VEELHEID EN BINDING

57
leiding van die vorige. In so 'n reeks is die eerste gebeurtenis
inderdaad „oorsaak van alles", 'n pregnante begin. En hierdie
eerste oorsaak bly tot die laaste gebeure toe geldig, bly as
aanvang herkenbaar. Want met die laaste aanbod in ons
situasie, waarin alles tot by die verteller self beweeg het, en
hy onontkombaar vasgekeer is, word die eerste opnuut gegee:
die spikkelkoei. Die spikkelkoei, wat soos kuddes vee uit
holtes van 'n boom gekom het. Die spikkelkoei, wat as eerste
en vernaamste in hierdie wêreld deur die titel aangebied is. 38
In die laaste aanbod word ook die noodwendige (noodlots-)
verband van kraai en spikkelkoei gegee. Nou word die kraai
van B — die voorganger in die reeks gedaantewisselinge wat
op die laaste bedreiging, die stippels-wat-pik, uitloop — as
onheilsbode in hierdie wereld geïntegreer. Maar die onheil
wat deur die kraai gebring is, is ook die onheil wat deur die
spikkelkoei gebring is — want die kraai verskyn nadat „ek"
geweld gepleeg het teen „my broer", nadat „my broer" die
spikkelkoei vir hom gekies het. En albei hierdie onheils
-dreiginge word uiteindelik gerealiseer in die laaste konsekwensie.
Ten laaste word in die laaste aanbod die hele situasie as
één gekonstitueer. Want in die saamknoop van kraai en spikkelkoei
binne die vormsaak-feitsaak „stippels" en sy precisering
„wat pik", wat tegelyk 'n saamknoop van twee reekse
feite is, word alles wat gebeur het — vanaf die benoeming
van die situasie tot aan dié informasie wat laaste staan, op
feitelike vlak as samehangend gegee.
S8 'n Denkwyse wat ooreenstemmende trekke in die opvatting van
oorsaak vertoon, is aan te tref in Lukas 1, in die gebeure wat in vv. 5-25,
en vv. 57-66 beskryf word. Die geboorte van Johannes is aangekondig,
Sagaria word stom. Wanneer Johannes gebore word, en die dag vir sy
besnydenis aanbreek, en sy vader sy naamgewing bevestig, het Sagaria
se tong „los geword, en hy het gepraat en God geloof". En nou vra
die volk nie na die rede vir die wonder nie; omdat die besnydenis van
die kind en die wonder saamval, word die betekenisvolle van die gebeurtenis
met die kind geskakel. „Daar is baie gepraat oor al hierdie
dinge.... En almal wat dit gehoor het, het dit ter harte geneem en ges@:
Wat sal tog van hierdie kindjie word?"