Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
103<br />
gedig volgens 'n ad hoc-folklore gemaak wees. In dié geval<br />
kan die materiaal van die gedig 'n verskeidenheid van bronne<br />
hê, hoef dit selfs geen folkloristiese bron te hê nie, hoewel<br />
die uiteindelike transposisie tóg grondkenmerke van 'n sprokie<br />
(as soort) vertoon. Dit kan dan 'n „kamma-motivering" genoem<br />
word (waar „kamma-" as beskrywende term en nie as<br />
evaluerende opmerking opgevat moet word nie).<br />
'n Tweede moontlikheid is dat daar werklik in een of ander<br />
folklore 'n sprokie van 'n spikkelkoei bestaan, wat as raamwerk<br />
vir die gedig dien.<br />
Op die drie punte waar ons gedig die moontlikhede van<br />
'n beroep op die folkloris, by name die sprokieskenner, geopen<br />
het, kon ons vasstel dat daar in werklikheid geen beroep op<br />
spesialistiese kennis nodig is nie. Ons meen dat ons dit, en<br />
tewens die wyse waarop die gedig 'n onafhanklike entiteit<br />
ten opsigte van 'n moontlike „oer"-sprokie óf 'n kammamotivering<br />
is, kan demonstreer juis deur tog die beroep om<br />
aanvullende agtergrondskennis tot die folkloris te rig.<br />
Wie sou dan die spesialis wees by wie ons om agtergrondskennis<br />
sal kan aanklop? — By die beslissing van hierdie vraag<br />
kan sekere biografiese kennis omtrent die digter in spel gebring<br />
word, en sekere feitelike getuienis in die gedig gebruik<br />
word. Dit is naamlik baie waarskynlik dat die Afrikaanse<br />
digter — en ons weet dat ons hier met die werk van 'n<br />
Afrikaanse digter te doen het — nie alleen met die oor<br />
Afrikaanse (Boere-) folklore bekend sal wees-spronklik<br />
Suidnie,<br />
maar ook met die folklore van die Bantoe in aanraking<br />
sal kom.<br />
Daar is, sover vasgestel kon word, geen Boere-Afrikaanse<br />
folklore oor 'n spikkelkoei nie. Ons het die hulp van 'n Afrikaanse<br />
leksikoloog ingeroep om te wete te kom of aan „spikkelkoei",<br />
soos bv. aan „weerwolf", 'n besondere plek in die<br />
woordeboek ingeruim word. Dr. F. J. Snijman van die personeel<br />
van die Afrikaanse Woordeboek, het die woordversameling<br />
daar nagegaan, en gevolglik „spikkelkoei" as 'n<br />
gewone samestelling beskryf, een van 'n hele groep wat op