Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

DE INVLOED VAN DE EUROPESE INTEGRATIE OP DE NATIONALE HERVORMINGEN ...Deze tweede mogelijkheid noemen we “onopzettelijk”: daarmee bedoelen we datmet zijn uitspraken het Hof van Justitie de richtlijnen en verordeningen heeft geïnterpreteerden ruimschoots heeft uitgebreid, verder nog dan de oorspronkelijkeideeën en het politieke compromis die er de basis van vormden. We noemen hetook onopzettelijk omdat ik me niet kan neerleggen bij de idee dat het Hof uitsluitendof hoofdzakelijk een marktagent was en is (zie voor dit aspect tevens Ferrera,2005). Ook al is de oefening dan complexer dan voor het rechtstreekse effect, tochis het mogelijk om na te gaan welke sporen de beslissingen van het EHvJ op nationaalniveau nalaten.Ten derde kan het nationaal sociaal beleid worden beïnvloed door het economischeen concurrentiebeleid van de EU (Scharpf, 1999) en de Monetaire Unie (Pochet enVanhercke, 1999), wat gevolgen kan hebben voor de financiering van de socialezekerheid. Onrechtstreekse invloeden zijn doorgaans het gevolg van de asymmetrischeintegratie en de voorkeur voor het economische aspect. Men was vanmening dat de EMU een noemenswaardige impact zou hebben, aangezien sommigebeleidsvormen niet langer mogelijk (lijken te) zijn (Martin en Ross, 2004). “Kortom,in vergelijking met het repertoire aan beleidskeuzes dat twee of drie decennia geledenvoorhanden was, hebben de Europese wettelijke restricties duidelijk een remgezet op het vermogen van de nationale regeringen om de groei en werkgelegenheidte beïnvloeden in de economie waarvoor ze politiek verantwoordelijk zijn. Inprincipe zijn de enige nog overblijvende opties, de strategieën aan aanbodzijde,waaronder de belastingdruk, verdere deregulering, loondifferentiëring en bezuinigingenop sociale zorg om het reservatieloon te verlagen” (Scharpf, 2002, p. 4).De nieuwe zachte methodes ten slotte, die voornamelijk maar niet uitsluitend opsociaal vlak floreerden (EWS 1997, OMC sociale uitsluiting 2001, quasi-OMCgezondheidszorg, 2004), kunnen eveneens meebepalen welke richting de nationalehervormingen uitgaan (de la Porte en Pochet, 2002; Zeitlin en Pochet, 2005). Zemaken een brede weg vrij (modernisering) voor nationale hervormingen zonderooit formeel sancties uit te vaardigen als er niets is gebeurd. In zekere zin is het eengereedschapskist waar de nationale actoren al dan niet gebruik van kunnen makenom veranderingen door te voeren. Dat houdt in dat de nationale actoren een actieverol moeten spelen. Dit kunnen ze vrijwillig doen, door actieve betrokkenheid bij eneen strategisch gebruik van de kans die op EU-niveau wordt geboden (om beleidsvormente wettigen).De zachte methodes kunnen echter ook een ongecontroleerde impact hebben,aangezien ze invloed kunnen uitoefenen op de manier waarop actoren een probleembeschouwen, met andere woorden op hun ideeën en overtuigingen. Wegebruikten de term “ongecontroleerd” en niet “onverwacht”, omdat degenen dieachter de OMC staan, dergelijke gevolgen wel verwachten, maar het is moeilijk omna te gaan hoe ideeën in een bepaalde gemeenschap zullen worden geherinterpreteerd.Volgens sommige auteurs (Schelkle, 2006; Ferrera, 2005; Pochet, 2005;Zeitlin, 2005) zou de OMC mee de gemeenschappelijke grondslagen kunnen leggen513