17.08.2013 Views

VEELHEID EN BINDING

VEELHEID EN BINDING

VEELHEID EN BINDING

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

58<br />

§ 13. Die sig-vormende vorm het in die vraagsin tot 'n<br />

einde gekom. Hier vind ook die teks sy afsluiting — sintakties,<br />

strofies en tipografies — en is die aanbod voltooi.<br />

Tot dusver is die sig-vormende vorm stap vir stap gevolg,<br />

die struktuur het horn in 'n gedurige wisselspel van aanbod,<br />

terugstrukturering en reorganisasie van aanbod laat ken. Maar<br />

vanuit die afsluiting word dit opnuut moontlik om die situasie<br />

as gevormde en gekende vorm te oorsien. En dan staan sekere<br />

struktuurlyne in hierdie gedig opeens in skerp reliëf na vore.<br />

Wanneer ons die gevormde vorm as gekende vorm voor<br />

ons het, kom die oomblik waarin ons ons daarop moet besin<br />

dat die taalsituasie wat ons ondersoek, inderdaad 'n gedig is<br />

— die sig-vormende vorm het hom nie alleen „in ooreenstemming<br />

met die beperkings wat deur die taalstruktuur opgelê<br />

word", ontvou nie. 3s<br />

Uit die gevormde vorm sien ons naamlik dat die „tweede"<br />

vormveld vier vierreëlige strofes opgestel het, waarby die<br />

„eerste" vormveld, dié deur die taalstruktuur afgebaken, hom<br />

moes aanpas. En hierdie inmekaargryp van die twee vormvelde<br />

het sekere strukturele implikasies, sekere feitelike implikasies<br />

en — uiteindelik — 'n implikasie wat ons nie anders<br />

as 'n estetiese kan noem nie.<br />

— Die sintaktiese (kontekstuele) eenheid A is opgebou uit<br />

twee min of meer ewewigtige helftes, albei in taalstrukturele<br />

opsig voltooi, maar nie afdoende geskei nie — 'n komma<br />

39 Vgl. Hellinga en Scholtz (p. 20) oor die „linguistiese toestand van<br />

sake vir gevalle van taalgebruik wat deur metrum en rym gekenmerk<br />

word". Hoewel dit hier oor rym en metrum as vers-konstituerende<br />

momente gaan, meen ons dat ook strofe -vorme 'n moment van hierdie<br />

„tweede" vormveld is, wat „leeg" is in taalsistematiese opsig. En dan<br />

geld vir ons situasie veral die volgende opmerking: „In die poësie kom<br />

daar... dikwels 'n stel ,aanvullende' beperkings by waardeur die integrasieverwikkeldheid<br />

van die geval van taalgebruik nog toeneem ... (p. 21):<br />

Ons sou van hierdie tweede, beperkende vormveld kon praat as ,une forme<br />

rhythmique vide' (Valéry). En die vormveld is natuurlik enkel ,leeg' in<br />

taalsistematiese opsig en onder die aspek van die sig-vormende vorm. By<br />

hierdie leë vorm moet die taalvorme hulle nou aanpas."

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!