quo vadis.pdf

szczęścia mego wyrazić ci nie zdołał. Powiesz mi na to, że szczęście moje to Ligia! Tak, drogi!Dlatego, że kocham jej duszę nieśmiertelną i że oboje miłujemy się w Chrystusie, a w takiejmiłości nie masz ni rozłączeń, ni zdrad, ni zmian, ni starości, ni śmierci. Bo gdy miniemłodość i uroda, gdy zwiędną ciała nasze i przyjdzie śmierć, miłość się ostoi, gdyż ostoją siędusze. Zanim oczy moje otworzyły się na światło, gotów byłem dla Ligii podpalić nawet domwłasny, a teraz ci mówię: nie kochałem jej, bo kochać dopiero mnie Chrystus nauczył. W nimjest źródło szczęścia i spokoju. Toć nie ja mówię, jeno oczywistość sama. Porównaj waszepodszyte trwogą rozkosze, wasze niepewne jutra upojenia, wasze orgie, podobne do styp pogrzebowych,z życiem chrześcijan, a znajdziesz gotową odpowiedź. Lecz abyś mógł lepiejporównać, przyjedź w nasze pachnące cząbrem góry, do naszych cienistych gajów oliwnych,nad nasze pokryte bluszczem brzegi. Czeka cię tu spokój, jakiegoś dawno nie zaznał, i serca,które cię kochają prawdziwie. Tyś, mając duszę szlachetną i dobrą, powinien być szczęśliwy.Twój bystry umysł potrafi prawdę rozpoznać, a gdy poznasz, to ją pokochasz, bo może możnabyć jej wrogiem, jak cezar i Tygellin, ale obojętnym dla niej nikt być nie potrafi. O mój Petroniuszu,oboje z Ligią cieszymy się nadzieją, że cię ujrzymy niezadługo. Bądź zdrów,szczęśliwy i przybywaj.”Petroniusz odebrał list Winicjusza w Cumae, dokąd był wyjechał wraz z innymi augustianami,dążącymi z cezarem. Długoletnia jego walka z Tygellinem miała się ku końcowi. Petroniuszwiedział już, że musi w niej paść, i rozumiał tego powody. W miarę jak cezar z każdymdniem spadał coraz niżej do roli komedianta, błazna i woźnicy, w miarę jak grzązł corazbardziej w chorobliwej, plugawej i zarazem grubej rozpuście, wykwintny arbiter elegantiaestawał mu się tylko ciężarem. Gdy Petroniusz nawet milczał, Nero widział w jego milczeniuprzyganę, nawet gdy pochwalał, widział szyderstwo. Świetny patrycjusz drażnił jego miłośćwłasną i wzbudzał zazdrość. Jego bogactwa i wspaniałe dzieła sztuki stały się przedmiotempożądliwości i władcy, i wszechwładnego ministra. Oszczędzano go dotąd ze względu nawyjazd do Achai, w której jego smak, jego znajomość rzeczy greckich mogły się przydać.Lecz z wolna Tygellin począł tłumaczyć cezarowi, że Karynas przewyższa jeszcze smakiem iwiedzą Petroniusza i że lepiej od niego potrafi urządzać w Achai igrzyska, przyjęcia i tryumfy.Od tej chwili Petroniusz był zgubiony. Nie śmiano jednak przesłać mu wyroku w Rzymie.I cezar, i Tygellin przypominali sobie, że ten niby zniewieściały esteta, „czyniący z nocydzień”, zajęty tylko rozkoszą, sztuką i ucztami, gdy był prokonsulem w Bityni, a potem konsulemw stolicy, okazał zadziwiającą pracowitość i energię. Uważano go za zdolnego dowszystkiego, a wiedziano, że w Rzymie posiada miłość nie tylko ludu, lecz nawet pretorianów.Nikt z poufnych cezara nie umiał przewidzieć, jak w danym razie postąpi, zdawało sięwięc rzeczą roztropniejszą wywabić go z miasta i dosięgnąć dopiero na prowincji.W tym celu otrzymał zaproszenie, by wraz z innymi augustianami przybył do Cumae, onzaś chociaż domyślał się podstępu, wyjechał, może dlatego, by nie wystąpić z jawnym oporem,może, by pokazać raz jeszcze cezarowi i augustianom wesołą, próżną wszelkich trosktwarz i odnieść ostatnie, przedśmiertne nad Tygellinem zwycięstwo.Tymczasem ów oskarżył go natychmiast o przyjaźń z senatorem Scewinusem, który byłduszą spisku Pizona. Ludzi Petroniusza, pozostałych w Rzymie, uwięziono, dom obstawionostrażą pretoriańską. Lecz on dowiedziawszy się o tym nie okazał ni trwogi, ni nawet zakłopotaniai z uśmiechem rzekł do augustianów, których podejmował we własnej wspaniałejwilli w Cumae:- Ahenobarbus nie lubi pytań wprost, więc zobaczycie, jak się zmiesza, gdy go zapytam,czy to on rozkazał uwięzić moją familię w stolicy.Po czym zapowiedział im ucztę „przed dalszą podróżą” i właśnie czynił do niej przygotowania,gdy nadszedł list Winicjusza.Petroniusz odebrawszy go zamyślił się nieco, po chwili jednak twarz zajaśniała mu zwykłąpogodą, i wieczorem tegoż samego dnia odpisał, co następuje:281