Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

DE DUALISERING VAN HET FRANSE SOCIALEBESCHERMINGSSYSTEEMAl deze vernieuwingen inzake activering en werkstimulansen, die van de nieuwe bijstandsuitkeringenzijn afgeleid, worden ook uitgebreid naar de sociale verzekeringen,zoals we in het volgende deel zullen uiteenzetten. Deze pogingen om het systeemvoor de werkgelegenheid gunstiger te maken, houdt in dat ook de financieringswijzemoet worden aangepast teneinde het hoofd te bieden aan de voornaamsteeconomische moeilijkheden van het systeem.3.3.3. Wijzigingen in de financiering van het Franse socialebeschermingssysteemTijdens de jaren 1990 werd het systeem steeds vaker verweten dat het alsmaar meerwerkloosheid opleverde en niet langer economisch leefbaar was. Tot in 1996 werdin Frankrijk 80% van de sociale zekerheid gefinancierd door sociale bijdragen dievan het loon werden afgehouden. Zoals we hierboven hebben gezien, is de last vande sociale bijdragen in de loop van de jaren tachtig steeds groter geworden. Hethoge bijdrageniveau werd stilaan beschouwd als een element dat een algemenenegatieve invloed had op de economische concurrentiekracht van het land, en hetwerd verantwoordelijk geacht voor het hoge werkloosheidscijfer. Sinds het eindevan de jaren tachtig bekritiseren niet alleen de werkgevers, maar ook steeds meereconomen het te hoge niveau van de sociale bijdragen in Frankrijk, in het bijzondervoor de laagste lonen. Zij oordeelden dat bedrijven, gezien de Europese context,zich zulk een hoog niveau van sociale bijdragen (60% van het brutoloon in het middenvan de jaren negentig) niet konden veroorloven (Palier, hoofdstuk 7, 2005a).Vanaf dan begonnen de regeringen zich op het onderwerp te concentreren en tijdensde jaren negentig stond de verlaging van het niveau van de sociale bijdragencentraal in het Franse werkgelegenheidsbeleid. Deze maatregelen richtten zich in deeerste plaats op enkele bijzonder benadeelde groepen (langdurig werklozen enjonge werklozen), maar ook op de kleine ondernemingen, die wellicht het meest telijden hadden onder de relatief hoge kosten voor niet-geschoolde werknemers. In1993 werden, met het “vijfjarenplan voor de werkgelegenheid” van Balladur, allelonen lager dan 1,3 keer het minimumloon gedeeltelijk vrijgesteld van sociale bijdragen(DARES, 1996). Deze nieuwe strategie heeft er niettemin toe bijgedragen dat erdruk werd uitgeoefend op het niveau van de uitgaven, in die zin dat de oplossingdie erin bestond om de bijdragen te verhogen, voortaan werd gezien als een maatregeldie nadelig was voor de economische efficiëntie en de jobcreatie.Om deze daling van de arbeidskosten te veralgemenen – door de vermindering vanhet niveau van de sociale bijdragen – hebben de regeringen tevens gepoogd omgeleidelijk aan een aantal bijdragen door belastingen te vervangen. In december1990 werd een nieuwe belasting ingevoerd: de Contribution Sociale Généralisée(CSG – Algemene Sociale Bijdrage), oorspronkelijk bedoeld als vervanging van desociale bijdragen die de non-contributieve uitkeringen financieren. In tegenstellingtot de sociale bijdragen wordt deze bijdrage geheven op alle types van persoonlijkeinkomsten: lonen (zelfs de laagste), maar ook inkomens uit kapitaal en van socialeuitkeringen. In tegenstelling tot de Franse inkomstenbelastingen is de CSG evenwel387