8. Ulusal Pazarlama Kongresi Kongre Bildiri Kitabı - İktisadi ve İdari ...

sayımından sonraki beş yıl içinde süt sığırcılığında önemli gelişmelerolmuş, özellikle orta boy işletmelerin sayısında artış görülmüştür.KKTC’nde süt ineklerinin verimlilik düzeyi, Türkiye ilekıyaslandığında, çok yüksektir ve giderek daha da iyileşmektedir.1990’lı yılların başlarında 3,700 kg civarında olduğu tahmin edilenverim düzeyi, üstün verim kabiliyeti boğalardan yararlanılarak, 1999yılında 4,450 kg’a çıkarılmıştır.KKTC’nde, 1990’lı yılların başında 30 bin ton dolayında olansüt üretimi, 1990’lı yılların sonlarında 60 bin tonu aşmış, sekiz yıllıkbir dönemde toplam süt üretimi yüzde yüzün üzerinde artışgöstermiştir. Bu artışta en büyük pay inek sütü üretimindedir.Belirtilen dönemde inek sütü üretimi 19,633 tondan 51,258 tonayükselmiş, üretim artış oranı %161 olmuştur. Koyun keçi üretimindekiartış ise, aynı dönemde %16’dır (Bkz. Tablo 2) (KKTC’nin TarımsalPazarlama Yapısı ve Geliştirilmesi 2002).Tablo 2: KKTC’nde Süt ve Süt Ürünleri Üretimi (ton)Yıllar İnek Koyun-Keçi Toplam Hellim UHT Süt1990 19,952 10,106 30,058 2,313 3,6001991 19,827 10,800 30,627 2,407 4,4411992 19,119 11,020 30,139 2,404 4,5061993 23,010 9,865 32,875 2,412 4,8641994 22,852 10,970 33,822 2,563 6,0071995 28,511 10,446 38,957 3,555 6,2611996 44,138 12,225 56,363 4,605 6,2451997 44,138 12,225 56,363 5,166 6,7061998 47,057 12,198 59,255 5,120 8,1811999 50,270 12,815 63,085 5,309 7,9392000 57,204 11,911 69,115 4,692 8,662Kaynak: KKTC Tarım Dairesi, Tarımsal Yapı ve Üretim, 2002.KKTC’nde süt ve süt ürünleri, devlet müdahalesinin yoğunolduğu ürünlerin başında gelmektedir. Damızlık hayvan, kesif ve kabayem, veteriner ilaçları, kredi gibi girdi piyasalarından, süt ve sütürünleri üretimi, ihracatı, hatta tüketimine kadar her alanda destek vekoruma şeklinde yoğun bir devlet müdahalesi söz konusudur.KKTC’nde süt ve süt ürünleri piyasalarını kamu yararınadüzenlemekle görevli kurum Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlıolarak faaliyet gösteren Kıbrıs Türk Süt Endüstrisi Kurumu141