stanje i perspektive u rudarstvu i odrţivi razvoj mining present state ...

Rudarstvo 2011 / Mining 2011UTICAJ HEMIJSKOG SASTAVA NA OTPORNEPARAMETRE DIJABAZA NA KAMENOLOMU RIBNICAINFLUENCE OF CHEMICAL COMPOSTION ON THE RESISTANCEPARAMETERS OF DIABASE IN THE QUARRY RIBNICARezimeElvir Babajić, Kenan Mandţić, Alisa Babajić, Erna MandţićRudarsko-geološko-graĊevinski fakultet Univertiteta u TuzliNa uzorcima iz novih istraţnih bušotina dokazane su kvalitativne odlike dijabaza kroz ispitivanje hemijskog imineralno-petrografskog sastava, kao i kroz ispitivanje fiziĉko-mehaniĉkih parametara. Hemijski sastav jepredisponirao vrijednosti otpornih parametara dijabaza. Kroz vrijednosti sadrţaja glavnih oksida i normativnimineralni sastav izvršena je analiza njihovog uticaja na jednoosnu ĉvrstoću na pritisak dijabaza.Kljuĉne rijeĉi: hemijski sastav, jednoosna ĉvrstoća na pritisak, dijabazi.SummaryOn samples from the new exploration wells, through testing of chemical and mineral-petrographic compositionas well as physical-mechanical parameters, the qualitative characteristics of diabase have been proven. Chemicalcomposition had predisposed the resistant parameter values of diabase. In this paper, the effect of the majoroxides and normative mineral composition on the uniaxial compression strenght of diabase, is presented.Key words: chemical composition, uniaxial compression strenght, diabase.UvodLeţište dijabaza Ribnica nalazi se juţno od Banovića u graniĉnom dijelu prema općini Zavidovići.Podruĉje ima površinu preko 6 km 2 , pripada Ofiolitnoj zoni Dinarida, odnosno sjevernom dijeluKrivajsko - konjuškog ofiolitnog kompleksa, poznatog po pojavama dijabaza, slika 1. Mase dijabazase javljaju kao manji, razbijeni fragmenti od kojih je jedan i ovo leţište. Ovaj dio masiva Ribnice,odnosno leţište, izgraĊeno je od dijabaza, dolerita, metadijabaz/metadolerita, epiklastiĉnih sedimenata,ofitnih gabra, rjeĊe serpentiniziranih lerzolita i amfiboliziranih mafitnih stijena.Dosadašnjim istraţivanjima (11 istraţnih bušotina sa 784 m nabušenog jezgra) utvrĊene su znaĉajneeksploatacione rezerve (A + B + C 1 = 14.5 milona m 3 ).Laboratorijski rezultati ispitivanja kvaliteta mineralne sirovineIspitivanja dijabaza imala su za cilj odreĊivanje kvaliteta ovih stijena kao tehniĉkog graĊevinskogkamena za proizvodnju agregata za beton i asfalt.Za odreĊivanje hemijskog sastava dijabaza uzet je materijal iz istraţnih bušotina. Ovavisokosofisticirana ispitivanja obavljena su metodom „plazme― (ICP-MS – inductiveli coupled plasma- mass spectometry) u certificiranom laboratoriju ACTLabs u Kanadi. Analiza je obuhvatila glavneokside i elemente u tragovima. U tabeli 1 je prikazan sastav glavnih oksida.695