17.08.2013 Views

VEELHEID EN BINDING

VEELHEID EN BINDING

VEELHEID EN BINDING

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

48<br />

kern, maar deur die bepalings word in die tweede geval 'n<br />

ander waarde daaraan gegee.<br />

(3) Binne die sprokiesf eer is dit ook moontlik om in D(1+2)<br />

van 'n gedaantewisseling te praat. Dan is „were" nie gelyk<br />

aan „kraaie" nie, maar die gebeure van D(1+2) vertel dan<br />

van 'n metamorfose — die vere het inderdaad kraaie geword.<br />

En hierdie kraaie sak (uit alle windstreke) „toe" oor die<br />

bloed, oor die klip. 'n Mens kan sê: voor die oë van die waarnemer-verteller<br />

word elke veer wéér 'n kraai, want die vere<br />

het tog in die eerste instansie van 'n kraai gekom. En een<br />

kraai se vere (wat 'n duisend vere geword het) word nou 'n<br />

duisend kraaie; duisendvoudig word die onheil geïntensifieer.<br />

Die werkwoord „sak" (D1) bly inmiddels nog binne die<br />

tydveld van „toe" (C3); die handeling duur voort, binne dieselfde<br />

handeling word die gedaantewisseling voltrek.<br />

Ons het in albei laasgenoemde interpretasies aangeneem<br />

dat „oor" 'n plek-aanduidende voorsetsel is. Indien wel, blyk<br />

dat daar tussen die taalvorme „sak" en „oor" op betekenisvlak<br />

'n klein botsing ontstaan. „Sak" dui as werkwoord<br />

primêr iets van 'n vertikale beweging aan, 'n gaan-na-benede<br />

(Van Dale gee die betekenis van „zakken" aan as: „dalen,<br />

nederwaarts —, naar een lager niveau gaan ...") „Oor",<br />

daarenteen, het as betekeniskern 'n „horisontale" aanduiding<br />

(Van Dale: „boven, op enige afstand in bovenwaartse richting").<br />

Dit sê in ons geval dat tot by, tot bo die bloed, die<br />

klip gesak word, maar nie heeltemaal op nie, dus nie direk<br />

tot by die bloed en klip nie. Die sakbeweging van die kraaie<br />

(na benede) word m.a.w. gesuspendeer oor die bloed en die<br />

klip. Hierdie „stand van sake" word miskien die beste ver<br />

deur die Engelse woord „hover". 'n Mens kan sê dat<br />

-duidelik<br />

hierdie gebruik van „oor" by „sak" die kraaie nog weghou<br />

van die bloed en die klip in die episode wat in D(1-í-2) verhaal<br />

word.<br />

Maar „oor" kan in hierdie sintaktiese verband ook nog in<br />

'n ander betekenis in gebruik tree, wat 'n volgende interpretasie<br />

moontlik maak.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!