Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE ZEKERHEID - 3e TRIMESTER 2011beperkt zijn gebleven, en een groeiende periferie, die veel sterker werd getroffen,wat de kloof tussen beide groepen des te groter maakt” (Clasen, 2005, p. 53; zie ookEichhorst en Marx, 2009, p. 11).Frankrijk vertoont een treffende gelijkenis (Daniel, 2000; Tuchszirer, 2008). Detoonaangevende hervormingen van 1982-84 maakten een onderscheid tussen eenverzekeringsstelsel gefinancierd door de bijdragen voor de ‘goede bijdragebetalers’en de kortstondig werklozen en de bijstandsstelsels (‘solidariteitsstelsels’) gefinancierddoor de belastingen voor de slechte bijdragebetalers en de langdurig werklozen.Met de hervorming van 1992 werden de arbeidsgebonden criteria voor toegangtot de werkloosheidsverzekering strenger gemaakt, in het bijzonder voordiegenen die slechts een relatief korte arbeidsduur konden rechtvaardigen.Aangezien het hoofdprogramma voor bijstand aan langdurig werklozen (ASS) eveneensrelatief strenge contributieve criteria hanteerde voor het openen van hetrecht en het stelsel voor ‘slechte bijdragebetalers’ (AI) nagenoeg volledig werdgeschrapt, kende het land een forse stijging van de aanvragen voor de algemene bijstandsvoorziening(RMI), die in 1988 door de socialistische regering was ingevoerd.Hoewel de toegang tot de werkloosheidsverzekering voor diegenen die slechtskorte bijdrageperioden konden doen gelden, weer werd vergemakkelijkt tijdens deperiode van forse economische groei, rond de eeuwwisseling, moest nadien nogeens worden bijgeschroefd om het stelsel minder toegankelijk te maken, met namedoor de hervormingen van 2002 en 2005. De laatste hervorming sloot bijzondergoed aan bij de voortaan ‘klassieke’ logica van de akkoorden over de werkloosheidsverzekeringin tijden van recessie (Vericel, 2006a).490In Nederland maakte de invoering van de Nieuwe Werkloosheidswet (NWW) in1987 een einde aan de financiering van de werkloosheidsverzekering door debelastingen; de uitkeringen werden grondig geherstructureerd. Met dit nieuwe systeemhangt de mogelijkheid om gedurende meer dan zes maanden van een uitkeringte genieten, voortaan sterk af van de arbeidsperiodes en, in het bijzonder, van deleeftijd (Boekraad, 1998, p. 735; Green-Pedersen, 2002). Het amendement van hetsysteem in 1995, onder het bewind van de ‘paarse’, liberaalsocialistische coalitie,maakte de criteria voor toegang tot het recht nog strenger voor basisuitkeringen enverhoogde uitkeringen; tegelijkertijd werden de beperkingen versoepeld door deinvoering van een nieuwe socialezekerheidsuitkering van korte duur, goed voor 70procent van het minimumloon, voor wie in de loop van de 39 voorbije weken tenminste 26 weken heeft gewerkt. Met de hervormingen van de Nederlandse werkloosheidsverzekeringdie in het midden van de jaren 2000 werden goedgekeurd,wordt vervolgens de verwijzing naar de anciënniteit fel afgezwakt bij de berekeningvan het recht op de uitkering; en daardoor ook de overhelling van het stelsel naarde oudere werknemers (Wierink, 2008, p. 66). In Nederland vinden we met anderewoorden bewijzen voor het feit dat geleidelijk aan en althans gedeeltelijk wordtafgestapt van de eerder reactionaire logica van de herijking van de werkloosheidsuitkeringdie de Franse en Duitse hervormingen, alsook de eerste Nederlandse hervormingenkenmerkte.