17.08.2013 Views

VEELHEID EN BINDING

VEELHEID EN BINDING

VEELHEID EN BINDING

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

103<br />

gedig volgens 'n ad hoc-folklore gemaak wees. In dié geval<br />

kan die materiaal van die gedig 'n verskeidenheid van bronne<br />

hê, hoef dit selfs geen folkloristiese bron te hê nie, hoewel<br />

die uiteindelike transposisie tóg grondkenmerke van 'n sprokie<br />

(as soort) vertoon. Dit kan dan 'n „kamma-motivering" genoem<br />

word (waar „kamma-" as beskrywende term en nie as<br />

evaluerende opmerking opgevat moet word nie).<br />

'n Tweede moontlikheid is dat daar werklik in een of ander<br />

folklore 'n sprokie van 'n spikkelkoei bestaan, wat as raamwerk<br />

vir die gedig dien.<br />

Op die drie punte waar ons gedig die moontlikhede van<br />

'n beroep op die folkloris, by name die sprokieskenner, geopen<br />

het, kon ons vasstel dat daar in werklikheid geen beroep op<br />

spesialistiese kennis nodig is nie. Ons meen dat ons dit, en<br />

tewens die wyse waarop die gedig 'n onafhanklike entiteit<br />

ten opsigte van 'n moontlike „oer"-sprokie óf 'n kammamotivering<br />

is, kan demonstreer juis deur tog die beroep om<br />

aanvullende agtergrondskennis tot die folkloris te rig.<br />

Wie sou dan die spesialis wees by wie ons om agtergrondskennis<br />

sal kan aanklop? — By die beslissing van hierdie vraag<br />

kan sekere biografiese kennis omtrent die digter in spel gebring<br />

word, en sekere feitelike getuienis in die gedig gebruik<br />

word. Dit is naamlik baie waarskynlik dat die Afrikaanse<br />

digter — en ons weet dat ons hier met die werk van 'n<br />

Afrikaanse digter te doen het — nie alleen met die oor<br />

Afrikaanse (Boere-) folklore bekend sal wees-spronklik<br />

Suidnie,<br />

maar ook met die folklore van die Bantoe in aanraking<br />

sal kom.<br />

Daar is, sover vasgestel kon word, geen Boere-Afrikaanse<br />

folklore oor 'n spikkelkoei nie. Ons het die hulp van 'n Afrikaanse<br />

leksikoloog ingeroep om te wete te kom of aan „spikkelkoei",<br />

soos bv. aan „weerwolf", 'n besondere plek in die<br />

woordeboek ingeruim word. Dr. F. J. Snijman van die personeel<br />

van die Afrikaanse Woordeboek, het die woordversameling<br />

daar nagegaan, en gevolglik „spikkelkoei" as 'n<br />

gewone samestelling beskryf, een van 'n hele groep wat op

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!