VEELHEID EN BINDING

More documents

Recommendations

Info

DIE TWEE BROERS 1. Twee broers gaan jag. Hulle vind 'n klompie potte, wat in 'n ry staan. Die ouer broer is bang vir die potte, maar die jonger broer keer hulle om. Uit die laaste pot kom 'n klein ou vroutjie. Sy vra die ouer broer om saam met haar te gaan. Hy zwier. Die jonger broer willig in. Die ouer broer volg. 2. Hulle kom in 'n land waar daar 'n boom is met vee („a tree which has cattle"). Sy (die ou vroutjie) sê die jonger broer aan om die boom te kap, en as hy dit 'n paar keer doen, kom daar hou vir hou die volgende diere uit: 'n jong bul, 'n groot trop vee, 'n skaai, 'n bok en 'n wit os. 3. Hulle vertrek, en laat die ou vrou agter, maar jaag die vee aan. Dit is droog. Hulle kom by 'n krans. Aan die voet van die krans is water. Die jonger broer bind 'n tou om die ouer broer en laat hom afsak na die water. Hy drink, en word weer opgetrek. Die ouer broer laat die jongste staan toe hy hom op sy beurt by die krans laat afsak het. Tuis gekom, se die ouer broer dat die vee syne is en dat die ou vrou hulle aan hom gegee het en dat sy broer vóór hom huis toe gegaan het. 4. Die volgende oggend kom daar 'n voël en sé: „Julle kind is in die water gegooi." Die mense volg die voël en kry die jonger seun wat hulle alles vertel wat gebeur het. Hy word gered. As hulle tuis kom, sien hulle dat die ouer broer gevlug het. — Hoewel die spikkelkoei (of gespikkelde os) nie in hierdie variant voorkom nie, kom sy wél voor in die sprokie soos dit in Suid-Sotho in Basoetoeland vertel word. Hierin dwing die on vroutjie die jonger broer om haar op sy rug te dra. byvoeg dat die betrokke informasie van Bantoloë verkry is nadat die analise van die gedig reeds voltooi was — nadat die gedig dus al self kans gehad het om sy sé te s2, en op 'n stadium toe dit reeds duidelik geblyk het dat meer informasie nie die selfgenoegsaamheid van die gedig sou verminder nie.
107 Uiteindelik sit hy die honde op haar. Hulle verslind haar en laat net haar groottoon staan. Hy kap die toon en daar kom vee uit, en terwyl hy kap, kom daar ook „'n mooi koei met die kleur van 'n tarentaal" (dus 'n gespikkelde koei). Die twee broers kom by 'n fontein wat met 'n groot klip toegemaak is. Masilonyane (die jonger broer) lig die klip op en hou dit vas terwyl sy broer water drink. Maar Masilo (die ouer broer) laat die klip op Masilonyane val terwyl hy drink. Masilonyane se hart verander in 'n voël wat huis toe vlieg en vertel wat Masilo gedoen het. In een Sotho- en een Tswana-variant gaan die voël „op een van die horings van 'n pragtige koei sit". 6 — Behalwe hierdie informasie oor die sprokie self, is nog enkele noteringe oor bestanddele van die gedig ontvang. Dr. Mofokeng deel mee dat die spikkelkoei, of spikkel-os, geen besondere waarde het nie, maar dat 'n man met 'n kudde vee normaalweg één daarvan as sy gunsteling sal kies — gewoonlik op grond van die bees se skoonheid. So 'n bees sal hy dan as simbool van die kudde beskou, en as daar „magiese behandeling" (van die kudde) aanbeveel word, sal dit dan hierdie simboliese bees wees wat die behandeling ondergaan. Prof. J. A. Engelbrecht 7 meen egter dat die opvatting wel onder lekere Bantoestamme bestaan dat die spikkelbeeste 'n besondere krag het. In die „izibongo" (prysliedere) van koning Mpande word hy vergelyk met 'n spikkelbul. Prof. Engelbrecht skryf verder: „Uit die feit dat die Zoeloekoning vroeër 'n kudde heilige beeste wat spierwit was, gehad het, sou ek wil e Dit het moontlik geblyk om die bronne waarin die betrokke sprokie opgeteken is, te vind: C. Callaway, Xursery Tales, Traditions and Histories of the Zulus, London 1868, P. 217 (met titel „The Two Brothers"); E. Jacottet, The Treasury of Basuto Lore, London 1908, p. 56 (met titel ,,Masilo and Masilonyane); Folk Lore Journal I, p. 139 (vir die Tswanavariant). Dr. Mofokeng meen dat die Tswana-variant ook in 'n skoolleesboekie vir Tswana opgeteken is, maar dit was nie moontlik om verdere bevestiging daarvan te kry nie. 7 Hierdie en volgende gegewens van prof. Engelbrecht is uit 'n brief gedateer 26 Junie 1955.
