stanje i perspektive u rudarstvu i odrţivi razvoj mining present state ...

Rudarstvo 2011 / Mining 2011Slika br. 3. Utovar i homogenizacija rudeLokacijski objekat za homogenizaciju rude je smješten u Lukića Polju (u blizini direkcije Kompanije). Naovom mjestu se sjedinjuju putevi transporta rude koja se proizvodi na dva najveća lokaliteta: CrveneStijene i Gunjaci-Braćan. Pored raspoloţivog prostora od 12 ha, vode, struje, asfaltnog puta i dr., nanavedenoj lokaciji se od ranije nalazi vaga, objekti i laboratorije za pripremu i kontrolu kvaliteta boksita.Tehnika homogeniziranja rude sastoji se u tome da se ruda sa radilišta (kopova i jame), dovezena ideponovana na odvojene deponije, uzorkuje i odreĊuje njen kvalitet. Nakon toga, obradom podataka okvalitetu, koristeći sofisticirani raĉunarski program koji daje najbolju finansijsku kombinaciju, odreĊuje seodnos miješanja ruda razliĉitih kvaliteta. Miješanje rude - pravljenje kompozita vrši se utovataĉem sapoznatom teţinom rude pri jednom zahvatu. Kvalitet rude iz kompozita se kontroliše, a nakon toga se rudautovara i otprema kupcu.Sistemom homogenizacije, kroz strogo kontrolisanje kvaliteta rude, postiţe se racionalnije iskorištenjeraspoloţivih rudnih rezervi, uz maksimalno korištenje vanbilansnih rezeri, odnosno rude slabijeg kvaliteta.Sistem deponovanja i homogenizacije rude, pored navedenog, ima i druge prednosti koje se ogledaju uravnomjernoj i stabilnoj dinamici otpreme rude, koja se direktnom otpremom rude sa kopova ĉesto remetilošim vremenskim uslovima, neispravnošću rudarske mehanizacije i td.Homogenizacijom rude postiţu se znaĉajni finansijski efekti što se ilustruje sledećim primjerom.Tabela br. 2. Homogenizacija rudeKoliĉina,KvalitetVrednost,RudaOdnos,%t%Al 2 O 3 %SiO 2 Modul KMRuda I (dobar kvalitet) 1,00 70% 53,10 10,56 10,56 57,45Ruda II (loš kvalitet) 0,45 30% 51,18 9,78 5,23 16,93Kompozit 1,45 100% 52,50 6,50 8,07 74,38Iz navedene tabele se vidi da ruda lošeg kvaliteta koja nema svoju trţišnu vrijednost, homogenizacijom unavedenom odnosu povećava vrednost kompozita za 16,93 KM, odnosno ona je dobila svoju vrijednost od37,62 KM/t428