Verkenning naar de toekomst van het Van ... - AA Planadvies
Verkenning naar de toekomst van het Van ... - AA Planadvies
Verkenning naar de toekomst van het Van ... - AA Planadvies
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Maar <strong>van</strong>af <strong>de</strong> 19 e eeuw breidt <strong>de</strong> stad Leeuwar<strong>de</strong>n zich uit tot buiten <strong>de</strong> grachtengor<strong>de</strong>ls. Er<br />
ontstaan nieuwe woonwijken en industriegebie<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> vaarwegen wor<strong>de</strong>n langzaam weer<br />
ingebouwd. De Potmarge wordt in 1857 uitgediept en verbreed <strong>naar</strong> een doorvaartbreedte <strong>van</strong><br />
7 meter en ook <strong>het</strong> mid<strong>de</strong>leeuwse Vliet wordt uitgediept.<br />
In 1827 begon <strong>het</strong> Rijk met <strong>de</strong> aanleg <strong>van</strong> Rijkswegen. In 1863 wordt <strong>de</strong> spoorweg <strong>naar</strong><br />
Harlingen aangelegd. De lijnen <strong>naar</strong> Zwolle en Groningen volgen in 1868, <strong>de</strong> lijn <strong>naar</strong><br />
Stavoren in 1883 en <strong>de</strong> lijnen <strong>naar</strong> Noord-Friesland in 1901.<br />
In 1889 besloot <strong>de</strong> Provincie om <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> Harlinger Trekvaart ingrijpend te verbeteren. In<br />
1891 werd besloten om <strong>de</strong> Zui<strong>de</strong>rgracht te verbin<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> Tynje, door <strong>het</strong> graven <strong>van</strong> Het<br />
Nieuwe Kanaal, ook wel Greuns genoemd. In 1895 werd dit kanaal al geopend.<br />
Figuur 4: Leeuwar<strong>de</strong>n in 1926 - Grote historische topografische atlas <strong>van</strong> Friesland.<br />
<strong>Van</strong>af <strong>de</strong> jaren ’30 <strong>van</strong> <strong>de</strong> vorige eeuw is in <strong>de</strong> provincies Groningen en Friesland hard<br />
gewerkt aan <strong>de</strong> aanleg <strong>van</strong> <strong>de</strong> grote vaarwegen. De vaarweg Lemmer-Delfzijl werd na <strong>het</strong><br />
gereedkomen <strong>van</strong> <strong>het</strong> <strong>van</strong> Starkenborgkanaal in 1938 geopend, maar in een groot <strong>de</strong>el <strong>van</strong><br />
Fryslân bleef <strong>de</strong> route nog via <strong>het</strong> ou<strong>de</strong> bochtige tracé lopen. Het zou nog tot 1951 duren voor<br />
<strong>het</strong> nieuwe kanaal tussen Lemmer, Sneek en Grou klaar was. Het Friese <strong>de</strong>el werd vernoemd<br />
<strong>naar</strong> <strong>de</strong> toen 8 jaar ou<strong>de</strong> Prinses Margriet.<br />
Tegelijkertijd werd gewerkt aan <strong>de</strong> opwaar<strong>de</strong>ring <strong>van</strong> <strong>de</strong> vaarweg <strong>naar</strong> Harlingen. De<br />
bestaan<strong>de</strong> Harlinger Trekvaart uit 1507 was smal en bochtig en slinger<strong>de</strong> zich door <strong>het</strong><br />
landschap. Bovendien liep <strong>de</strong> vaarweg dwars door alle ste<strong>de</strong>n, zodat <strong>de</strong> passages erg<br />
tijdrovend waren. <strong>Van</strong>daar dat werd besloten tot <strong>het</strong> graven <strong>van</strong> een nieuw kanaal over<br />
ongeveer <strong>het</strong>zelf<strong>de</strong> tracé, maar buiten alle ste<strong>de</strong>n om. Bijzon<strong>de</strong>r is dat <strong>het</strong> kanaal als laatste in<br />
zijn soort nog geheel met <strong>de</strong> hand is gegraven in <strong>het</strong> ka<strong>de</strong>r <strong>van</strong> <strong>de</strong> werkverschaffing. Ook dit<br />
kanaal werd in 1951 opengesteld en vernoemd <strong>naar</strong> Pieter baron <strong>van</strong> Harinxma thoe Slooten,<br />
die commissaris <strong>van</strong> <strong>de</strong> Koningin in Fryslân was <strong>van</strong> 1909-1945.<br />
Afstu<strong>de</strong>eropdracht Built Environment Pagina 12 19-4-2009<br />
Gert Schouwstra
Change language