17.08.2013 Views

VEELHEID EN BINDING

VEELHEID EN BINDING

VEELHEID EN BINDING

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

31<br />

van „spikkelkoei" duidelik. Eersgenoemde gee reliëf aan die<br />

besonderheid van die koei, één tussen vele; dit onderstreep<br />

die unieke bestaanswyse van die spikkelkoei.<br />

Ons herhaal „onderstreep ", want die eintlike indikators<br />

van die unieke bestaanswyse van die koei t.o.v. kuddes vee<br />

is die dubbele presisering wat die feitsaak „koei" kry, deur<br />

die bepaalde lidwoord èn deur die eerste lid van die samestelling,<br />

nl. spikkel-. In dié samestelling staan die eerste lid<br />

in adjektiwiese verhouding tot die tweede, met die betekenis<br />

„gespikkeld", wat aan die samestelling die betekenis „koei<br />

met spikkels gemerk", of „gespikkelde koei" gee. 22<br />

In die woordkorpus self word op dié wyse 'n besondere<br />

soort koei gegee; die aard van die koei as verskyning, as<br />

visuele waarneembaarheid, waarin sy byvoorbeeld van 'n<br />

spookkoet verskil, word daarmee gesê.<br />

Daar is reeds aangetoon dat die bepaalde lidwoord die<br />

spikkelkoei-feitsaak as bekend veronderstel, 'n bekendheid<br />

wat nie in die konteks self gemotiveer word nie 23 (vgl. p. 11).<br />

Ook is gesê dat die bepaalde lidwoord die spikkelkoeifeitsaak<br />

as bepaald stel teenoor die onbepaaldheid van die<br />

kuddes vee, dus in enkelheid gefikseerd binne die onbepaalde<br />

menigte. En na aanleiding van „kies" is die spikkelkoei tot<br />

waardevolle, begeerlike objek binne die konteks gekonstitueer.<br />

Tot dusver word hierdie feitsaak dus gegee as 1) in uiterlike<br />

opsig gespesifiseer (spikkel-); 2) bekend (die); 3) bepaald<br />

(die); 4) waardevol (uit kuddes gekies).<br />

22 Vgl. Schönfeld's Historische Grammatica van het Xederlands,<br />

Klankleer, Vormleer en Woordvorming (verzorgd door Prof. Dr. A. van<br />

Loey met medewerking van Dr. M. Schönfeld), Zutphen 1954, p. 181:<br />

„De nominale composita zijn in hoofdzaak determinatieve composita,<br />

d.w.z. het tweede lid wordt door het eerste op de een of andere wijze<br />

nader bepaald."<br />

23 Vgl. Christophersen, a.w., p. 73: „The article the, by its association<br />

with previous experience, adds special traits to the general meaning of<br />

a word. By the unambiguous reference to outside knowledge (not<br />

contained in the idea of the word itself), the word is felt to stand for<br />

one definite individual and thus attains something of the nature of a<br />

proper name."

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!