17.08.2013 Views

VEELHEID EN BINDING

VEELHEID EN BINDING

VEELHEID EN BINDING

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

70<br />

konkludeer tot 'n strakke ooreenkoms tussen die verse nie,<br />

maar ons kan wel van 'n ordening praat. 7<br />

§ 3. Die heffingsvers. Die metries-ritmiese verskynsels in<br />

hierdie verse kan perspektiewe open wat in sigself ondersoek<br />

waardig is; dit gaan vir die eenheidsondersoeker egter alleen<br />

dáárom of daar 'n vasstelbare samehang in dié verskynsels<br />

is, en of 'n ordenende moment ont-dek kan word in ons geval,<br />

in die aantal heffings per vers.<br />

Wanneer ons die ritmiese tema van dié gedig wil vasstel,<br />

d.w.s. 'n patroon of basis van heffings en dalings wat konstant<br />

bly deur die gedig heen, is die woordaksent 'n leidraad by die<br />

vaslegging van die heffings in die vers.<br />

Vier van die twaalf meerlettergrepige woorde in die gedig<br />

is in die eerste strofe (A) te vinde en ons het daar in taal<br />

dus 'n viertal aksente paraat. Verder sal<br />

-sistematiese opsig<br />

ons moet steun op sinsaksent en op ons interpretasie van die<br />

feite vir die vaslegging van die heffings. Met vier vaste<br />

aksente en weinig verdere bivalensie, verskaf A dan die<br />

volgende tema: 8<br />

t<br />

s i<br />

7 Die ordening blyk veral in teenstelling tot 'n gedig waar die verslengtes<br />

nie binne dieselfde sillabiese verband lê nie, en ter illustrasie<br />

haal ons 'n paar dergelike verse aan uit Martjie van Jan F. E. Celliers,<br />

(Tweede druk, 1916, p. 94):<br />

Sij denk daaraan<br />

hoe dat sij somtijds sag<br />

dat hij<br />

'n strijd te strjje had,<br />

alsof hij in 'n weif ling stond.<br />

8 In navolging van T. T. Cloete, Trekkerswee en Joernaal van Jorik,<br />

Amsterdam 1953, p. 17 noot 2, gebruik ons hier drie soorte tekens vir die<br />

aanduiding van heffings en dalings: — = daling, . = sterk heffing,<br />

= halfsterk of by- heffing.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!