Page 2 and 3:
VEELHEID EN BINDING
Page 4 and 5:
Vir my ouers Vir Joh. P.
Page 6 and 7:
WOORD VOORAF . . INHOUD HOOFSTUK EE
Page 8 and 9:
getoets deur informasie oor die gro
Page 10 and 11:
2 onverstaanbaars is in die aanbod,
Page 12 and 13:
Cloete is voorbeelde van wat in Afr
Page 14 and 15:
6 om die poësie-ondersoeker in sy
Page 16 and 17:
HOOFS'TU% TWEE STRUKTUURMOMENTE VAN
Page 18 and 19:
10 die konteks genoem is. Bv. „Da
Page 20 and 21:
12 bekende saak appelleer dus aan '
Page 22 and 23:
14 Die skema toon ons dat die vier
Page 24 and 25:
16 S Vf 0 A, met as eindmarkering v
Page 26 and 27:
18 in die konvensionele geskrewe ta
Page 28 and 29:
20 beer na „noord" in C4, en vand
Page 30 and 31:
22 waarop hulle in die sig-vormende
Page 32 and 33:
24 in die konvensionele vorm van 'n
Page 34 and 35:
26 om die niveau van die aanbod aan
Page 36 and 37:
28 („toto-generic sense"), in neg
Page 38 and 39:
30 § 2. Die ontstaan van kuddes ve
Page 40 and 41:
32 Ons het reeds verwys na die betr
Page 42 and 43:
34 Die punt aan die einde van A4 sl
Page 44 and 45:
36 geruim is. Sy word nou „in bes
Page 46 and 47:
38 Die betekenis van die eerste bev
Page 48 and 49:
40 hulle daarmee gooi. 27 Die idioo
Page 50 and 51:
42 In die wêreld van die sprokie k
Page 52 and 53:
44 § 7. Die vraag bly nou nog: wat
Page 54 and 55:
46 word as wat deur dieselfde taalv
Page 56 and 57:
48 kern, maar deur die bepalings wo
Page 58 and 59:
50 As ons nou die moontlikheid van
Page 60 and 61:
52 die kraai gegooi is. En „'n du
Page 62 and 63:
54 pels" op grond waarvan terug -ge
Page 64 and 65: 56 tydsindikators onderskryf: ook h
Page 66 and 67: 58 § 13. Die sig-vormende vorm het
Page 68 and 69: ^i uiteen: binne die strofevorm vol
Page 70 and 71: 62 woord „toe" (C3) blootlê. Die
Page 72 and 73: 64 Maar reeds in die volgende episo
Page 74 and 75: HOOFSTUK DRIE DIE BINDMIDDELS IN DI
Page 76 and 77: 68 dersoek na die aantal en die aar
Page 78 and 79: 70 konkludeer tot 'n strakke ooreen
Page 80 and 81: 72 Die meeste heffings per vers wor
Page 82 and 83: 74 bou, soos dit sintakties en tipo
Page 84 and 85: 76 In C het „toe" dieselfde strof
Page 86 and 87: 78 In 'n ondersoek na die ordenings
Page 88 and 89: 80 D(3+4), 'n teenstelling. Op gron
Page 90 and 91: 82 want daar is nou alleen twee gro
Page 92 and 93: 84 dit begin met die „intensiteit
Page 94 and 95: 86 1. Die chronologiese opeenvolgin
Page 96 and 97: 88 daarvan 'n reën van vere in die
Page 98 and 99: 90 logiese reeks is die tyd van elk
Page 100 and 101: 92 15. By oorweging van die moontli
Page 102 and 103: 94 voorbereiding om na iets te gooi
Page 104 and 105: 96 aan die opbou van die situasie v
Page 106 and 107: HOOFSTUK VIER DIE SELFGENOEGSAAMHEI
Page 108 and 109: 100 vir hul verstaanbaarheid in die
Page 110 and 111: 102 in die effektiwiteit van die ve
Page 112 and 113: 104 verskillende gebiede met „spi
Page 116 and 117: 108 aflei dat die spikkelbees in ,k
Page 118 and 119: 110 toon as met die variante waarme
Page 120 and 121: 112 jongste onder die krans laat bl
Page 122 and 123: 114 het tewens ook 'n „universali
Page 124 and 125: 116 na die feitelike konstellasie v
Page 126 and 127: SUMMARY In this study an attempt ha
Page 128 and 129: LYS VAN AANGEHAALDE WERKE Callaway,
Page 130 and 131: 122 Vestdijk, S., Die Glanzende Kie
show all

VEELHEID EN BINDING

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?