Zirve Eki - ISTANBUL REstate

130 milyon Dolar olsun. 2010'un Mart sonu itibariyle 45 milyar
Lira'y› geçmifl. Yani ona da 30 milyar Dolar diyelim. 200 milyon
Dolar'dan 30 milyar Dolar seviyesine gelmifliz ki daha bu hiçbirfley
de¤il. Neden hiçbirfley de¤il? Türkiye'de konut kredilerinin gayri
safi yurtiçi has›laya oran›, Avrupa Birli¤i ülkelerinden yanl›zca
Romanya'n›n gerisinde. Yani konut kredilerinin gayri safi yurtiçi
has›laya oran› Türkiye'de %5, Avrupa Birli¤i ortalamas› %27 ve
onun içinde de bir tek Romanya bizden flu anda geride. fiu anda
diyorum çünkü Romanya'da da çok ciddi bir perakende piyasas›
gelifliyor. Bugün konut kredisi kullanan tüketici say›s› 1 milyonu
aflt›. ‹lginç bir e¤ilim daha var iflaret etmek istedi¤im. Enflasyona
dayal› de¤iflken faiz uygulamas› pek tercih edilmedi. Yani tüketici
faizi belli krediyi tercih ediyor. Faizler ç›karsa korunmufl oluyor.
Yani yabanc› ülkelerdeki krizde pay alan faiz oranlar› ile ilgili risk,
bizde nispeten yok. Faizler düflerse de krediyi kapat›p baflka
alternatife geçme e¤ilimi var. Onu biliyorsunuz biraz bankac›l›k
sektörüne risk getirir hale gelince, kaynak planlamas›n› imkans›z
hale getirmeye bafllay›nca biraz bir komisyonla falan kompanse
etmeye çal›flt›k. Ama burada iflaret etmek istedi¤im husus flu an
itibariyle kredi stokunun geliflimi risklere oldukça kapal›. Nitekim
böyle oldu¤u için tüketici kredilerinde sorunlu oran› %4, kredi
kartlar›nda %10 iken konut kredilerinde yanl›zca %2'ler civar›nda.
Kanaatim konut finansman›n›n bankac›l›k sektörünün toplam
aktifleri kadar olabilece¤idir. Bu da en az 20 kat daha büyüyebilece¤i
düflüncesini içeriyor. Öyle oldu¤u takdirde GSMH'ye yak›n oranlara
gelebiliriz. Tabi bunu, önümüzde çok zaman var bunu yapmak
için. Hiç öyle bir iddiaya sahip olmam›za da gerek yok. Fakat iflaret
etmek istedi¤im husus biraz önce Say›n Tanes'in de
konuflmalar›ndan anlafl›ld›¤› üzere temeli halen oturtamad›k.
Dolay›s›yla ilk toplant›da yapt›¤›m›z konuflmay› flöyle tekrar etmek
istiyorum. Halen mevzuatla ilgili tereddütler aç›labiliyor. Yani biraz
önce Turgay Bey'in iflaret etti¤i örnek borçlu ile alacakl› aras›ndaki
iliflkileri de¤ifltiren sürpriz nitelikteki yasa teklifleri. Uluslararas›
ülkeyiz, uluslararas› her türlü politikaya a盤›z, uluslararas› sermaye
ile ifl görme ihtiyac›nday›z ki burada bir parantez açay›m, bankac›l›k
sektörünün bundan sonraki geliflimi dahi uluslararas› sermaye
gerektirecek, hiç bunda tereddüt yok. Yani stratejik yat›r›mc›
14 GYODER
Gayrimenkul Zirvesi 10
15 Haziran 2010
de¤il illa ki, finansal yat›r›mc› olarak da uluslararas› yat›r›mc›
gerektirecek. Ancak uluslararas› kurallar› koymada ›srarla gecikiyoruz.
Ben art›k kat›ld›¤›m toplant›lar›n tamam›nda "emerging market"
dedikleri zaman "emerging market" biz de¤iliz, yani en az›ndan
s›n›f›n en k›demlisiyiz diyorum. Böyle bir espri var. KOB‹ ödülü
takdim edeceklermifl, firma demifl ki "ben KOB‹ de¤ilim". Reddetmifl.
Yani gözüne küçük gelmifl KOB‹ tan›m›. Bizimde art›k "emerging
market" tan›m›ndan yükselebilmemiz için altyap› ile ilgili kurallar›
sürpriz teflkil etmeyecek flekilde koymam›z laz›m. Tüketicinin
korunmas› muhakkak. Örnek al›nabilecek ülkeler net. Hatta örnek
al›nacaksa konut kredisiyle, konut finansman› ile tüketici kredisinin
dahi farkl› ele al›nd›¤›n› da iyi örneklerden bir an önce almam›z
laz›m. Çok ciddi bir refinansman eksi¤imiz var. Ben inflaatç› de¤ilim
ama inflaatta flöyle bir kural var. Yanl›fl ifade edersem mazur
görülsün. "Bütün yükler temele biner" diye. Temeli yapm›fl de¤iliz.
Ben bunu çeflitli kereler "Bu finansman olanaklar› ile konut kredileri
büyütülemez" fleklinde ifade ettim. Gücümüzün yetti¤ince, risk
kurallar›na da uyarak, en önemlisi de faiz ve vade risklerini idare
etmeye çal›flarak böylesine iyi bir kredilendirme konusunu, ülke
ekonomisi aç›s›ndan bu kadar yararl› bir sektörü, ki istihdam
konusunda da kanaatim tek çaremiz, ilk çaremiz veyahut da, finanse
etmeye çal›fl›yoruz fakat finansman ile ilgili fon yaratacak finansman
piyasalar›m›z› oluflturacak kurumlar› teflkil etmifl de¤iliz. 60'l› y›llarda
Amerika'da gayrimenkul yat›r›m ortakl›klar›yla iyicene
kurumsallaflmaya bafllayan bu sektör çok gecikmeden birçok Avrupa
ülkesinin önünde. 80'li y›llarda bizim adapte olmaya bafllamam›za
ra¤men halen do¤rudan sermaye piyasas›ndan finansman›n›
sa¤layabilir duruma gelmedi. Hatta örnek olarak da gayrimenkul
yat›r›m ortaklar›n›n d›fl›nda hisse senedi piyasas›na ç›kman›n d›fl›nda
alternatif de neredeyse yok. Bütün burada kastetti¤im tahvil
piyasas›d›r. Sermaye piyasas› kurulumuzun bu konuda yak›n zamanda
yapt›¤› düzenlemeler bankac›l›k sektörü aç›s›ndan da çok ihtiyaç
duyulan, beklenen konular. Bunlar›n, otoritelerin yani BDDK'n›n
da olay baz›nda, ihraçç› baz›nda, zamanlamay› dikkate alarak ben
gerekli yönlendirmeleri yapaca¤›n› ve bu iflin geliflece¤ini
düflünüyorum. Ama netice olarak bu kadar ihtiyac›m›z olan,
demografik aç›dan Türkiye'nin bütün koflullar›n›n bizi yönlendirdi¤i