stanje i perspektive u rudarstvu i odrţivi razvoj mining present state ...

Kapacitet (čm3/h)Rudarstvo 2011 / Mining 2011400375.51378.52350300250255.33306.75255.45200189.26150100122.7106.275000 1 2 3 4 5Broj pojasevaUkupni kapacitet (čm3/h)Kapacitet na uglju (čm3/h)Slika 6: Kapacitet bagera CAT 385B u selektivnom radu u funkciji broja jalovih proslojaka naukupnoj visini etaţeZAKLJUĈAKUgalj Gataĉkog ugljenog basena koristi se kao energetsko gorivo za potrebe termoelektrane Gacko.Geološki stub glavnog ugljenog sloja predstavljen je sa ugaljem i jalovim primjesama gline i laporakoji ĉine meĊuslojnu jalovinu, koja se otkopava i deponuje na odlagalište jalovine. DebljinameĊuslojne jalovine kreće se u granicama od nekoliko cm pa do 2-3 m. Iz tog razloga na površinskomkopu „Gacko― primjenjuje se selektivna eksplotacija kako bi se otkopali svi proslojci jalovine veći od0,20 m, tj. razblaţenja uglja svela na najmanju mjeru a time postiglo veće iskorištenje toplotnevrijednosti.Primjena tehnologije selektivnog otkopavanja uglja hidrauliĉnim bagerima kašikarima naPK―Graĉanica― se pokazala vrlo efikasna. Ovakvim naĉinom rada smauju se eksploatacioni gubitci irazblaţenja uglja.Ovim tehnološkim rješenjem selektivne eksploatacije postiţu se optimalni ekonomski efektiiskorištenja ugljene materije iz leţišta, a za termoelektranu Gacko obezbjeĊuje se energetsko gorivoodgovarajuće topletne vrijednosti, što zadovoljava projektovane parametre kotlovskog postrojenja.Praktiĉno se pokazalo da hidrauliĉni bageri sa manjom zapreminom kašike ostvaruju veću efikasnostselekcije jalovih proslojaka.Literatura:1. Pavlović V: Tehnologija površinskog otkopavanja, RGF, Beograd, 1992.2. Vuković B: Kompleksna ocena gataĉkog ugljenog basena i njegov znaĉaj za ukupnienergetski potencijal Republike Srpske, magistarska teza,RGF, Beograd,2000.3. Dopunski rudarski projekat površinskog kopa Graĉanica - Gacko do krajaeksploatacije, Centar za površinsku eksploataciju, Beograd, 2005.4. Dokumentacija površinskog kopa Graĉanica - Gacko361