nr 38, Praca Ukraińców w Polsce – rekomendacje dla politykimigracyjnej, ISP, Warszawa 2005, s. 4200 S. Łodziński, Równość i różnica, op.cit., s. 227109